گاهی ما بزرگ‌تر‌ها از یاد می‌بریم که تکلیف‌های درسی بیشتر برای تقویت مفاهیم کلیدی و تثبیت اطلاعات جدید از دانش‌آموزان خواسته می‌شود. ازاین‌رو دراین‌زمینه طوری به دانش‌آموزان سخت می‌گیریم که در برابر آن جبهه می‌گیرند.
سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز؛ کم نشنیده‌ایم گله و شکایت مادر‌هایی را که باید از «خروس‌خوان تا پاسی از شب» پای درس و مشق بچه‌هایشان بنشینند و کار‌های آن‌ها را رفع‌ورجوع کنند. جمله‌هایی مانند «بچه‌های مردم از مدرسه نرسیده و ناهار نخورده، می‌شینن تکالیفشون رو انجام می‌دن، ولی بچه من همین‌طور جلو تلویزیون افتاده و اگه بالای سرش نباشم و دعواش نکنم، خبری از نوشتن مشقاش نیست» یا «پسرم با اینکه داره می‌ره کلاس هفتم، هنوزم که هنوزه علاقه‌ای به انجام‌دادن تکالیفش نداره. دیگه راهکاری نمونده که برای ترغیب‌کردنش به کار نگرفته باشم» حکایتِ مشتی از شکایت‌های والدین از خروار‌ها تکلیف‌ننوشتن فرزندانشان است؛ درددل پدرومادر‌هایی که با شروع مدرسه، چالش روزانه شان با بچه‌ها به‌دلیل مقاومت بر سر انجام‌ندادن تکالیف نیز آغاز می‌شود و تا پایان سال تحصیلی هم ادامه پیدا می‌کند.
در آستانه شروع ماه مهر به موضوع یاری‌رساندن والدین به فرزندان در انجام تکلیف‌های درسی پرداخته‌ایم.
مشارکت والدین تا کجا؟
گاهی ما بزرگ‌تر‌ها از یاد می‌بریم که تکلیف‌های درسی بیشتر برای تقویت مفاهیم کلیدی و تثبیت اطلاعات جدید از دانش‌آموزان خواسته می‌شود. ازاین‌رو دراین‌زمینه طوری به دانش‌آموزان سخت می‌گیریم که در برابر آن جبهه می‌گیرند. از طرفی، برخی‌هایمان گاهی چنان از این موضوع غفلت می‌کنیم که فرزندانمان آن را بی‌اهمیت تلقی می‌کنند و اراده‌ای بر انجامش ندارند. درحالی‌که همراهی‌کردن یا نکردن پدرومادر‌ها باید اثری مساوی بر دو کفه سخت‌گیری و سهل‌گیری ترازوی تکالیف مدرسه بگذارد. زیرا درصورتی‌که یاری‌رسانی والدین به‌صورت اصولی و درست انجام شود و حالتی مستمر به خود بگیرد، می‌توان انتظار دستاورد‌هایی مطلوب داشت.
در‌این‌میان البته بر کسی پوشیده نیست که دانش‌آموزان دبستانی به‌ویژه کلاس‌اولی‌ها که اول راه هستند، برای نوشتن و خواندن تکلیف‌هایشان به کمک بیشتری از سوی پدرومادر‌ها نیاز دارند، اما همین همراهی نیز باید با روشی درست و در راه هدایت آن‌ها برای موفقیت تحصیلی باشد.
چند راهکاری که به پدرومادر‌ها دراین‌زمینه کمک می‌کند، به این شرح است:
برخوردتان با بچه‌ها منظم و منعطف باشد
فرزندتان باید بداند که اگر باید کاری را در منزل انجام بدهد، دلیلی برای بهانه تراشی ندارد؛ چون این وظیفه اوست. شما هم باید دقیقا توقعتان را از او مشخص کنید. برای نمونه به او بگویید «تا ساعت۷ که باید تکالیفت رو انجام بدی، ولی بعدش دوست داری چه کاری انجام بدی؟» البته باید منعطف هم باشید و با مشورت و مشارکت او برنامه هایش را تنظیم کنید.
وقتتان را وقف مشق شب نکنید
پابه‌پای فرزندتان ننشینید تا او تکالیفش را انجام بدهد، زیرا این لطف یا کمک در حق او نیست، بلکه ظلم است. این کار شما، غیرمستقیم احساس مسئولیت پذیری و اعتمادبه نفس را از او می‌گیرد و به او می‌فهماند که در نبود شما قادر به انجام کارهایش نیست. فراموش نکنید تکلیف‌های فرزند شما نباید همه وقتتان را بگیرد، بلکه کافی است به انجام درست آن‌ها نظارت و فقط در صورت نیاز به او کمک کنید.
مسئولیت عواقب کارش را نپذیرید
نباید به جای فرزندتان مسئولیت کار‌های او را قبول کنید. او باید بداند انجام‌دادن تکالیف مدرسه وظیفه اوست. همچنین انجام‌ندادن آن‌ها عواقبی دارد که خودش باید پاسخ گویشان باشد.
حواس‌پرتی‌ها را حذف کنید
محیطی مناسب برای مطالعه و انجام تکالیف فرزندانتان فراهم کنید. بکوشید عوامل حواس‌پرتی او مانند اسباب‌بازی‌ها، گوشی موبایل و تبلت را حذف کنید و به‌جای آن وسیله‌هایی را که لازم دارد، برایش فراهم کنید. افزون بر این، با فرزندتان دراین‌باره صحبت کنید که اگر بدون حواس‌پرتی تکالیفش را انجام دهد، زمان بیشتری برای پرداختن به سرگرمی‌هایش خواهد داشت.
برای پیشرفت فرزندتان پاداش در نظر بگیرید
وقتی فرزندتان به تکلیف‌هایش رسیدگی می‌کند، با هدیه‌دادن یا درنظرگرفتن پاداش به او بگویید که برای سخت‌کوشی‌اش ارزش قائل هستید. با این کار، بچه‌ها انجام تکالیف را راهی برای دل‌جویی از والدین خود هم می‌دانند.
برای خود تکلیف بتراشید
با فرزندتان در زمان انجام‌دادن تکلیف‌هایش همراه شوید؛ اگر او روخوانی دارد، شما هم روزنامه بخوانید، اگر فرزندتان ریاضی حل می‌کند، شما حساب‌وکتاب منزل را بنویسید یا صورت‌حساب‌های خود را بررسی کنید. با این روش او درمی‌یابد تکالیفی که انجام می‌دهد، مهارت‌هایی است که در زندگی‌اش ضروری و لازم است.
دلواپسی فرزندتان را مدیریت کنید
بخشی از عملکرد خوب، یادگیری شیوه کنترل اضطراب و دلواپسی است. اگر کودک شما در انجام تکلیف به مشکل برخورد، به او بگویید اشکالی ندارد و به او اجازه دهید کمی استراحت کند.
کلمه‌سازی با پازل‌های کارتونی
پیش از شروع کلاس اول دبستان ریحانه، مادرش تعدادی ابزار کمک‌آموزشی حروف الفبای فارسی گرفته بود و بعدازظهر‌ها با او کلمه‌سازی تمرین می‌کرد. برای آن‌ها، هم کلمه‌سازی با پازل‌های کارتونی جذاب بود، هم وقت‌گذراندن باهم. مادر ریحانه، جوان و سرحال بود و از اینکه برای تک‌فرزندش این‌طور وقت و انرژی می‌گذاشت، لذت می‌برد. بعد از اینکه دخترش هم راهی مدرسه شد، یک پایه تکالیف او بود.
در این وضعیت، برای ریحانه نیز دبستان‌رفتن لذت دیگری داشت؛ صبح تا ظهر را در مدرسه و با معلم و دوستانش سپری می‌کرد و بعدازظهر‌ها را با مادرش و بازی‌کردن و خندیدن و.... برای ریحانه با آن انرژی مثبتی که از همراهی مادر با خودش در انجام تکالیف می‌گرفت، مدرسه‌رفتن نه‌تن‌ها دلهره‌آور نبود، بلکه یک کلاس پر از سرزندگی و یادگیری و یک حیاط پر از دویدن و بازی‌کردن و نشاط بود. برادر ریحانه که به‌دنیا آمد، او کلاس سومی بود. همراهی مادر با پسرش هم به‌شکل گذشته بود؛ نه بی‌تفاوت به درس و مدرسه فرزندش و نه آن‌قدر مشغول که او را از مشق‌نوشتن و درس‌خواندن مأیوس کند.
سال‌ها گذشت تا اینکه رضا، برادر ریحانه هم دبستانی شد. یک‌بار در انجمن اولیا و مربیان تصمیم گرفتند از مادر رضا قدردانی کنند. او در سال‌های قبل هم به‌دلیل همراهی با فرزندش بار‌ها به‌عنوان مادری نمونه در انجمن اولیا و مربیان معرفی شده بود. کاری که او می‌کرد، انگیزه‌سازی و ایجاد سازگاری اجتماعی در فرزندانش برای پیشرفت تحصیلی بود. روشی که نه زیاده‌روی و نه کم‌کاری در آن دیده می‌شد. یعنی نه نسبت به تکالیفی که فرزندانش باید در خانه انجام می‌دادند، بی‌تفاوت بود و نه آن‌قدر پیگیر که خسته‌شان کند. او توانسته بود با به‌کارگرفتن مهارت‌هایش، شیوه‌ای درست از همراهی با بچه‌ها در انجام تکالیف منزل یا همان مشق شب را اجرا کند.
از تشویق‌های کلامی تا پاداش‌های انگیزشی
پیش‌تر اشاره کردیم خوب است برای قدردانی از مسئولیت‌پذیری فرزندانمان در انجام تکالیفشان، پاداش در نظر بگیریم. همه ما تشویق‌شدن را دوست داریم و این کار به ما انگیزه می‌دهد. دراین‌باره شما می‌توانید فهرستی از علاقه مندی‌های فرزندتان تهیه کنید و در زمان‌های مناسب به او پاداش بدهید. البته تشویق و پاداش همیشه ریالی نیست و گاهی هم می‌تواند کلامی باشد، به‌ویژه اینکه تشویق‌های کلامی برای دبستانی‌ها جواب می‌دهد. برای دبیرستانی‌ها نیز بهتر است از راه‌های انگیزشی کمک گرفت.
این جمله‌ها را نگویید
«جواب معلمت رو چی بدم»؛ درواقع شما با این جمله مسئولیت کار‌های فرزندتان را برعهده می‌گیرید و این اشتباه است.
«آبروم رو با این درس‌خوندنت بردی»؛ آبروی هیچ کس به درس‌خواندن فرزندش بستگی ندارد. شما می‌توانید اجازه بدهید فرزندتان این افسوس و سرزنش یادنگرفتن را در نگاه معلمش ببیند.
«باید بیدار باشی و تکالیفت رو انجام بدی»؛ شما نباید مستقیم بر انجام تکالیف فرزندتان دخالت کنید؛ بنابراین اگر فرزندتان تکالیفش را انجام نمی‌دهد، مسئله‌ای است بین او و معلمش که باید خودش آن را حل کند.
قانونمندی استفاده از تلفن و رایانه
زمانی که فرزندتان نیاز دارد از هم‌کلاسی‌هایش درباره تکالیف پرس‌وجو کند، تلفن را در دسترس او قرار دهید. همچنین اگر او برای انجام تکالیف مدرسه‌اش به رایانه نیاز دارد، دستگاه را در یک فضای عمومی قرار دهید تا بتوانید در زمانی که به بازی‌های ویدئویی، چت با دوستان و گشت‌وگذار در اینترنت مشغول شد، کنترلش کنید. افزون‌بر این، از سرویس‌های محدودکننده اینترنت استفاده کنید تا کودک به محتوای نامناسب دسترسی نداشته باشد.
اجازه استراحت دادن
دانش‌آموزان دبیرستانی میتوانند بیش از یک ساعت روی درسشان تمرکز کنند، درحالی‌که دانش‌آموزان دوره ابتدایی بیشتر از پانزده دقیقه نمی‌توانند بر موضوع درسشان متمرکز شوند؛ بنابراین بهتر است به فرزندتان اجازه دهید بین زمان‌های مطالعه کمی استراحت کند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
