جشنواره کوچه از امشب در بوشهر آغاز می‌شود (۵ اردیبهشت ۱۴۰۴) معرفی نامزدهای سومین جایزۀ ادبی «چوک» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌منظور شرکت در مراسم تشییع پاپ عازم رم شد شبکه تلویزیونی کارمند افتتاح شد اعلام برنامه‌های هفته فیلم و عکس مشهد + جدول زمانبندی پوستر بیست‌ونهمین هفته فیلم و عکس مشهد منتشر شد برنامه صداوسیما برای دلجویی از هموطنان اهل سنت بهرام افشاری و سروش طاهری در تور آمریکای شمالی با «چه کسی جوجه‌تیغی را کشت؟» فیلم‌های سینمایی امروز تلویزیون (۴ اردیبهشت ۱۴۰۴) + زمان پخش مدیر پخش شبکه یک صداوسیما عزل شد| اعلام جرم علیه ۸ نفر چهره ماندگار | درباره جلال‌الدین معیریان، بنیان‌گذار چهره‌پردازی کلاسیک ایران سایه مات خندوانه | نگاهی به برنامه ۱۰۰۱ و انتظارات برآورده نشده آن گفت‌وگو با استادان دانشگاه‌های مشهد به‌مناسبت روز ملی معماری پرورده آفتاب ایران | مختصری در احوال و آثار شیخ بهایی روایتی سینمایی از یک قهرمان | گفتگو با عوامل فیلم سینمایی صیاد انتشار فراخوان جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان تفلیس آغاز اکران انیمیشن رویاشهر در سینما آیا نویسندگان پرفروش آینده دنیا باید ستاره فضای مجازی باشند؟ جایزه یک عمر دستاورد موسسه فیلم آمریکا برای فرانسیس فورد کوپولا فیلم کوتاه داستانی «جای خالی» در جشنواره ایتالیایی
سرخط خبرها

شهریار؛ حافظه تاریخی غزل فارسی

  • کد خبر: ۱۸۴۷۱۰
  • ۲۷ شهريور ۱۴۰۲ - ۰۹:۱۵
شهریار؛ حافظه تاریخی غزل فارسی
شهریار نه‌ تنها یکی از چهره‌های شعر معاصر، بلکه تاریخ ادبیات فارسی است؛ استادی که بیشترین شعر‌ها از وی در افواه عمومی و حافظه ادبی مردم وجود دارد.
علی داودی
نویسنده علی داودی

شهریار نه‌ تنها یکی از چهره‌های شعر معاصر، بلکه تاریخ ادبیات فارسی است؛ استادی که بیشترین شعر‌ها از وی در افواه عمومی و حافظه ادبی مردم وجود دارد. اما هنگام صحبت منتقدانه درباره ویژگی‌های شعر، شهریار متهم به سهل‌انگاری و شلختگی زبانی است؛ برای این منظور معمولا ابیاتی کلیشه‌ای را مثال می‌زنند که:

«سحر پری دمیده به پیراهن کشم» یا «دل تماشا کن چه رنگین سینما دارد حسین»، برای شاهد مثال نیازی به جست‌وجوی فراوان در آثار وی نیست. هر کجای دیوان او را باز کنیم، از این نمونه‌ها دارد؛ چندان‌که می‌توان این دو‌گانگیِ زبان در بافت غزل را ویژگی سبکی شهریار به حساب آورد. اما چرا چنین است؟

شاعری به عظمت شهریار که در همان غزل‌ها و کنار بیت‌های مذکور ابیات ماندگار و عمیقی سروده، چرا چنین غث‌و‌سمینی دارد؟ آیا وی متوجه امر دوگانه نشده یا اینکه توان اصلاح شعر‌ها و رفع این ضعف را نداشته که احتمالی غیر‌منطقی است. یا اینکه شهریار را باید همین‌طوری پذیرفت با ایرادات وارده! چند نکته در‌همین‌خصوص؛ اولا این دوگانگی بر چه اساسی شکل گرفته است و تعریف می‌شود؟ چطور ما دسته‌ای از کلمات و تعابیر را از دسته دیگر جدا می‌کنیم؟ معیار زبان و واژه‌گزینی و اصلا حد‌و‌مرز کلمات چیست؟ آیا صرف قدیم‌وجدید‌بودن است و آیا کلماتی نظیر دوش و خمار و باده و سمن و مغیلان و شمع و بحر، بار شاعرانه دارند و کلماتی مثل کوچه و پیراهن و پلنگ مناسب گزاره‌های خبری هستند؟

واقعیت اینکه بافت زبانی حاصل تعامل و تأمل در گنجینه زبانی است که هویت و حافظه جمعی یک قوم و شامل همه شئون تمدنی است. از می‌و ساقی و اندر تا محبت و کلاه و اتومبیل و سینما!

دوم اینکه شاعر صادق، خالق است نه کارگر مکانیکی هنر تزئینی؛ بنابراین با هر چه از ساحت زبان بلد است و می‌داند و تجربه کرده و می‌فهمد که از قدیم و جدید یاریگر وی است. شهریار در الگوبرداری به همان میزان که با حافظ انس دارد، با میرزاده عشقی هم مأنوس است، با نیما هم رفاقت دارد، شعر ترجمه هم می‌خواند؛ اما حافظ و سعدی و نیمای شهریار آمیخته با حجاب زمان‌اند و شاعر صادق نمی‌تواند و نباید ایشان را بدون حجاب که اساسا وجود خود شاعر است، ببیند. چرا‌که هر مفهومی بعد از همجوشی با وجود شاعر ظهور می‌کند؛ لذا رنگ‌و‌بوی شاعر را دارد و شهریارانه است.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->