حیات، بقا و توسعه شهری، پیش از هرچیزی وابسته به یک سیستم حمل و نقل بار و کالای کارآمد، سالم و مبتنی بر نیاز است. ناوگان حمل ونقل بار و کالای پویا در هر شهر، جریان زندگی را فعال و رونده نگه میدارد و نقش خود را به عنوان پیشران توسعه شهری به درستی ایفا میکند.
امروزه یکی از شاخصهای اصلی مقایسه کلان شهرها با یکدیگر، تعداد ناوگان حمل ونقل باری، زیرساختهای ایجادشده برای این سیستم و هوشمندسازی در فرایندهای مرتبط است که میتواند ضعف یا قوت مدیریت شهری نیز باشد. از این رو همواره در برنامههای توسعه ای، گسترش و بهبود فرایندها و زیرساختهای این حوزه موردتوجه و تأکید ویژه قرار دارد.
حمل و نقل بار در اذهان عمومی محدود به کالا، لوازم و مواردی ازاین دست میشود؛ اما این حوزه با دربرگرفتن مسائلی همچون پسماندها و نخالههای ساختمانی و دیگرموضوعات خاص و پیچیده گسترده است؛ مسائلی که مستقیما این سیستم را با سلامت شهروندان، محیط زیست شهری، امنیت، بهداشت و کلیات حیاتی از این قبیل گره میزند.
از طرفی، هرگونه تخلف و تعدی از قوانین در این حوزه، حقوق شهروندان یا همان حق الناس را تضییع میکند. پیامدهای تلخ قانون شکنی و سودجویی در این حوزه گاهی فراتر از انتظار است و تا سالیان متمادی جامعه شهری را تحت تأثیر خود قرار میدهد.
نمونه بارز این تخلفات، تخلیه فاضلاب توسط ناوگان باری در محیط زیست شهری و مثال ملموس آن در مشهد، فاجعه کشف رود است؛ حتی باوجود آنکه این میزان کمتر از یک درصد کل آلودگی کشف رود است، در نوع خود فاجعهای است که سالانه تعدادی از هموطنان را به دامن بیماریهای صعب العلاج و مرگ میکشاند. اضافه تناژ خودروهای سنگین که خسارات جبران ناپذیری به زیرساختهای شهری همچون معابر و پلها وارد میکند و آلودگی هوا و افزایش حوادث راهنمایی و رانندگی که ناشی از بی توجهی به سلامت خودرو و سرباززدن از دریافت معاینه فنی است، از دیگرموارد تضییع حقوق شهروندان و حق الناس است.
باید توجه داشته باشیم که بخش عمده محل تأمین هزینه جبران این خسارات همچون سایر هزینههایی که در شهر صرف میشود، از جیب تک تک ساکنان آن است و افزایش هزینههای مدیریت شهر به همه ما تحمیل میشود. در نتیجه ما با عبور از قوانین، علاوه بر حق دیگران، حق خودمان را نیز زیرپا میگذاریم.
ناوگان حمل و نقل بار و کالای درون شهری همان قدر که میتواند بازیگر اصلی توسعه حمل و نقل کرامت محور باشد، ممکن است آسیب زا نیز باشد.
پس از همه فعالان این حوزه انتظار میرود با مسئولیت پذیری و احترام به قوانین، حق شهر و شهروندان را رعایت کنند. فراموش نکنیم تک تک افراد جامعه همچون یک پیکرند و طبیعتا دود تخلف و قانون شکنی هر یک از ما علاوه بر آسیب به سایر شهروندان، چشم خودمان را نیز کور خواهد کرد.
در پایان باید هفته ملی حمل و نقل و راننده را به همه فعالان این حوزه که به بهانه لبیک رانندگان محترم ناوگان باری به فرمان بنیان گذار کبیر انقلاب به اسم آنها نام گذاری شده است، تبریک و خداقوت بگوییم. حقیقتا بار یک شهر، روی دوش شماست.