معصومه متیننژاد | شهرآرانیوز؛ دیدهاید بعضی آدمها چقدر درباره خودشان آگاهی دارند و مانند یک پزشک خانواده که پرونده سلامتی بیمار زیر دستشان است، از وضعیت جسمی و روحیشان به شما اطلاعات میدهند. درکنار این افراد، کسانی هم هستند که آنقدر در بیخبری بهسر میبرند تا کارشان به جراحی میکشد و تازه متوجه بیماریشان میشوند. گروه اول معمولا بیشترین هزینههایی که میکنند برای پیشگیری است و گروه دوم برای درمان. بگذریم از میزان دردی که باید تحمل و زمانی که باید صرف فرایند درمان کنند.
شاید تصور کنید این همه آگاهی درباره خود، نیاز به صرف وقت زیادی در مطب پزشکان دارد، درحالیکه اینطور نیست. گروه اول بسیار کمتر از گروه دوم وقت خود را در مطب پزشکان یا مراکز درمانی هدر میدهند، برای نمونه بررسیهای پژوهشگران حوزه سلامت نشان میدهد: در گروه اول ۶۵ تا ۸۵درصد مراقبـتهـای بهداشـتی را خود شخص یا خانوادهاش، بدون دخالت افراد متخصص یا مراجعه به مراکز درمانی انجام میدهند که به آن خودمراقبتی میگویند و وقت زیادی را هم از کسی نمیگیرد. موضوعی که امروز میخواهیم قدری درباره فوتوفنهای آن باهم حرف بزنیم.
«شکم سرآغاز هر بیماری و مسیر هر درمانی است». این شعار طبسنتی بهمعنای آن است که اگر بخواهیم بدنی سالم داشته و بینیاز از پزشک باشیم باید در آنچه میخوریم، دقت کنیم. برای این کار هم لازم است، درباره مزاج خودمان و طبیعت غذاهایی که میخوریم قدری اطلاعات کسب کنیم، چون شرط سلامتی رسیدن به اعتدال است و باید خوراکیهایی را انتخاب کرد که طبیعت بدن را متعادل میکند، برای نمونه اگر مزاجی گرم و خشک داریم، باید خوراکیهایی با طبیعت سرد وتر را انتخاب کنیم. بهتر است؛ با مراجعه به متخصص طبسنتی یکبار برای همیشه تکلیف خودمان را با این باید، نبایدها و بخور، نخورها مشخص کنیم.
بهجز توجه به طبیعت خوراکیها، باید به موضوع دیگری هم دراینباره توجه داشت. مصرف زیاد غذاهایی که چرب، شور و شیرین هستند، حکم سم را برای بدن دارند یا غذاهای فراوری و صنعتی و فستفودی که این روزها طرفدارهای زیادی هم دارند. باید بدانیم؛ به هرمیزانی که رژیم غذایی سالمتری داشتهباشیم به سلامتی نزدیکتریم و از مراجعه به پزشک هم بینیاز خواهیم شد، بنابراین لازم است که در رژیم غذاییمان بازنگری داشتهباشیم و کمکم از مصرف این نوع خوراکیها فاصله بگیریم. اینکار را میتوان با حذف میانوعدهها و تنقلات مضر شروع و سپس درباره غذاها پیادهسازی کرد.
بایدها
غذاهای آبپز، کبابی، کمروغن و با کمترین
میزان شکر و نمک و چربی
میوه و سبزیجات تازه و تنقلات سالم و طبیعی
رژیمهای مبتنی بر همه گروههای غذایی
نبایدها
غذاهای فراوری، فستفودی، صنعتی و شور و شیرین و چرب
ترشیجات و شوریجات و تنقلات ناسالم (هلههوله)
رژیمهای مبتنی بر یک گروه غذایی خاص
همه ما درباره خواب کافی چیزهایی شنیدهایم، یعنی میدانیم که یکی از شرطهای سلامتی داشتن خواب و استراحت بهاندازه است، اما شاید ندانیم و شاید هم خیلی اهمیت ندهیم که چه ساعتی بخوابیم و چه ساعتی بیدار شویم تا بدنمان به آنچه میخواهد از خواب برسد. خواب افزونبر اینکه باید میزان مشخصی داشته باشد، باید از کیفیت کافی هم برخوردار باشد، یعنی باید بدانیم چند ساعت خواب نیاز داریم و آیا خوابمان کیفیت و عمق لازم را دارد یانه؟
همچنین باید بدانیم که بدن بهویژه مغز در فاصله زمانی ۹ شب تا ۳ صبح برای بازسازی، تنظیم و تثبیت وضعیت و اطلاعات خود نیاز به هورمونهایی دارد که فقط در همین فاصله زمانی ترشح میشوند و ما باید در خواب باشیم.
ما اگر بهترین رژیم غذایی دنیا را داشته و همیشه هم زیرنظر یک پزشک باشیم، ولی اهل ورزش نباشیم، خیلی زود انواع و اقسام بیماریها به سراغمان خواهند آمد. ورزش و تحرک اگر بهاندازه غذا در تأمین سلامتی ما مهم نباشند، اهمیت کمتری هم ندارند. منظور از تحرک و فعالیت، انجام کارهای سخت یا طولانیمدت نیست، مانند خانهداری که تعطیلیبردار نیست و خیلی از بانوان با همین بهانه بیخیال ورزش میشوند. ورزش برای همه لازم است، ولی برای افرادی که سیسالگی را رد کردهاند، یک ضرورت محسوب میشود؛ حالا میخواهد یک پیادهروی صبحگاهی ساده باشد یا انجام ورزشهای گروهی در سالنهای بدنسازی.
گروه سنی: بزرگسالان
همه ما چندباری «چکآپ» یا آزمایشهای دورهای دادهایم. منظور معاینات و آزمایشهای لازمی است که برحسب سن و جنس برای بررسی وجود بیماریهایی انجام میشود که هنوز نشاندار نشدهاند یا نشانههای خفیف و نامشخصی دارند. این آزمایشها کمک میکنند که ما اطلاعات بیشتری درباره وضعیت سلامت خودمان بهدست آوریم و در شروع بیماریها آنها را متوقف و درمان کنیم.
شاید درنگاه اول هزینه این آزمایشهای دورهای زیاد بهنظر برسد، اما درمقایسه با هزینههای درمان واقعا پول زیادی نیست. گذشته از آن، این اطلاعات به ما کمک میکند سبک زندگیمان را جهتدار اصلاح کنیم و بهبود ببخشیم و در مسیر سلامتی گام برداریم.
«پزشک خودمان باشیم» بهمعنای این نیست که هروقت بیمار شدیم، یک مشت قرص و کپسول را توی شکم خودمان بریزیم یا سرخود از مکملها و تقویتیها استفاده کنیم. تجویز هرگونه دارویی حتی به شکل مکمل و تقویتی باید بانظر پزشک باشد، پس فقط اجازه داریم از داروهای گیاهی بیخطر یا غذاها برای درمان بیماریهای سادهای مانند سرماخوردگی استفاده کنیم، چون داروهای گیاهی ترکیبی هم بهاندازه داروهای شیمیایی میتوانند خطرناک و آسیبزا باشند. در ادامه به برخی ازاین داروهای گیاهی بیخطر اشارهای داریم.