به گزارش شهرآرانیوز بارها با این صحنه روبهرو شده ایم که پاکبانها در مناطق مختلف شهر در ساعتهای کاریشان مشغول به جمعکردن زبالههای کنار خیابان، پای درختان یا کیسههای رهاشده در ورودی زمینهای بدون استفاده هستند. خیلی از مواقع دیدن این تصاویر تلنگری بر رفتارهای اشتباه شهروندیمان است، مثل زمانی که زبالههای خانگیمان را خارج از ساعت جمعآوری بیرون میگذاریم یا نخالههای ساختمانیمان را در زمینهای خالی تخلیه میکنیم. غافل از اینکه بیتوجهی به این موضوعات عواقب و هزینههای جبرانناپذیری را بر شهر تحمیل میکند.
رهاکردن زبالهها در زمینهایی که حصار ندارند یا دیوارکشی آنها از سوی برخی شهروندان سودجو تخریب شده موضوعی است که باعث شد به سراغ دکتر احسان نجاری مقدم، مدیر کل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد و مسعود رضوی، مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد برویم. شاید از دیدگاه خیلی از شهروندان رها کردن زبالهها در زمینهای بدون استفاده بهتر از جلو در آپارتمان یا منازل ویلاییشان باشد، اما به گفته کارشناسان بیتوجهی به زبالهها معضلات متعددی را پدید میآورد که خیلیها به آن بیاطلاعاند.
خیلی زمان زیادی از ماجرای زن و شوهری که در منطقه ۲ مشهد خانه مسکونیشان را تبدیل به یک زبالهدان کرده بودند نمیگذرد. گلایه و شکایت همسایهها باعث شد تا این منزل شخصی از زبالههای چندین ساله خالی شود، اما در این مدت جدا از بوی نامطبوع، هجوم موجودات و حیوانات موذی به خانه همسایهها، باعث مشکل برای آنها شده بود که خوشبختانه با پاکسازی محیط از سوی مدیریت شهری شرایط وخیم بهبود یافت.
برای معتادها و کارتن خوابها زمینهای بدون استفاده و خاکی بهترین مکان برای اسکان است. بارها مشاهده کردهایم که این افراد کنار دیوارهای فروریخته بساط اعتیاد را پهن کردهاند و برای زنده ماندن به سراغ کیسههای زبالهای رفتهاند تا شاید لقمه نانی از لابهلای آشغالها پیدا کنند. بماند که پاره شدن کیسههای زباله نهتنها چهره شهر را نازیبا بلکه زمینه بیماریهای عفونی را هم فراهم میکند. گاهی در زبالههای خانگی، زبالههای بیمارستانی یافت میشود. به عنوان نمونه فرد بیماری در یک منزل نگهداری میشود.
گربهها یا حشرات موذی در شهرها و سگهای ولگرد در حاشیه شهرها یکی دیگر از معضلاتی هستند که به زبالههای رهاشده در زمینهای خالی دامن میزنند. بماند که خیلیها از زمینهای خالی به عنوان محلی برای دفع فضولات حیوانات خانگی شان استفاده میکنند. هنوز خیلیها فکر میکنند آسیب زبالهها در زمینهای خالی به دور از واحد آپارتمانیشان کمتر از ریختن آنها در زمینهای خاکی و بعضا بدون حصار است، غافل از اینکه دودش در هر دو حالت به چشم خودمان میرود.
بیتوجهی برخی از شهروندان به خصوص آنهایی که درگیر ساختوساز در محلهای از شهر هستند نیز گاهی باعث بروز مشکلات متعدد میشود. بارها در کوچهپسکوچههای این شهر دیدهایم که نخالههای ساختمانی یک کارگاه عمرانی، جلو ملک رها شده است. غافل از اینکه این زبالهها یکی از عوامل مهم در بروز پشه سالک هستند.
وجود پلاستیکهای زباله در معابر شهری خارج از ساعت جمعآوری، همکاری بارز شهروندان با زبالهگردهاست. افرادی که صبح تا شب ضایعات جمع میکنند تنها امیدشان همین زبالههایی است که از سوی من و شما هنگام روز کنار معابر رها میشوند. آنها با پارهکردن کیسه زباله به دنبال اقلام مورد نظر خود میگردند بدون آنکه به بازمانده زبالهها توجهی داشته باشند.
یک تصویر تکراری که از دید هیچکسی پنهان نیست، خالی کردن یک سطل آب با ته مانده زبالههای متعدد یا تکان دادن روفرشی پر از زبالههای ریز و درشت از پنجره یا بالکن از سوی برخی شهروندان است. این افراد بر این باورند که زمین مشرف به واحد آپارتمانیشان خاکی و بدون استفاده است.
البته بماند که در زمانهایی که خانهتکانی یا اسبابکشی میکنیم خود را محق میدانیم که لوازم ریز و درشت را به داخل زمینهای بدون استفاده ببریم تا دور از دسترس ما باشد یا شاید به درد کسی بخورد. اضافه چوبهای نجاری از کابینتسازیمان یا تکهموکتهای بدوناستفاده، خردهشیشهها و... نمونهای از این موارد هستند. غافل از اینکه هر اقدامی که به آن اشاره کردیم بار معضلات شهری را سنگینتر میکند.
به گفته بسیاری از روانشناسان، ریختن زباله در معابر عمومی، حالا فرقی نمیکند کنار سطلهای زبالهای باشد که مدیریت شهری تعبیه کرده یا پرتاب آنها به بیرون از خودرو یا رها کردن آنها در زمینهای خالی و بدون استفاده ریشه در مشکلات روحی و روانی افرادی دارد که به این عمل ناشایست عادت کردهاند. این گروه افراد حقی برای دیگران قائل نیستند. افرادی هستند که خودشیفتگی از خصوصیات بارز شخصیتی آنهاست. این نمونه از شهروندان خود را از جامعه نمیدانند و زندگی شخصی را جدا از زندگی گروهی و پاکیزگی را محدود به محیط خصوصی خود میدانند.
ریختن زباله در معابر عمومی ناشی از اهمالکاری و تنبلی این افراد است، زیرا بدون حس مسئولیتپذیری برای شهر و شهروندی هستند. از جمله راهکارهایی که میتوان در این زمینه بهکاربست، آموزش کودکان از سنین کودکی و اصلاح عادتهای نادرستی است که ملکه ذهنمان شده است مثل مقید بودن به بیرون گذاشتن زباله در ساعتهای جمعآوری.
دکتر احسان نجاری مقدم
مدیر کل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد
برخی از شهروندان بدون توجه به توصیهها و اخطارها، اقدام به تخلیه خاک و نخاله در زمینهای رهاشده میکنند و این امر علاوه بر آلوده کردن محیط زیست، باعث ایجاد منظر نامناسب شهری و خلق نقاط بیدفاع شهری میشود و در پی این اقدام مشکلات بهداشتی فراوانی به وجود میآید که مهمترین آن میتواند ایجاد کانونهای سالک و حیوانات موذی باشد. همواره یکی از اقدامات مداوم در بخش خدمات شهری شهرداری مشهد در راستای نظافت، زیباسازی منظر شهری و پاکسازی زمینهای بایر است.
پاکسازی و همسطحسازی زمینهای بدون استفاده باهدف ارتقای سلامت و بهداشت محیط شهری، رفع مشکلات زیستمحیطی و آراستن چهره و منظر شهری و همچنین تأمین رفاه و آسایش شهروندان در دستور کار این اداره کل قراردارد. در همین راستا مقدار ۲ میلیون و ۱۲۵ هزارو ۱۹۳ مترمربع از اراضی رها و بدون استفاده در سطح مشهد در سال جاری پاکسازی شده و بهصورت مداوم در حال انجام است.
برابر ماده۱۱۰ قانون شهرداریها در خصوص ملک یا اراضی رهاشده در ابتدا با نصب بنر و اخطار کتبی به مالک این موضوع ابلاغ میگردد و فرصت دو ماه به مالک داده میشود تا با مراجعه به شهرداری منطقه و اخذ مجوزهای لازم به محصور کردن، رفع خطر و دیوارکشی زمین خود اقدام کند، در غیر این صورت شهرداری برابر با ماده۱۱۰ شهرداریها و مصوبه شورای اسلامیشهر رأسا اقدام میکند و کلیه هزینههای انجام شده با ۱۰% ضریب بالاسری از مالک اخذ میشود. به همین منظور شهروندان با خودداری از ریختن زباله، خاک و نخاله در زمینهای خالی میتوانند برای داشتن شهری پاک و زیبا نقش مهمی را ایفا کنند.
مسعود رضوی
مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد
گشتهای نظارتی سازمان در شهر به منظور جلوگیری از نریختن پسماندهای عمرانی و خاک و ضایعات ساختمانی در محدودههای شهری به صورت بیستوچهارساعته انجام میپذیرد. با متخلفان این حوزه طبق قانون مدیریت پسماند برخورد میشود و برای آنها جرائم نقدی و در صورت تکرار جرائم نقدی مضاعف و حتی توقیف خودرو از سوی دستگاه قضایی اعمال میشود. این در حالی است که جدا از رصد گشتهای نظارتی جدیدا با همکاری تنگاتنگ با سازمان حملونقل و ترافیک شهرداری مشهد این کنترل و نظارت به شکل هوشمند انجام میگیرد.
کنترل هوشمند با ۱۴۰دوربین ترافیکی سطح شهر بهصورت برخط به سامانه ستاد پسماندهای عمرانی ارسال میشود و در آنجا کارشناسان این حوزه به شکل دقیق خودروهای حملونقل پسماندهای عمرانی را کنترل و در صورت هرگونه تخلف آن را ثبت میکنند. این تخلفات شامل نداشتن مجوز، تردد غیرمجاز، فاقد روکش مناسب یا تردد در مسیر غیر مجاز و تخلیه غیرمجاز است. ماهیانه به شکل متوسط ۹۰۰ تخلف را از سوی گشتهای نظارتی و سامانه هوشمند ثبت میکند.