آب در دشت مشهد بسیار بیمار و زمین‌گیر شده و نفس‌های آخرش را می‌کشد. باید هوایش را داشته باشیم که بی‌آبی، مرگ و نابودی است.
روز‌های داغ مرداد‌ماه آغاز شده است. به گفته کارشناسان هواشناسی، امسال تابستان داغ‌تری را از سر می‌گذرانیم. آب در دشت مشهد بسیار بیمار و زمین‌گیر شده و نفس‌های آخرش را می‌کشد. باید هوایش را داشته باشیم که بی‌آبی، مرگ و نابودی است. محدوده مطالعاتی مشهد فضای مستطیل‌گونه‌ای بین دو رشته کوه هزار‌مسجد در شمال و بینالود در جنوب است. گستره آن بیش از ۶ هزار کیلومتر‌مربع است که نزدیک به نیمی از آن دشت است. مشهد پس از تهران، دومین کلان‌شهر ایران است. جمعیت آن نزدیک به ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر است.
در سال، نزدیک به ۳۰میلیون نفر هم به آن رفت‌وآمد می‌کنند. در دشت مشهد نزدیک به ۶۰درصد جمعیت، ۷۵ درصد صنعت و بیش از ۹۰ درصد مراکز‌های خدماتی، بهداشتی، درمانی و بازرگانی استان مستقر شده است. افزایش بی‌حساب‌و‌کتاب جمعیت شهر و جانمایی شهرک‌های صنعتی و کارخانه‌ها و شهر گلبهار در نیمه غربی دشت بر روی آبخوان زیرزمینی، اسراف بیمارگونه آب شرب و بهداشت، کشاورزی، صنعت، پایین‌بودن بهره‌وری آب و روند فزاینده آلودگی آن، دشت مشهد را با بدترین بحران در تاریخ کهنش روبه‌رو کرده است.
در این دشت سطح آب زیرزمینی هر سال کاهش می‌یابد، حجمی از آبخوان زیرزمینی نابود می‌شود، آب و خاک شور می‌شوند، آب‌دهی چشمه‌ها، کاریز‌ها و چاه‌ها کم می‌شود، زمین نشست می‌کند و شکاف می‌خورد، پایداری راه‌ها، راه‌آهن، فرودگاه، خط‌های جابه‌جایی انرژی و آب و ساختمان‌ها و هرچه از گذشته‌های دور تاکنون ساخته‌ایم تهدید می‌شود و در ناحیه فرونشست خاک‌های بارور کشاورزی به کانون‌های ریزگرد و گرد‌و‌غبار تبدیل می‌شود.
در محدوده مطالعاتی مشهد، خشک‌سالی‌های بسیار شدید و گسترده، پیامد‌های ویرانگر گرم‌شدن زمین و رفتار‌های دور از همزیستی کشور افغانستان، شدت ورشکستگی آبی و پیامد‌های مرگبار و برگشت‌ناپذیرش و کمبود شدید آب آشامیدنی و بهداشتی را دو‌صد‌چندان کرده است.
مدیریت و تأمین آب در سال‌های گذشته با خشک‌سالی کم‌نظیر و بسیار شدید و کمبود شدیدتر اعتبار و بی‌اخلاقی‌ها، با همه نقد‌های منصفانه و عادلانه‌ای که بر آن هست، کاری کارستان بود. به همه آنان که چنین‌کار بزرگی را به سرانجام رساندند، دست‌مریزاد و خسته‌نباشید می‌گویم. ما سال‌هاست که نه آب زمین که خونش را می‌خوریم! آبخوان زیرزمینی را نابود می‌کنیم تا بیش از ۶۰درصد گستره دشت مشهد، زیر پا و پی خانه‌مان، فرو بنشیند.
کج‌راهه‌ای که می‌رویم، پایانش دشتی سوخته و فرهنگ و تمدنی نابود‌شده و «عبرت دیگران» خواهد بود. تنها گزینه ممکن، کاهش مصرف و افزایش بهره‌وری آب است. باید دست در دست هم، دشت مشهد و «قطعه‌ای از بهشت» را نجات دهیم. ما می‌توانیم و «در کار خیر حاجت هیچ استخاره نیست.»
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
