کاظم جم - عضو شورای راهبری صنعت آب کشور
خراسان رضوی به لحاظ قرار‌گرفتن در اقلیم خشک و نیمه‌خشک دارای متوسط بارندگی ۱۲۰میلی‌متر در سال است که این عدد تقریبا نصف بارندگی کشور است. با توجه به افزایش مهاجرت به این استان، به‌ویژه شهر مشهد و استقرار بیش از برنامه صنایع در غرب دشت مشهد تقاضا برای برداشت بیشتر از منابع آب به‌ویژه در بخش آب‌های زیرزمینی رو به فزونی است.
با توجه به اینکه حجم کل مخازن سد‌های استان ۱۵۷۲میلیون متر‌مکعب است، به‌دلیل خشک‌سالی‌های سال‌های اخیر، در‌حال‌حاضر سد‌های استان فقط ۲۹۰ میلیون متر‌مکعب آب دارد که این عدد یعنی فقط ۱۹درصد از مخازن سد‌ها پر هستند. همچنین افت سالیانه سطح آب‌خوان‌ها در دشت‌های استان به میزان متوسط ۷۰سانتی‌متر نشان از وخامت حال منابع آب در این استان است که سالیانه پذیرای بیش از ۳۰میلیون زائر است.
اما در‌راستای تعادل‌بخشی منابع آب در سال‌های اخیر، پروژه‌هایی نظیر انسداد چاه‌های غیرمجاز، جلوگیری از اضافه‌برداشت چاه‌های مجاز، نصب کنتور‌های هوشمند و تبادل تفاهم‌نامه‌های مدیریت مشارکتی اجرا شد. علاوه بر این برای تأمین بخشی از آب شرب شهر، پروژه‌های انتقال آب از غرب مشهد، انتقال آب از هزارمسجد و پروژه شیرین‌سازی و انتقال آب از دریای عمان نیز در دستورکار قرار دارد. اما یک نکته را نباید فراموش کرد و آن اینکه شرط بقای ما در این سرزمین خشک و نیمه‌خشک، سازگاری با کم‌آبی و رعایت الگوی مصرف در همه بخش‌ها‌ست.
مدیریت منابع آب نیز یک موضوع چند‌وجهی است و باید از جهات مختلف به آن نگاه کرد؛ یک بخش بسیار عمده و شاید مهم‌ترین عامل مدیریت منابع آب، نگاه به مقوله آب از زاویه مشارکتی است؛ یعنی حضور خود بهره‌برداران اصلی منابع آب در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های این حوزه. با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد از منابع آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، حضور بهره‌برداران و تشکل‌های کشاورزی در مدیریت منابع آب جایگاه ویژه‌ای دارد.
با توجه به اینکه شعار امسال رهبر معظم انقلاب، مشارکت مردم در عرصه‌های تولید است، شرکت آب‌منطقه‌ای خراسان رضوی نیز با این رویکرد تاکنون توانسته است تعداد ۳۲ تفاهم‌نامه با تشکل‌های کشاورزی استان به امضا برساند که حاصل این تفاهم‌نامه‌ها علاوه بر ایجاد زبان مشترک بین بخش دولتی آب با کشاورزان، ثمراتی مانند کاهش برداشت به حجم ۵۹۰میلیون متر‌مکعب طی دو سال، همکاری در راه‌اندازی بازار آب، کاهش حضور ارباب‌رجوع به شرکت و امور‌های آب استان، همکاری در اخذ خسارت ناشی از اضافه‌برداشت چاه‌های مجاز، همکاری در یکپارچه‌سازی اراضی و دیگر موارد بوده است و این جمله باید سرلوحه همیشگی کار‌های ما باشد که شرط بقای ما و فرزندانمان در این سرزمین خشک و نیمه‌خشک سازگاری با کم‌آبی است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
