شهرآرانیوز- آیا کرونا توانسته است بر اعتقادات قشر دیندار و مذهبی تأثیر بگذارد؟ این سؤال بهدنبال محتویات شبکههای اجتماعی و تلویزیونهای خارجی هر روز جدی و جدیتر شده است.
بیماریای که فراگیریاش این ابهام را نیز فراگیر کرد که باورهای دینی چه کمکی در این ایام میکنند؟ ازسویی حرمهای مطهر بسته است و شاهد مناسک دینی بدیع و نو در کشور هستیم. در اینباره با حجتالاسلام محمدتقی فاضلمیبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و مسئول انتشارات دانشگاه مفید قم، گفتوگو کردهایم.
او صاحب تألیفاتی همچون «دین چیست؟»، «حدیث آزادی» و «تسامح و تساهل» است و در حوزه نواندیشی دینی دیدگاههای درخورتوجهی دارد. مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
حجتالاسلام محمدتقی فاضلمیبدی با بیان اینکه برخی معتقدند کرونا ممکن است تغییراتی در باورهای دینی و مذهبی مردم بهوجود آورد، اظهار کرد: به نظرم اگر دین خدا را درست معرفی کرده باشیم، اتفاقاتی مثل کرونا نمیتواند در باورهای مذهبی مردم تغییری بهوجود آورد. مردم باید بدانند که بزرگان دین، اولیای الهی و حتی آورندگان دین و پیامبران، نیز در معرض انواعواقسام مشکلات مادی بودند که مریضی و درد و رنج یکی از آنهاست، منتها همه آنها سعی میکردند با اتکا به عقل و تلاش عالمانه، از شر این مصیبتها رها شوند.
وی افزود: بنابراین مشکل اینجاست که ما تعریف درستی از دین ارائه نکردهایم و به همین دلیل هم گروهی از مردم انتظارهای نادرستی از دین دارند؛ مثل اینکه دین باید بتواند راه درمان کرونا را برایشان پیدا کند. متأسفانه برخی خواص هم این نوع ذهنیتهای نادرست را دانسته یا نادانسته تقویت میکنند.
او با اشاره به مهمترین کارکرد دین اظهار کرد: این وظیفه مبلغان دین و عموم مردم است که بدانند از دین چه توقعی باید داشته باشند. مهمترین پیام دین، معنویت بشر است و اکثر توصیههای دین در همین راستاست. دین برای معیشت نسخه نمیپیچد، برای معنویت تلاش میکند و راهنمایی میکند.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم، در پاسخ به این سؤال که با وجود تأکیدهای ستاد ملی مقابله با کرونا و بسته بودن اماکن مذهبی، مدتی پیش شاهد برگزاری مراسم در مسجد ارک تهران بودیم، گفت: کسانی که به چنین کارهایی دست میزنند، چیزی از منافع ملی و مصالح مملکت نمیدانند. آنها حتی حقیقت دین را نمیشناسند. تنها چیزی که آنها خوب میشناسند، منافع گروهی و شخصی است. اگر این افراد مصالح کشور و حقیقت اسلام را میشناختند، به چنین اقداماتی دست نمیزدند. آقایان دربرابر دولت و بخشی از حاکمیت لجبازی سیاسی میکنند.
او ادامه داد: کارشناسان وزارت بهداشت بر پرهیز از تجمع تأکید میکنند اما اینها خلاف آن عمل میکنند و در چنین شرایطی باز بودن محافل و مساجد و برپایی مراسم اینچنینی، جز زیان برای مردم ارمغان دیگری ندارد و فقط باعث افزایشِ آمار مبتلایان میشود. این ضعف بزرگی برای کشور است. در اسلام جان انسان از هر چیزی عزیزتر است. اگر احتمال خطر هم وجود داشته باشد، احکام واجب دین دربرابر آن تمهیداتی ایجاد میکند، چه برسد به مستحباتی که خیلی از آنها محتوا و شکلی ندارد؛ خصوصا محافل اینچنینی.
او درباره بیان روایتهای جعلی و غیرمستند توسط برخی مداحان گفت: عجیب است که علما دربرابر روایات جعلی، سکوت کردهاند. برخی، صحبتهای دروغ و بیاساسی به ائمه نسبت میدهند و در ازای مداحی سخیفشان پول هم میگیرند.
فاضلمیبدی درباره حضور و ورود مداحان به عرصه سیاسی اظهار کرد: ورود مداحان به عرصه سیاسی خلاف است. اظهارنظر سیاسی حق همه افراد است و نمیتوان جلو کسی را گرفت ولی لجبازیهای سیاسی کار نادرستی است. اشتباه است که صنف مداح به مسئله سیاست ورود کند و همهچیز را از راه دین و مداحی توجیه کند. ورود به مسائل سیاسی کشور، حق کسی است که مصالح کشور را بشناسد و بداند. حساب احزاب از مداحان جداست.
او ادامه داد: من بارها گفتهام که مسئله باز بودن مراکز مذهبی نه دست حوزههای علمیه است، نه رئیسجمهور، نه یک روحانی و نه مراجع، بلکه برعهده کارشناسان است. هر زمان کارشناسان ستاد ملی مقابله با کرونا، اعلام کردند از فردا مشکلی وجود ندارد و میشود این مراکز را باز کرد، باید باز شوند و اگر همین کارشناسان اعلام کردند که باید تعطیل باشد، حتما باید تعطیل باشد.
وی درباره اجازه ستاد ملی مبارزه با کرونا برای بازگشایی مساجد در ۱۳۲ شهر سفید کشور اظهار کرد: اگر در مسجدی هم باز میشود، نمازگزاران باید طبق پروتکلهای وزارت بهداشت عمل کنند. من هنوز هم احساس خطر میکنم که این اعلام باز شدن مساجد درپی روند کارشناسی بوده یا تحت فشار صورت گرفته است. هنوز هم برای من جای سؤال است و برخی هنوز احساس خطر میکنند که این ویروس ممکن است مجدد شیوع پیدا کند. درهرصورت امیدوارم در این چند شهر سفید که مساجد باز شده است، اتفاقی حادث نشود.