سایه شوم اعتیاد بر دوران نوجوانی

به گزارش شهرآرانیوز نه سن وسال می‌شناسد و نه جنسیت؛ با نام‌های گوناگون و فریبنده به راحتی پیش روی نوجوانان قرار می‌گیرد؛ نام‌هایی که هرگز با چهره مخوف اعتیاد رابطه‌ای ندارند. از سن کم فرد را درگیر می‌کند و به چشم برهم زدنی در سایه غفلت خانواده و مسئولان بلای خانمان سوز خانواده می‌شود.

زنگ خطر کاهش سن مصرف موادمخدر در کشور و حتی استان خراسان رضوی به صدا درآمده است؛ زنگ خطری که به راحتی نمی‌توان از کنار آن گذشت؛ هشداری که غفلت از آن در آینده نه چندان دور به صدمات و ضرر‌های جبران ناپذیری برای فرد و جامعه منجر خواهد شد.

اوضاع امروز جامعه با دهه‌های قبل بسیار متفاوت شده است.

در دهه۶۰ اگر دانش آموزی می‌خواست فیلم غیرمجازی را تهیه کند، به سختی بسیار می‌توانست به آن دسترسی پیدا کند، اما در اوضاع کنونی که جهان به دهکده ارتباطات تبدیل شده است، هر دانش آموز با کوچک‌ترین زحمتی می‌تواند فقط از طریق موبایلش به هر آنچه در ذهنش می‌گذرد، دسترسی یابد.

داستان دسترسی به مواد مخدر، آن هم در دوره نوجوانی و حتی در محیط مدارس، همین طور است و شاید برایتان عجیب باشد که خرید مواد مخدر از هر نوعی که بخواهید، به صورت آنلاین هم وجود دارد و جنسیت هم در آن بی معناست.

دسترسی آسان نوجوانان به مواد مخدر

برای اینکه سرنخی از اعتیاد در بین دانش آموزان پیدا کنم، در یکی از نقاط شهرمان مدرسه‌ای را انتخاب می‌کنم و به عنوان مادر یکی از دانش آموزان سرزده وارد مدرسه‌ای می‌شوم. ۱۰ دقیقه به زنگ تفریح باقی مانده است. تعدادی از بچه‌ها در حال بازی هستند. دقایقی بعد صدای زنگ به صدا درمی آید و بچه‌ها گروه گروه در قسمت‌های مدرسه مشغول گپ وگفت با هم می‌شوند. در نگاه اول همه چیز معمولی و طبیعی به نظر می‌رسد؛ مدرسه، کلاس و دانش آموزان.

یکی از دختران را‌ می‌بینم که تنهایی گرم خوردن صبحانه اش است. به سراغش می‌روم و با او خوش وبش می‌کنم. وقتی با او گرم صحبت می‌شوم، سرنخ‌هایی از اعتیاد در بین دانش آموزان نمایان می‌شود.

نفیسه که در رشته ریاضی مقطع متوسطه اول تحصیل می‌کند، رشته کلام را به دست می‌گیرد و‌ می‌گوید: در میان هم کلاسی هایم بعضی بچه‌ها پدر یا مادرشان یا هردو درگیر اعتیاد هستند و بار‌ها سفره دلشان را برایم باز کرده اند و مشکلات زندگی شان را با من در میان گذاشته اند.

وی ادامه می‌دهد: در میان دانش آموزان هم بعضی‌ها مصرف سیگار یا مواد مخدر را نوعی روشن فکری و کلاس گذاشتن می‌دانند و این موضوع روزبه روز به بقیه سرایت می‌کند. بعضی هایشان با تصور اینکه مصرف فلان قرص یا ماده مخدر راندمان کار را بالا می‌برد یا اینکه درس بیشتری می‌خوانند یا بهتر متوجه می‌شوند، به گمراهی کشیده می‌شوند. فائزه، یکی دیگر از دانش آموزان این مدرسه، به جمع ما می‌پیوندد و وقتی موضوع را متوجه می‌شود، نکاتی می‌گوید که تصورش کمی سخت است!

او‌ می‌گوید: از بزرگ ترهایمان شنیده ایم که در گذشته مثلا ده پانزده سال پیش موادمخدر به سختی پیدا می‌شد، اما امروز اوضاع خیلی متفاوت شده است. امروز با فاصله کمی مواد مخدر در اختیار دانش آموزان قرار می‌گیرد. حتی بعضی دانش آموزان همان ابتدا رایگان مواد را دریافت می‌کنند، اما پس از مدتی که به مواد اعتیاد پیدا کردند، هزینه اش را پرداخت می‌کنند و مشتری ثابت موادفروش می‌شوند.

فائزه در انتهای صحبت هایش مهم‌ترین عامل گرایش دانش آموزان به اعتیاد را فراوانی، ارزانی و دردسترس بودن آن می‌داند.

کتمان آمار اعتیاد دانش آموزان؛ از استانداری تا آموزش وپرورش!

معضل اصلی از جایی شروع می‌شود که از یک طرف کارشناسان ادعا می‌کنند هیچ کسی نمی‌تواند وارد مدارس بشود و تحقیق درست وحسابی درباره اعتیاد دانش آموزان و میزان دسترسی آن‌ها به موادمخدر انجام بدهد و از طرف دیگر نهاد‌های مسئول مراقب هستند تا آماری به بیرون درز پیدا نکند.

با همین مستندات سعی می‌کنیم به سراغ مسئولان برویم و آماری از اعتیاد میان دانش آموزان مشهد به دست بیاوریم.

وحید اشرفی، جانشین دبیر شورای هماهنگی و مبارزه با مواد مخدر استان، با این توجیه که موضوع‌هایی مانند اعتیاد جرم است و قابل آمارگیری نیست، از ارائه آمار دقیق از اعتیاد در بین دانش آموزان خودداری کرد.

سن اعتیاد به کمتر از ۱۵ سال رسیده است

جانشین دبیر شورای هماهنگی و مبارزه با موادمخدر استان با بیان اینکه چنین موضوعاتی جرم است و قابل آمارگیری نیست، گفت: آماری که از اعتیاد نوجوانان به دست ما می‌رسد، مستند و رسمی نیست و فقط از طریق افرادی که برای درمان به مراکز درمانی مراجعه کرده اند یا به دلیل تجاهر دستگیر شده اند، آماری به دست می‌آید، ولی اینکه که نوجوانان به خصوص در مدارس رصد و پایش شوند، امکان ندارد.

وحید اشرفی بیان کرد: اعتیاد در بین نوجوانان به  پانزده سال و حتی کمتر از آن هم رسیده، اما بسیار انگشت شمار است و بیشتر افراد بین سنین ۲۵ تا ۴۵ سال درگیر اعتیاد می‌شوند.

جانشین دبیر شورای هماهنگی و مبارزه با موادمخدر استان در ادامه بیان کرد: در جمعیت بیشتر از پانزده سال کل استان هم اکنون ۷/۲ درصد اعتیاد دیده می‌شود، اما از مشهد آماری در دست نیست. این تعداد نسبت به پنج سال گذشته روند افزایشی داشته است.

وی افزود: گزارش‌هایی از مدارس مشهد و اعتیاد دانش آموزان به دست ما می‌رسد که در گام اول بوستان‌ها و بوفه‌های اطراف مدارس پاک سازی می‌شوند و سپس به مراکز مشاوره آموزش وپرورش ارجاع داده می‌شوند.

در ادامه حتما بخوانید دختر جوان در مشهد اسیر نقشه شیطانی نامزد معتادش شد

افزایش گرایش دانش آموزان از مواد مخدر سنتی به صنعتی

«آماری از اعتیاد در بین دانش آموزان و عدد دقیقی که ارائه دهنده اعتیاد در بین دانش آموزان باشد، نداریم. چون جنبه محرمانه دارد، رصد و پایش دانش آموزان مبتلا به اعتیاد در مدارس صورت نمی‌گیرد، ولی واقعیتی است که کتمان شدنی نیست. تعداد نامعلومی از دانش آموزان مبتلا به اعتیاد هستند.» این جمله را علی مهدوی خواه، معاون پرورشی و فرهنگی آموزش وپرورش خراسان رضوی، می‌گوید و بیان می‌کند: دانش آموزان در معرض انواع آسیب‌های اجتماعی ازجمله اعتیاد هستند که بسته به مکان اقامت، شهر و نوع جنسیت متفاوت است. موادمخدر تهدیدکننده در بین دانش آموزان، انواع گوناگونی مانند گل، ناس و... است که البته طبق برآورد‌های نیروی انتظامی و دادگستری، فراوانی زیادی ندارد.

او در ادامه می‌گوید: همین تعداد کم معتاد در بین دانش آموزان هم برای ما بسیار است. چون یک فرد معتاد می‌تواند افراد بسیاری از هم سالانش را تحت تأثیر موادمخدر قرار دهد. انواع موادمخدر نسبت به سال‌های گذشته متفاوت شده است، به طوری که با توجه به تبلیغات در فضای مجازی، گرایش دانش آموزان از موادمخدر سنتی به صنعتی تغییر یافته و بیشتر شده است.

او با بیان اینکه طرح «یاریگران زندگی» با هدف پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و به خصوص پیشگیری از اعتیاد دانش آموزان در همه مدارس مشهد در حال اجراست، می‌گوید: در این طرح با شبکه سازی و بهره گیری از ظرفیت معلمان و دانش آموزان سعی در کاهش آسیب‌های اجتماعی در بین دانش آموزان داریم.

مهدوی خواه بیان می‌کند: افزایش توانمندی دانش آموزان و آگاهی بخشی به آنان در برابر آسیب‌های اجتماعی ازجمله اعتیاد در این طرح پیش بینی شده است و در قالب آن آموزش وپرورش با اجرای برنامه‌های آموزشی، تربیتی، ترویجی و مراقبتی، ذهن کنجکاو آینده سازان را در برابر مخاطراتی مانند اعتیاد هوشیار می‌کند.

سن مصرف‌کنندگان مخدر گل کاهش داشته است

رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران با گلایه از اینکه آمار درستی از مصرف موادمخدر در مدارس و دانشگاه‌ها وجود ندارد، گفت: در سال‌های گذشته، سن مصرف‌کنندگان مخدر گل در کشور کاهش داشته است و اکنون بعضی نوجوانان نیز از آن استفاده می‌کنند. سال هاست تصور مردم ما از موادمخدر استعمال هروئین و تریاک است؛ درحالی که مصرف موادی مانند گل به مراتب خطرناک‌تر از مواد اعتیادآور مرسوم است.

مصطفی اقلیما با اشاره به اینکه هر اعتیادی می‌تواند به تنهایی مولد اعتیاد‌های جدی تری باشد، می‌افزاید: متأسفانه مصرف موادمخدر در کنار همه معضلاتی که ایجاد می‌کند، عیب بسیار بزرگی دارد؛ اینکه پس از مدتی مصرف کننده دیگر لذت چندانی از مصرف مواد نمی‌برد. به همین دلیل، هوس می‌کند مواد دیگری را امتحان کند تا به سطح لذت اولیه برسد. برای همین معتقدیم حتی مصرف سیگار یا قرص‌های آرام بخش بدون تجویز پزشک می‌تواند زمینه ساز اعتیاد‌های جدی تری شود. این سیر اعتیاد به مواد سنگین‌تر در میان کودکان و نوجوانان شایع‌تر است. زیرا هم از سنین کم درگیر اعتیاد می‌شوند و هم مهارت‌های لازم برای خودداری دربرابر وسوسه‌های سوداگران را ندارند.

وی افزود: اکنون ماده مخدر گل گوی رقابت را از ماده مخدر شیشه ربوده و در حال رقابت تنگاتنگ با تریاک است. در حقیقت ماری جوآنا و مشتقات آن شامل گُل، گرس و علف با ۹/۱۱ درصد پس از تریاک، دومین موادمخدر مصرفی در میان مصرف کنندگان مستمر موادمخدر در کشور است.

رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران گفت: اگر مصرف ماده مخدر تریاک در بین افراد مسن عمومیت دارد و باب میل این طیف سنی است، ماده مخدر گل در میان نوجوانان، جوانان و دانش آموزان جولان می‌دهد و روز به روز دامنه مصرفش در بین این قشر گسترده‌تر می‌شود.

خیلی زود دیر می‌شود

تبلیغات مجازی، ناآگاهی والدین و نبود نشاط فردی و اجتماعی در میان نوجوانان و جوانان باعث شده است روز به روز بر میزان اعتیاد آن‌ها افزوده شود؛ موضوعی که اگر به داد آن نرسیم، ممکن است در سال‌های آینده تعداد بیشتری از کودکان و نوجوانان را اسیر کند.

برای حل اصولی و منطقی این آسیب اجتماعی، باید ابتدا وضع موجود را براساس آمار‌های دقیق بررسی و سپس تعداد دانش آموزان مبتلا به اعتیاد را شناسایی کرد و باید دانست که چه تعداد دانش آموز در چرخه توزیع موادمخدر گرفتار شده اند. کتمان موضوع یا حتی نداشتن آمار رسمی از میزان ابتلای دانش آموزان، چالش بزرگی است که هر لحظه سلامت دانش آموزان را تهدید می‌کند.