فرزانه شهامت/شهرآرانیوز - نخستین روز کاری پاساژها و مجتمعهای تجاری مشهد در سال ۹۹ با استقبال سرد مشتریان سپری شد. گزارش میدانی شهرآرا از بازارهای موبایل در خیابان احمدآباد نشان میدهد نه فقط مشتریان، بلکه برخی فروشندگان هم پس از یک ماه و اندی تعطیلی، همچنان تصمیمی به باز کردن فروشگاه خود ندارند. جای خالی کد بهداشتی در بیشتر فروشگاههایی که به بازگشایی اقدام کردهاند نیز محسوس به نظر میرسد. در مقابل، پیداست برخی فروشگاهها نیز ماجرا را کاملا جدی گرفتهاند. جدا کردن فضای حضور مشتری و فروشنده با پلاستیک، در اختیار گذاشتن اسپری ضدعفونیکننده، الزام به رعایت حداقل فاصله یکمتر با نصب آگهی هشدار و استفاده از ماسک، راهکارهایی است که در برخی موبایلفروشیها مشاهده میشود و از پایبندی عملی صاحبان واحدهای صنفی به دستورالعملهای بهداشتی و احترام به سلامت خود و مشتری حکایت دارد.
پایبند نبودن برخی واحدهای صنفی به ساعت کاری تعیینشده از سوی ستاد ملی کرونا در روزهای اخیر بهعنوان گلایهای پرتکرار از سوی همشهریان و برخی واحدهای صنفی به شهرآرا منتقل شده بود. با وجود این، مطالبه یادشده با باز شدن مجتمعهای تجاری و بازارهای مسقف شکل جدیتری به خود گرفته است. منتقدان میگویند ادامه این روند، نوعی تبعیض رفتاری میان فروشگاههاست، بهطوریکه مجتمعها بهدلیل مدیریت واحد، ساعت ۱۸ تعطیل میکنند و برخی واحدهای صنفی در حاشیه خیابان، همچنان به فعالیت ادامه میدهند. صاحبان برخی واحدهای صنفی نیز به ساعت کاری تعیینشده اعتراض دارند و خواهان تجدیدنظر هستند. یکی از فروشندگان در برج سلمان با اشاره به خلوتی محسوس بازار و فروشگاههای نیمهتعطیل به شهرآرا میگوید: ماه رمضان در پیش است. ساعت مناسب برای خرید بعد از افطار است، اما به ما اعلام کردهاند که باید ساعت ۱۸ تعطیل کنیم. ۲ ماه است که فروشی نداشتهایم. این مغازه اجارهای است. با این ساعت کار، باز بودن و نبودن تفاوت چندانی ندارد.
امیدواری برای رایزنی و تجدیدنظر در ساعت کاری بازارها را میتوان در ضد و نقیضهای برخی فروشندگان یکی از هایپرمارکتها نیز مشاهده کرد. یکی ساعت کاری را ۱۶، دیگری ۱۸ و نفر سوم تا ساعت ۲۳ بیان میکند. دیگری نیز آهسته میگوید: فعلا گفتهاند ساعت ۱۸. هنوز روز اول است. شاید بشود زیادش کرد.
ازدحام در مجتمع تک
اوضاع در بقیه بازارها نیز کمابیش مشابه است؛ البته بهجز مجتمع «تک» که دیروز را با ازدحام جمعیت تجربه کرد. نکته درخور تأمل، حضور خانوادگی برخی مشتریان برای خرید است. انگار نه انگار که کرونایی وجود دارد. یکی از آنها به کودک دوسالهاش اشاره میکند و با افتخار میگوید: کرونا کیلویی چند؟ این بچه را از روز اول با خودم به همهجا بردهام. مادری که طفلی سه، چهارماهه در آغوش دارد نیز مشابه همین حرفها را تحویلمان میدهد و با بیخیالی میگوید: انشاءا... که طوری نمیشود.
به حداقلها اکتفا کنید
رئیس اتاق اصناف مشهد در پاسخ به گلایههای مطرحشده درباره ساعت کار اصناف با خطر کم و متوسط، میگوید: مردم اگر واقعا نیاز به خرید داشته باشند، خودشان را با ساعتهای اعلامشده وفق میدهند. شلوغی خیابانها یعنی مردم تصورشان این است که شرایط عادی است. ما در جلسات حضور داریم و گزارشها را میشنویم. هنوز شرایط بحرانی است و اگر موج دوم شیوع کرونا رخ بدهد، ممکن است ناگزیر به تعطیلی دوباره اصناف شویم.
محمود بنانژاد با بیان اینکه ساعت کار اصناف تصمیمی ملی است، میگوید: پیشنهاد بازنگری ساعت کار اصناف در ماه رمضان را در جلسه امروز با رئیسان اتحادیهها در میان میگذارم. او ادامه میدهد: اصناف دنبال درآمد آنچنانی نباشند و به وضعیت کنونی اکتفا کنند. برای دوران پس از کرونا برنامهای تدوین کردهایم تا با اقداماتی مثل برگزاری جشنوارهها، مسافران را به مشهد جذب کنیم و به کار فروشگاهها، هتلها و ... رونق دهیم. اجرای این طرح نیازمند همکاری اصناف و جمع شدن ماجرای کروناست.
مدیر بازرسی اتاق اصناف مشهد نیز با اشاره به پلمب ۲۲۳ واحد صنفی از ۲۳ تا ۳۰ فروردین، به شهرآرا میگوید: بیشتر واحدهای تعطیلشده، اصناف غیرضروری بودند که بدون داشتن مجوز فعالیت، کارشان را شروع کرده بودند.
امیر دلداری با اشاره به ۱۵ گشت روزانه مشترک با حضور بازرسان اصناف، بهداشت و اداره اماکن برای نظارت بر واحدهای صنفی، تأکید میکند: واحدهایی که رعایت نشدن دستورالعملهای بهداشتی در آنها حاد باشد، بدون تذکر پلمب میشوند. اصنافی هم که هنوز در سامانه وزارت بهداشت ثبتنام نکردهاند، تا جمعه ۵ اردیبهشت برای این کار فرصت دارند. به گفته وی، علاوه بر کنترل وضعیت بازارها، رعایت دستورالعملهای بهداشتی و ساعت کاری فروشگاههای حاشیه خیابان نیز از اولویتهای گروههای بازرسی است.