سعیده آل ابراهیم | شهرآرانیوز؛ شاید تصورش هم برایمان سخت باشد که در قرن ۲۱ و در میان تکاپوی پیشرفت، روستایی باشد که هنوز از نعمت آب محروم است. اگر بخواهیم از روی نقشه حساب و کتاب کنیم، فاصله اش تا مشهد ۳۵ کیلومتر است، اما درواقعیت فرسنگها از امکانات حداقلی فاصله دارد. تقریبا از مرکز شهر تا زمانی که چشممان تابلو رنگ ورو رفته «به روستای آبشکی خوش آمدید» را ببیند، بیش از یک ساعت در راه هستیم.
از انتهای خیابان پنجتن وارد مسیر دور و درازی میشویم که از جایی به بعد در دو طرف فقط دشت، کوه، بیابان و یک جاده باریک قرار دارد که انتهای آن حتی از روی سربالاییها هم به چشم نمیآید. رنگ وبویی از سرسبزی در این روستا نیست. تا همین چند سال پیش، شغل بیشتر اهالی، دامداری بود که خشک سالی مانند هیولایی آن را بلعید و تک تک دامها را تلف کرد.
دیروز تاریخ مهمی برای اهالی روستای آبشکی بود که پس از سالها انتظار، قرار است چشمشان به روی آب آشامیدنی لوله کشی، روشن و روستایشان با وجود این مایه حیات، روزهای آبادی را ببیند و قرار است به همت شرکت آب وفاضلاب مشهد و با مشارکت خیران به برکت «نذر آب» پروژه آب رسانی پیامبر رحمت (ص) به روستای آبشکی انجام شود.
همه اهالی از بچه مدرسه ایها گرفته تا پیر و جوان در ورودی روستا جمع شده اند. خانم نوروزی چادر رنگی به سر دارد و دو طرف آن را پشت گردنش گره زده است. با یک دست سینی فلزی را به دست گرفته و با دست دیگرش مدام اسپند روی آتش خوشامدگویی میریزد. برای اینکه سنش را حدس بزنم، نیازی نیست صفحات شناسنامه اش را زیر ورو کنم. زیرا با وجود چین وچروکهای صورت و دستانش میتوان سن وسالش را حدس زد. او بیش از نیم قرن است که در روستای آبا و اجدادی اش زندگی میکند. به گفته خودش، هم سن وسالان او دیگر عمر خودشان را کرده اند و خوش حالی شان از رسیدن آب به روستا، برای آیندگان است.
همان طور که چشم هایش ناخودآگاه در انبوه دود اسپند ریزتر شده است، میگوید: در این روستا حمام هم نداریم. چون آب نیست. گاهی به روستاهای اطراف مانند هندل آباد میرویم که حمام عمومی دارند. بیشتر اوقات فرصت نمیشود و ناچاریم همین آب چشمه را در خانه روی چراغ نفتی گرم کنیم و با آن حمام کنیم. من فقط دو فرزند دارم که همین جا زندگی میکنند، اما خیلی از جوانان روستا در پی آبادی و امکانات به شهر رفته اند.
معصومه ظرفهای صبحانه را داخل تغار و روی سر گذاشته است تا لب چشمه آنها را بشوید. این کار هرروز او و همه زنان این روستاست. به نوبت در صف میمانند تا بتوانند ظرف بشویند یا آب بردارند. او هم مانند بیشتر زنان روستا، چادرش را از دو طرف گره زده است تا دستانش برای حمل ظروف و دبه آب آزاد باشد. او میگوید: تاکنون چندنفر از اهالی در زمستانها که برف و باران است، پایشان کنار چشمه لیز خورده و دست وپایشان شکسته است. حتی اینجا بر سر آب دعوا هم میشود.
کاربرد فرغون در شهر برای حمل مصالح ساختمانی است، اما در این روستا فرغون وسیلهای است که اگر نباشد، زندگی شان لنگ میماند. هرروز چندمرتبه دبههای ۱۰ یا ۲۰ لیتری سفید را در دل فرغون جا میدهند و به سر چشمه میآیند.
طبیعی است که این کار زور بازو میخواهد، اما ناچار که باشی، حتی به این چیزها فکر هم نمیکنی. اعظم همان طور که ته تغاری اش را در ظل آفتاب بغل کرده است، میگوید: اینجا علاوه بر مشکل نبود آب و گاز، خانه بهداشت نیز نداریم. بچه هایمان فقط میتوانند تا پنجم ابتدایی در مدرسه درس بخوانند و بعد از آن باید به روستاهای اطراف بروند.
رفت وآمد به روستای دیگر برای بچهها سخت است و باید سرویس داشته باشند، اما از آنجا که اهالی این روستا بضاعت مالی چندانی ندارند، معمولا بچهها بعد از پایان دوره دبستان، ترک تحصیل میکنند.
مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب مشهد گفت: از ابتدای سال ۱۳۹۹ مسئولیت تأمین آب روستاها در حوزه شهرستان مشهد بر عهده شرکت آب وفاضلاب مشهد قرار گرفت، درصورتی که پیش از این شرکت آب وفاضلاب روستایی متولی این امر بود.
حسین اسماعیلیان در حاشیه این مراسم و در جمع خبرنگاران، اظهار کرد: در حوزه شهرستان مشهد ۳۵۲ روستا داریم. از دو سال پیش ۲۲۲ روستا از این تعداد توسط متولی سابق به شرکت آب وفاضلاب مشهد منتقل شد؛ بنابراین حدود ۱۳۰ روستای دیگر زیرپوشش شرکت آب وفاضلاب مشهد قرار ندارد و به صورت خودگردان مدیریت میشوند.
وی ادامه میدهد: یکی از اقدامات اولیه شرکت آب وفاضلاب مشهد این بود که روستاهای خودگردان را زیرپوشش قرار دهد. از حدود این ۱۳۰ روستا، ۸۰ روستا قابلیت تحویل گیری دارند. تاکنون حدود ۴۰ روستا از این تعداد را تحویل گرفته ایم و ۴۰ روستای باقی مانده به علت تحویل ندادن توسط متولیان یا نداشتن تأسیسات هنوز تحویل گیری نشده اند. ضمن اینکه ۵۰ روستای دیگر سکونتگاه دائم نبوده اند.
به گفته وی، روستای آبشکی حدود ۲۰۰ نفر جمعیت و ۷۰ خانوار دارد که شبکه توزیع، خط انتقال آب و... ندارد و فقط یک قنات است که مردم از آن استفاده میکنند. گاهی هم انتقال آب با تانکر انجام میشود.
وی بیان کرد: چاهی که در این روستا حفر کرده ایم، قابلیت آب دهی خوبی دارد و علاوه بر آن قنات نیز وجود دارد. به دلیل اینکه کیفیت آب چاه نسبت به قنات مطلوب نیست، قرار است برای بخش کشاورزی استفاده شود و آب قنات مصرف آب آشامیدنی اهالی روستا را تأمین کند. طبق برآورد حدود ۵۰۰ میلیون تومان هزینه اجرای این طرح خواهد بود. هنوز در حال جلب مشارکت بیشتر خیران هستیم.
اسماعیلیان با اشاره به اینکه با مشارکت خیران ایجاد شبکه آب آشامیدنی این روستا انجام و انشعابات آن نصب میشود، گفت: تلاش میکنیم پروژه آب رسانی روستای آبشکی را به تابستان برسانیم تا مردم از آن بهرهمند شوند. برآورد ما این است که ۹۰ روستا در وضعیت تنش آبی قرار دارند که برای خروج از وضعیت اضطرار، حدود ۱۳۰ میلیارد تومان اعتبار لازم است. ۳۰ میلیارد تومان در قالب سفر رئیس جمهور مصوب شد و در پی آن وزیر نیرو نیز وعده ۱۰۰ میلیارد تومان را داده است.
عباس اسحاقیان، مدیر منطقه ۵ آب وفاضلاب مشهد، نیز با حضور در جمع اهالی روستا، گفت: در شرکت آب وفاضلاب مشهد ۲۷۰ روستا را زیرپوشش داریم که برخی از آنها از نظر زیرساختها صفر هستند. سیاست ما این است که به روستاهای با بیش از ۲۰ خانوار آب برسانیم.
برای روستای آبشکی در اولین گام، دو مخزن موقت گذاشته ایم که دست کم مشکل آب آشامیدنی بهداشتی این روستا رفع شود. برای حفر چاه در روستا نیز یک میلیاردو ۲۰۰ میلیون تومان هزینه میکنیم تا خط انتقال به روستا برسد. ضمن اینکه شبکه توزیع و کنتورگذاری و... نیز تأمین میشود.