محله امام هادی (ع)، مشکلات و فرصت‌سوزی‌ها-۱

محله امام هادی یا بهرآباد یکی از محلات قدیمی در بولوار توس است که به لحاظ تاریخی و کالبدی این محله به مرز‌های فعلی محدود نمی‌شده است. قبرستان بهرآبادی‌ها، گود کشتی و بخش‌هایی از مهدی‌آباد همچنین ارتباط با آبریز کال چهل بازه به کشف رود مرز‌های قدیم محله بودن که با خیابان‌کشی‌هایی که اتفاق افتاد این گسستگی‌ها بین بافتی شکل گرفت. بافت روستایی بهرآباد؛ خیابان‌کشی شطرنجی امام هادی و بافت منظم محدوده زمین شهری (کوی سعادت) در حاشیه آزادی به نوعی گونه‌های متفاوت ریخت‌شناسی شهری را در محدوده به وجود آورده‌اند.

 

ویژگی مهم و بسیار کلیدی این محله، خودکفایی آن به لحاظ تنوع کاربری‌های خدماتی است. به نوعی یک شهروند در این محله برای خرید مایحتاج روزانه و حتی هفتگی خود به مراجعه به بیرون از محله نیازی ندارد. بسیاری از خیابان‌های فعلی در محدوده اغلب ویژگی معابر محلی فرعی را دارند و در نتیجه خیابان‌ها حجم و ظرفیت کافی برای سرویس‌دهی به رفت‌وآمد شهروندان این محله را ندارند. خیابان‌هایی نظیر شهیدحمامی، شهدای انقلاب، شهیدجنگی و شهیدغلامی اغلب دارای مشکلات ترافیکی و همچنین نبود ایمنی برای عابر پیاده و مشکلات اقلیمی مانند سایه‌اندازی بیش از حد به دلیل ساخت‌و‌ساز‌های غیرمجاز در این معابر بسیاری از قطعات در طبقات فوقانی عقب‌نشینی جانبی را رعایت نکرده‌اند و تراکم جمعیتی از حد عادی خود خارج شده است.

 

در این محدوده با مرزبندی که برای محله امام هادی در نظر گرفته شده است ما کارخانه پپسی، کارخانه رب یاسان و ایران کارتوس را داریم که فعالیت شان در بافت شهری دیگر ممکن نیست.
این قطعات درشت‌دانه یا به اصطلاح شهرسازی قطعات قهوه‌ای را باید با یک نگرش کاملا نو و متفاوت مورد بازآفرینی قرار داد و با توجه به موقعیت مکانی مناسبی که در حاشیه بولوار آزادی و خیابان توس دارند به مجتمع‌هایی با کاربری مختلط تجاری، فرهنگی، اداری تبدیل کرد که اطلس‌مال از نمونه‌های موفق آن در شهر مشهد است.

 

باید در نظر داشت که این کارخانه‌ها دیر یا زود باید از داخل محدوده‌های شهری به شهرک‌های صنعتی کوچ کنند و بهتر است قبل خروج برای زمین‌های رها شده آن‌ها برنامه‌ریزی کرد. متأسفانه در محله امام هادی فرصت‌سوزی‌های بسیار زیادی برای داشتن فضا‌های شهری جمعی و خاطره‌انگیز اتفاق افتاده است. یکی از این فضا‌های شهری مسیل‌ها و کانال‌های آب است که اغلب دید مثبتی به آن‌ها نداشته‌ایم.

 

کال چهل‌بازه نسترن از حاشیه بولوار امام علی (ع) به محله رازی و پس از آن به محله امام هادی می‌رسد و از کنار بیمارستان رضوی به کوی حجت و در نهایت هم به کشف‌رود ختم می‌شود. اما سؤال این است چرا طرح ملی چهل‌بازه نسترن در منطقه ۱۱ شهرداری و میدان نمایشگاه تعریف و اجرا می‌شود، اما در این محله که فضای مناسب برای آن وجود دارد، مورد قهر و غفلت قرار می‌گیرد؟! درحالی که امام هادی نیاز مبرمی به فضای سبز و پارک‌های این‌چنینی دارد. این کال حریم قانونی دارد که متأسفانه نه بیمارستان رضوی در دیوارکشی به آن اهمیت داده و نه شهرداری این حریم را رعایت کرده است.

 

سؤال اینجاست که چرا حریم این کال که ظرفیتی قوی برای تبدیل شدن به مسیلی آبی و پارک برای گذراندن اوقات فراغت و تفریح شهروندان دارد، باید به عنوان فضای گذری برای عبور و مرور خودرو و عابران استفاده شود؟ بسیار عجیب است که در سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۸) ما کال‌ها یا به اصطلاح رودخانه‌هایی که فصلی هستند و از دل محلات و فضا‌های شهری عبور می‌کند را به حال خود رها کنیم! متأسفانه مدیران شهری و کشوری به مباحث زیست‌محیطی و اکولوژی و اقلیم بها نمی‌دهند و تنها به پروژه‌های کوتاه مدت عمرانی فکر می‌کنند درحالی که اجرای چنین پروژه‌ای می‌تواند چهره محله امام هادی را دگرگون کند.