آیین‌های عزاداری نجفی‌های مقیم مشهد در شب شهادت امیرالمؤمنین(ع) + فیلم
اقلیت‌ها معمولا خیلی زود پاتوق خودشان را برپا می‌کنند. جایی‌که بتوانند دوباره با آیین و آداب و روش خودشان شاد باشند و عزاداری کنند. منبری عربی بخواند، مولودی‌خوان عربی، نوحه‌خوان و مشعل‌گردان عربی تا غربت را دور کنند از خودشان.
جرمشان داشتن رگ و ریشه‌ای ایرانی بود. بیشتر هم مردانی بودند که چند نسل قبل‌تر از ایران به عراق مهاجرت کرده و خانواده‌ای تشکیل داده بودند، ولی حالا نَسَبشان برای بعثی‌ها مهم شده بود.
ایرانی‌بودن جرم بود و حالا باید زار و زندگی‌شان را برمی‌داشتند و برمی‌گشتند به کشورشان؛ کشوری که تقریباً نه زبانش را می‌دانستند و نه با فرهنگش آشنا بودند. برای همین، مقصدِ خیلی‌هایشان خرمشهر بود و چند شهر دیگر از استان خوزستان.
تنها استانی که مرام و مسلک و آیین و مهم‌تر از همه حرف زدنشان به عرب‌های عراقی نزدیک بود، اما جنگ که آغاز شد آن‌ها دوباره بارو و بندیل بستند و به‌جایی دیگر رفتند. برای همین برخی از معاودین دوبار آواره شدند؛ یکی اوایل دهه ۵۰ و دیگری اواخر دهه ۵۰ وقتی که سوت اولین موشک بلند شد.
از آنجا که بیشترشان شیعه بودند ترجیح دادند ساکن مشهد و قم شوند. خیلی‌ها که به مشهد آمدند شعارشان این بود: «از علی تا علی.» ساکن که شدند و آرام که گرفتند حسینیه خودشان را علم کردند؛ حسینیه نجفی‌های مقیم مشهد و بعد نجفی‌های مقیم تهران و قم و اصفهان و کاشان و چند شهر دیگر. اقلیت‌ها معمولا خیلی زود پاتوق خودشان را برپا می‌کنند. جایی‌که بتوانند دوباره با آیین و آداب و روش خودشان شاد باشند و عزاداری کنند. منبری عربی بخواند، مولودی‌خوان عربی، نوحه‌خوان و مشعل‌گردان عربی تا غربت را دور کنند از خودشان.
حسینیه نجفی‌ها از همان سال‌های ابتدایی دهه ۵۰ با همین نیت تأسیس شد و حالا بیش از ۵۰ سال است که به‌صورت مستمر برنامه‌هایشان را برگزار می‌کنند؛ منظم، به‌قائده و با برنامه مشخص. پروپیمان‌ترین برنامه نجفی‌ها به ماه محرم تعلق دارد. از آیین «مشعل‌گردانی» تا «مشق‌السیف» که در روزهای پایانی دهه اول برگزار می‌شود تا «قصیده‌خوانی‌هایی» که مختص شب عاشوراست و به قصیده‌های «گعدیه» شهرت دارند و همچنین برگزاری مراسم «عروسی حضرت قاسم (ع)».
در ماه مبارک رمضان آداب و رسوم معاودین در برگزاری جشن میلاد امام حسن مجتبی (ع) و آیین و آداب شب‌های قدر خلاصه می‌شود که در همه جا معمول است، اما یک تفاوت هم هست و آن برگزاری آیین تشییع‌جنازه امیرالمؤمنین (ع) در شب ۲۱ ماه مبارک رمضان است. البته قبل‌تر این بوده و حالا چندسالی است که در شام شب بیست‌ودوم برگزار می‌شود.
در این تشییع نمادین و شبانه، تابوت بزرگی توسط جمعیت بزرگ عزاداران حمل می‌شود و روی این تابوت شمشیری قرار دارد که عمامه سبز رنگی را شکافته است. این تشییع باشکوه و شبانه یک دلیل بیشتر ندارد؛ بدن مطهر امیرالمؤمنین (ع) شبانه و مظلومانه با حضور خانواده و تعداد کمی از یارانش تشییع شده، اما حالا شیعیان و دوستدارانش جنازه نمادین او را هرسال باشکوه‌تر از هروقت دیگری در همان شب به سمت حرم امام رضا (ع) تشییع می‌کنند. این دقیقا به آیین حسینیه کاظمینی‌های مقیم مشهد هم شباهت دارد.
آن‌ها هم برای امام کاظم (ع) چنین می‌کنند و جنازه نمادین او را همراه با تابوتی تا حرم مطهر امام رضا (ع) تشییع می‌کنند. حالا بعد از چهار دهه حسینیه نجفی‌های مقیم مشهد علاوه‌بر مقیمانش پر است از زائران عرب‌زبان از جای‌جای دنیا و البته ایرانی‌ها و مشهدی‌هایی که دلشان برای شنیدن نوحه‌های عربی پر می‌کشد، البته خوردن قیمه نجفی که غذای سنتی و همیشگی هیئت نجفی‌هاست هم در این شب از رسوم پابرجاست.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
