سایه سنگین ویروس کرونا بر کسب‌و‌کارها

جهانی شدن اقتصاد و ارتباط بین کشور‌ها شرایطی را ایجاد کرده است که بحران‌های اقتصادی جهانی می‌تواند مستقیما بر کاهش رشد اقتصادی کشور‌ها تأثیر بگذارد. گسترش یک‌باره ویروس کرونا در کشورمان و اینکه ایران بعد از چین دومین کشوری است که بیشترین مبتلایان را دارد سبب شده است در چند روز گذشته فضای کسب‌و‌کار کشور به شدت تحت‌تأثیر شیوع این ویروس قرار بگیرد. اکنون لغو شدن پرواز‌ها و لغو تور‌های خارجی و داخلی در آستانه عید نوروز به صنعت گردشگری ایران ضربه زیادی وارد کرده است.
در ماه‌های گذشته خطوط هوایی کشور‌های همسایه (نظیر عراق، ترکیه، پاکستان، افغانستان و کشور‌های حوزه خلیج فارس) بیشترین گردشگران و زائران خارجی را به ایران و مشهد منتقل می‌کردند، اکنون با لغو پرواز‌های آن‌ها در عمل روند ورودی گردشگران خارجی به ایران متوقف شده است. این مسئله سبب شد کسب‌و‌کار‌هایی که مرتبط با این طیف مشتریان خارجی هستند (مانند آژانس‌های هواپیمایی، هتل‌ها، رستوران‌ها و مقاصد گردشگری و مراکز درمانی و بهداشتی و زیبایی) به شدت آسیب ببینند و در معرض تعدیل نیروی انسانی قرار بگیرند. همچنین باید این مسئله را در نظر داشت که هرسال در این ایام با ورود گردشگران خارجی به کشور، میزان ورودی ارز‌های خارجی به بازار بیشتر می‌شد. اکنون کاهش ورود گردشگران سبب خواهد شد میزان ورودی ارز به بازار از سوی گردشگران خارجی به شدت کاهش یابد.
البته برخی می‌گویند با توجه به اینکه در ماه پایانی سال اغلب خانواده‌ها به فکر سفر‌های نوروزی و برنامه‌ریزی برای تعطیلات ابتدای سال نو هستند، تغییر رویکرد جذب مخاطب از گردشگر خارجی به داخلی با بهینه کردن نرخ‌های خدمات و کالا‌ها می‌تواند این تهدید را به فرصتی طلایی برای این‌گونه مشاغل تبدیل کند، اما این مسئله را باید در نظر گرفت که شهروندان داخلی نیز در رفتن به سفر محتاط شده‌اند و همین مسئله میزان تقاضا برای تور‌های داخلی را نیز تحت شعاع قرار داده است. براین‌اساس این سؤال به وجود می‌آید که در شرایط فعلی چه اقداماتی برای جلوگیری از آسیب به فضای کسب‌و‌کار باید انجام داد؟
اولین قدم در مدیریت بحران مدیریت بر خود است. کمبود نقدینگی، کاهش فروش، سررسید اسناد پرداختی و وصول نشدن مطالبات بزرگ‌ترین خطر‌های تهدید‌کننده کسب‌و‌کار‌ها در هنگام بحران نیستند. مدیران ناآماده و هراسان در رأس بنگاه‌های اقتصادی بزرگ‌ترین تهدید در زمان بحران اند. در تاریخ آمده است که هم‌رزم ناپلئون بناپارت هنگامی که وی سربازی جوان بود، در میان یکی از جنگ‌ها با اشاره به پا‌های لرزان ناپلئون به تمسخر به او می‌گوید: چقدر می‌ترسی! ناپلئون در پاسخ می‌گوید: تو اگر نصف ترس مرا داشتی تا پاریس فرار می‌کردی. شهامت نترسیدن نیست، بلکه غلبه بر ترس است. یقینا بحران کرونا روزی تمام می‌شود و کشور عزیزمان با تمهیدات و درایت این بحران را پشت سرخواهد گذاشت، اما به طور حتم آنچه سبب می‌شود در دوران گذار، کسب‌و‌کار‌های کشور کمترین آسیب را ببینند و بتوانند خود را احیا کنند، برخورداری از مدیریت مناسب بحران در بنگاه‌های اقتصادی است.