نیمی از کودکان ایرانی بدون شیر مادر تغذیه می‌شوند

بررسی آمار نشان می‌دهد نیمی از کودکان ایرانی هنوز بدون شیرمادر تغذیه می‌شوند.

معصومه متین‌نژاد | شهرآرانیوز؛ شاید به‌نظرتان صحبت کردن درباره تغذیه کودکان با شیرخشک دیگر جایگاهی نداشته‌باشد و همه مادران از اهمیت تغذیه کودکانشان با شیر مادر اطلاع داشته‌باشند، ولی آمار‌های رسمی وزارت بهداشت همچنان نشان می‌دهد که هنوز ۵۳ درصد نوزادان ایرانی بدون شیرمادر تغذیه می‌شوند.

اگر این نکته را هم نادیده بگیریم که بین تغذیه با شیر مادر و احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها در کودکی و بزرگ‌سالی رابطه مستقیمی وجود دارد، باز هم نمی‌توان به‌راحتی آثار منفی تغذیه با شیرخشک را انکار کرد. غذایی که به‌علت مضرات زیادی که برای نوزادان دارد از آن با نام «فست‌فود نوزادی» یاد می‌شود. مسئله مهمی که هرچه به آن بپردازیم بازهم کم است. ازاین‌رو، آغاز هفته جهانی شیر مادر را مغتنم می‌شماریم و یک‌بار دیگر در قالب آمار و ارقام به اهمیت تغذیه با شیر مادر نگاهی گذرا داریم.

نخستین واکسن
آغوز شیر، حکم نخستین واکسن برای نوزاد را دارد.

۸۲۰.۰۰۰ مرگ
تغذیه نوزادان با شیر مادر تا ۲۳ماهگی می‌تواند سالیانه از وقوع ۸۲۰هزار مرگ در کودکان کمتر از پنج سال جلوگیری کند.

رابطه شیر مادر با بیماری‌ها

شیر مادر افراد را در بزرگ‌سالی در برابر ده‌ها بیماری مانند دیابت، پرفشاری خون، سرطان‌ها، پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی ایمن‌تر می‌کند.

۸ تا ۱۲ نوبت
نوزاد تا چهل روزگی بین ۸ تا ۱۲ نوبت باید شیر بخورد.

افسردگی پس از زایمان
افسردگی‌های پس از زایمان در بین مادرانی که شیردهی ندارند، بیشتر است.

۴۲ ٪
سه تا چهار ماه تغذیه با شیر مادر میزان ابتلا به بیماری‌های آلرژیک همچون آسم و اگزما را تا ۴۲ درصد کاهش می‌دهد.

۷۲ ٪
تغذیه با شیر مادر میزان بستری شدن به‌علت عفونت‌های تنفسی را تا ۷۲ درصد کاهش می‌دهد.

ترکیبات شیر مادر

آب/ کربوهیدرات / لیپید / پروتئین
ترکیبات زیست فعال
ایمونوگلوبین‌ها / هورمون‌ها / آنزیم‌ها / ویتامین‌ها
موادمعدنی مانند آهن، کلسیم و منیزیم

۶ ماهگی
تغذیه کودک تا شش ماهگی فقط باید با شیر مادر صورت بگیرد.

۶۴۴ تا ۷۵۶ گرم
یک مادر سالم روزانه ۶۴۴ تا ۷۵۶ گرم شیر تولید می‌کند و برای تولید این مقدار شیر نیاز به ۵۰۰کالری انرژی دارد.

۲۷۰۰ کالری
میزان کالری دریافتی مادران شیرده باید ۲۷۰۰کیلوکالری در روز باشد.

۹۰ ٪
شیر مادر از حدود ۹۰ درصد آب تشکیل شده است.

۴ ٪
لیپید‌ها تنها حدود ۴ درصد از شیر مادر را تشکیل می‌دهند، ولی بیش از نیمی از کالری دریافتی کودک از شیر مادر را تأمین می‌کنند.

فواید شیر مادر برای نوزاد

افزایش ضریب هوشی نوزاد
تقویت عملکرد ریه‌های نوزاد و پیشگیری از مشکلات تنفسی
تأمین آنتی‌بادی‌های بدن
محافظت در برابر بیماری‌هایی مانند برونشیت، عفونت‌های میکروبی، عفونت گوش و آلرژی
کمک به رشد فک نوزاد و سلامت دندان‌ها. کودکی که دارای فک محکمی باشد، دندان‌های سالمی هم خواهد داشت
کاهش مشکلات روان‌شناختی، رفتاری و یادگیری
کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
کاهش ابتلا به بیماری‌های بزرگ‌سالی مانند چاقی و اضافه وزن، فشارخون و دیابت.

نشانه‌های گرسنه بودن نوزاد

بازکردن دهان
مکیدن وسایل و لیسیدن لب‌ها و بیرون آوردن زبان
گذاشتن دست در دهان
گریه و سروصدا
حرکت فک، دهان یا سر برای یافتن سینه مادر

قهر موقتی

شیرخوار در سه مرحله به شیر مادر کم‌رغبت می‌شود و مادر باید او را مجددا به شیرخوردن ترغیب کند.

چهار تا پنج ماهگی
هفت ماهگی
نه تا دوازده ماهگی

۲۰ تا ۳۰ گرم
کودکی که شیر مادر می‌خورد در سه‌ماهه نخست باید روزانه ۲۵ تا ۳۰گرم و در سه‌ماهه دوم ۲۰ تا ۲۵گرم وزن اضافه کند.

تفاوت شیر مادر با شیر خشک

پروتئین و چربی شیر مادر بهتر هضم می‌شود.
ترکیبات هر شیر مادری متناسب با نوزاد خودش است.
شیر خشک سه تا چهار بار بیشتر سبب اسهال می‌شود.
احتمال اضافه وزن در نوزادان شیر خشکی ۲۰ تا ۳۰درصد بیشتر است.
احتمال ابتلا به دیابت وابسته به انسولین در نوزادان شیر خشکی ۳۴ درصد بیشتر است.
نوزادان شیر مادر‌خوار در بزرگ‌سالی کمتر دچار پرفشاری خون و بیماری‌های قلبی می‌شوند.

۱۰ تا ۴۵ دقیقه
فاصله شیردهی نوزاد تا سه‌ماهگی باید ۱۰ تا ۴۵ دقیقه با مرحله بعد فاصله داشته باشد.

۶ مرتبه
میزان شیردهی نوزاد چهارماهه باید تا شش مرتبه در روز باشد.

۵۰ ٪
تغذیه با شیر مادر میزان عفونت گوش میانی را در نوزادان تا ۵۰ درصد کاهش می‌دهد.

۶۳ ٪
کودکانی که شش ماه از شیر مادر تغذیه کنند، احتمال ابتلا به سرماخوردگی‌های بدخیم و عفونت‌های گلو تا ۶۳ درصد در آن‌ها کمتر می‌شود.