نگاهی به ضعف‌های سریال «ناریا»؛ از روایت آشفته تا قصه مبهم! سعید روستایی و پیمان معادی در فهرست رای دهندگان اسکار هشدار وزیر فرهنگ درباره صداهای تفرقه‌افکنِ پس از جنگ چرا آهنگ «بوم، بوم، تل‌آویو»؛ در پاسخ حملات موشکی ایران به اسرائیل جهانی شد؟ + ویدئو نقدی بر وضعیت کنونی شعر آئینی | احساسات و گریه در شعر سوگ‌محور باید همراه محبت ولایت و شعور باشد برگزاری نشست انتقال تجربه با حضور عادل تبریزی در سینما هویزه مشهد شعر افشین علا خطاب به رژیم صهیونی | عاقبت بیت‌المقدس را رها خواهیم کرد فریبرز عرب‌نیا: ترجیح می‌دهم در کنار مردم کشور عزیزم باشم + فیلم سریال محرمی «جایی برای همه» روی آنتن شبکه دو + زمان پخش آمار فروش سینماها در روزهای جنگ بین اسرائیل و ایران اکران سیار فیلم‌های کودکانه در مشهد کارگردان فیلم بعدی «جیمز باند» مشخص شد «کاتیا فولمر» ایران‌شناس آلمانی درگذشت فصل پایانی سریال «اسکویید گیم» در راه است تکرار سریال «مختارنامه» از شبکه آی‌فیلم (محرم ۱۴۰۴) + زمان پخش قدردانی سخنگوی پلیس از اصحاب قلم در دوران جنگ رژیم صهیونیستی علیه ایران | عزیزان رسانه، گل کاشتید، دستانتان را می‌بوسم برنامه‌های حمایتی وزارت فرهنگ و ارشاد برای جبران خسارات گروه‌های موسیقی و نمایشی اجرای باشکوه ارکستر سمفونیک تهران در میدان آزادی حسام خلیل‌نژاد، بازیگر سینما و تلویزیون: اگر امروز هنری هست، میراث شهیدان است
سرخط خبرها

«حماسه» جاری در ادبیات

  • کد خبر: ۲۲۸۳۴۷
  • ۲۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۹:۰۱
«حماسه» جاری در ادبیات
وقتی سخن از «حماسه» و ادبیات حماسی به میان می‌آید، بی درنگ به یاد فردوسی می‌افتیم و شاهکار او شاهنامه.

وقتی سخن از «حماسه» و ادبیات حماسی به میان می‌آید، بی درنگ به یاد فردوسی می‌افتیم و شاهکار او شاهنامه. ازاین رو، در همان نگاه اول حماسه را به دلاوری و شجاعت معنا می‌کنیم و اشعاری را حماسی می‌دانیم که در وصف پهلوانان گفته می‌شود و داستان‌های منظوم از نبردها، دلاوری‌ها و افتخارات قومی و نژادی یک ملت را در بر دارد و شاهنامه فردوسی را هم در قله این نوع ادبی برمی شماریم.

شاید به همین دلیل است که لامارتین معتقد است حماسه شعر ملل است به هنگام طفولیت ملل، آنگاه که تاریخ و اساطیر، خیال و حقیقت به هم آمیخته و شاعر، مورخ ملت است، اما فردوسی با زاویه دیدی متفاوت به حماسه، اتهام دروغ را از آن پاک می‌کند و از رمزآلود بودن آن یاد می‌کند:

تو این را دروغ و فسانه مدان/به رنگ فسون و بهانه مدان 
ازو هر چه اندر خورد با خرد /دگر بر ره رمز و معنی برد

و این لایه‌های پنهان ادبیات حماسی است که به آن وسعت معنا می‌دهد و وارد حوزه عرفان هم می‌شود و ادبیات «حماسی ـ عرفانی» را پدید می‌آورد و یکی از درخشان‌ترین آن‌ها می‌شود «منطق الطیر» عطار نیشابوری. حماسه عرفانی در ادبیات حماسی ایران به وفور یافت می‌شود. پس از حمله خانمان برانداز مغولان درون گرایی بر برون گرایی ایرانیان غلبه کرد و حماسه‌های پهلوانی جای خود را به حماسه‌های عرفانی داد.

در حماسه‌های عرفانی قهرمان دیو نفس خود را شکست می‌دهد و درنهایت پیروز می‌شود و به جاودانگی و «فنا فی الله» دست می‌یابد. از نگاهی دیگر و با رویکردی معاصرتر، مفهوم حماسه را دست کم در ادبیات دو قرن گذشته به خوبی می‌بینیم که در این گونه آثار نگرش حماسی به همراه زبان حماسی و وزن و قالب حماسی به چشم می‌خورد.

به طور مشخص در ادبیات حماسی پیش از انقلاب این شورآفرینی، همراه با مفاهیم وطن دوستی، مبارزه با ستم و بی عدالتی در اشعار شاعرانی که معترض به وضعیت موجود بودند، بازتاب یافته بود و به نوعی ریشه‌ها و آبشخور‌هایی برای انقلاب شدند و ما نمود‌هایی از این مفهوم حماسی را در شعر شاعرانی، چون نیمایوشیج، مهدی اخوان ثالث، علی موسوی گرمارودی، مهرداد اوستا، شفیعی کدکنی و طاهره صفارزاده می‌بینیم. پی از انقلاب اتفاقی دیگر در این کشور افتاد و آن وقوع جنگ تحمیلی بود. 

جنگ سرآغاز پدید آمدن ادبیات حماسی با رویکردی هم دینی و عرفانی شد، هم کاملا میهن پرستانه. اینجا بود که هم با نماد‌های دینی و شیعی و بهره گیری از حادثه عاشورا روبه رو می‌شویم، هم نماد‌های کاملا ایرانی و ملی. کلیدواژه‌های حماسه در ادبیات دفاع مقدس هم کربلا و عاشوراست، هم رستم و آرش و سیاوش. این تلفیق دو آبشخور دینی و ملی که با لعاب عرفانی ظهور کرد، حماسه را در ادبیات فارسی تداوم بخشید و یکی از مهم‌ترین دوران ادبیات حماسی ایران شد.

شعر دفاع مقدس در دوره جنگ، شعری سرشار از رجز‌ها و شعار‌های انقلابی و حماسی است و عنصر غالب در این شعر‌ها «احساس»، «دفاع»، «شهادت»، «ایثار» و شورآفرینی است که جوانان را به حضور در جبهه‌ها و دفاع از مرز‌های میهن اسلامی تشویق و ترغیب می‌کرد:شاعرانی چون: حمید سبزواری، سلمان هراتی، سپیده کاشانی، سید حسن حسینی، قیصر امین پور، سیمین دخت وحیدی، محمدعلی مردانی، حسین اسرافیلی، پرویز بیگی حبیب آبادی و ساعد باقری از همین پایگاه فکری شعر سرودند.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->