سرزمین ایران اسلامی یکی از معدود کشورهای دنیاست که مشحون از ظرفیتهای بالقوه در حوزه صنعت گردشگری است. این ظرفیت چنان خیره کننده است که تقریبا همه شعوب صنعت گردشگری را شامل میشود؛ از گردشگری زیارت تا سلامت و از گردشگری تاریخی تا طبیعی. بی تردید چنانچه با برنامه ریزیهای کارشناسانه از این ظرفیت و موقعیت استفاده کنیم، صنعت گردشگری میتواند در حوزه درآمدهای ملی رقیبی برای صنایع نفتی شود.
یکی از فصول مهم برنامه ریزی در هر کلان پروژه ملی، تصحیح فرایندهای اشتباه است. درواقع تصحیح و اصلاح فرایندهای نادرست ارزشمندتر از تعریف دوباره فرایندهاست؛ زیرا تعریف فرایند تازه، خودش مستلزم هزینههای زمانی، مالی و انسانی بیشتری است. صنعت گردشگری در ایران نیز برای جان گرفتن و توسعه یافتن، نیازمند آسیب شناسی فرایندهای موجود و اصلاح آن است.
روند متداول موجود در طول سالها چابکی و کارایی خود را از دست داده و گاهی اسیر نوعی بوروکراسی رایج شده که در بسیاری مواقع چرخ این صنعت را از کار انداخته یا کند کرده است. یکی از این موانع بوروکراتیک در فرایند صدور مجوزهای ساخت و بهره برداری از اماکن اقامتی و تأسیسات گردشگری و شرکتهای خدماتی نمود پیدا کرده است. مدت اخذ مجوزهای گردشگری به دلایل غیرواقع بیش از زمان منطقی به طول میانجامد که این امر موجب فریزشدن سرمایهها و ناامیدی سرمایه گذاران میشود.
موضوع بعدی به کمکهای سرمایهای برمی گردد که با عنوان اهدای تسهیلات گردشگری ازسوی دولت به سرمایه گذاران تعلق میگیرد. این روند نیز چنان دستخوش نظارتهای زمان بر و مشکلات بانکی میشود که سرمایه گذار عطای آن را به لقایش میبخشد و واضح است که این موضوع تأخیری غیرقابل قبول در جریان توسعه گردشگری به وجود میآورد.
مسئله بعدی، اظهارنظر دستگاههای غیرمسئول در امور گردشگری و نا هماهنگی میان دستگاههای مربوط با یکدیگر است که در پارهای از موارد ممکن است به قفل شدن چندین ساله پروژهها منجر شود.
سرانجام، استفاده بهینه از نخبگان و کارآزمودگان این صنعت میتواند گره مشکلاتی را باز کند که نیازمند تجربه و واقع بینی است. خوشبختانه نگاه مقام عالی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور همواره دیدگاهی اصلاحی و اجرایی بوده و این رویه امید را در دلها بیدار کرده است که اصلاح فرایندها و قوانین موجود امری ناممکن نیست و میتوان با روشن بینی، صنعت گردشگری را از رخوت و سستی خارج و در اوضاع اقتصادی امروز، آن را به صنعتی درآمدزا و پویا بدل کرد.
اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی به ویژه اداره مشهد مقدس نیز با حمایت وزیر، آمادگی خود را برای مشارکت در اصلاح و بهسازی قوانین و فرایندها اعلام و دست یاری به سوی همه ناصحان و فرهیختگان و اندیشمندان این حوزه دراز میکند.
تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.