حمیده صفائی - بافتهای تاریخی شهرها دربرگیرنده گنجینههای گرانبهایی از هویت آن شهر است. برخی از این بافتها در گذر زمان مورد بیمهری قرار گرفته و فرسوده و غیرقابل استفاده شدهاند. منطقه8 با توجه به بافت قدیمیای که دارد قسمتی از هویت شهر مشهد را در خود جای داده و ازبین رفتن آن مصادف با فراموشی تدریجی قسمتی از تاریخ و هویت شهرمان است. اهمیت این موضوع مدیران شهری را به این سمت سوق داد تا در راستای حفظ بافتهای تاریخی به دنبال ساماندهی آنها باشند و با اختصاص بودجه به آن بهسازی این معابر را آغاز کنند. بر همین اساس سومین طرح نظرسنجی و نیازسنجی بهسازی معابر منطقه بعد از پیادهراه کوهسنگی و بازار سرشور در بازارچه سراب با حضور کسبه و ساکنان محله اجرا شد.
در این نشست صمیمی شهردار منطقه گفت: بازارچه سراب یکی از خیابانهای قدیمی و هویتی شهر مشهد است که وضعیت فعلی آن مناسب مردم مشهد و شهر امام رضا(ع) نیست و نیاز به بهسازی دارد. موقعیت بازارچه سراب و تردد زائران و مجاوران از این مسیر، این فرصت را فراهم میکند تا در طراحی آن بهعنوان پاتوق اجتماعی، میدان شهری و یک محل اجتماع تقریبا شهری بنگریم.
علی شیرازی افزود: محله و بازارچه سراب حلقه گمشده اتصال میدان سعدی با حرم مطهر رضوی است که زمینه را برای احیای سرمایههای تاریخی و اتصال بین نسلها از لحاظ اجتماعی فراهم میکند.
وی خطاب به کسبه گفت: از دغدغههای شما برای این بهسازی مطلع هستیم و تلاش میکنیم طرح بهسازی ما در کسب شما تأثیر نگذارد و با ایجاد پاتوق شهری در این محور زمینه رونق کسب و کار و احیای بافت شهری را فراهم آوریم.
نوستالژی برای مردم
ابریشمی، مشاور طرح بازارچه سراب، با اشاره به خانههای تاریخی که ثبت ملی شدهاند در این محدوده گفت: این بازار جزو بازارهایی است که در این سالها کمترین تغییر را داشته و هویت قدیم خودش را حفظ کرده است.
وی با اشاره به وجود نام شاهینفر بر این خیابان و خاطرات نوستالژی مردم از آن ادامه داد: در این بازارچه خانههای مقبل السلطنه، ظریف، حسنزاده و انبار کمالی را داریم که جزو ظرفیتهای محله به حساب میآید و میتوان استفاده بهینه از آنها داشت. همچنین صنف تابلوسازان در این کوچه هست که بهنوعی آن را برای مردم شناختهتر میکند. این خیابان با توجه به مرکزیتش در شهر مسیر تردد و پارک خودروهای بسیاری است که بهنوعی برای ساکنان و کسبه مشکلساز شده است.
بارها اتفاق میافتد کاسبی میآید در مغازهاش را باز کند اما خودرو پارک شده مقابل در مغازهاش سبب شده تا با مشکل روبهرو شود که البته این درد مشترک بین کسبه و ساکنان است. ابریشمی با اشاره به اهمیت این موضوع ادامه داد: در 3روز آماربرداری در ساعت اوج فعالیت متوجه شدیم به طور میانگین در روز حدود 504ماشین و 1800نفر عابر پیاده از این خیابان عبور میکنند. این در حالی است که با توجه به منطقه1500جای پارک در محدوده تعداد بسیاری از آنها خالیست.
وی با اشاره به مشکلات این بازارچه مانند تداخلات زیاد موتورسیکلت با عابر پیاده، نازیبایی مکان، نبود فضای سبز، خطر برخورد مردم با بولاردها بهدلیل نور کم معابر، سیمهای برق که نمای نازیبایی را ایجاد کردهاند، گفت: این وضعیت نیاز به ساماندهی دارد تا با احیا و نقش عملکردی آن حس تعلق و زیباسازی محیطی را ایجاد کنیم.
مشاور طرح بازارچه سراب یادآور شد: در طرح بهسازی عرض عبوری سواره به میزان حرکت خودروهای امدادی درنظر گرفته شده است. در مسیرهای عابر پیاده به ناتوانان جسمیحرکتی هم توجه کردهایم. حدود 1200متر مسیر ویلچر را در نظر گرفتهایم. در طراحی آن نیز از رنگهای ایرانیاسلامی استفاده خواهد شد.
وی ادامه داد: عرض این معبر از 7تا 31متر است. با وجود نبود فضای سبز در این مسیر تک درختانی را درنظر گرفتهایم که به محله جان دهند. همچنین برای کسبه باراندازهایی به فاصله 70الی 80متر بهطور زیگزاگی در نظر گرفته شده است. تمام سیمها زیرسطحی خواهد شد. کانال آبهای سطحی راهاندازی میشود. برای موتورها پارکینگ درنظر گرفتهایم. با این ایده که سر آب قنات سعدآباد در اینجاست، آن را زنده کنیم و این نوستالژی قدیمی را برای شهروندان بازسازی کنیم.
وی در پاسخ به دغدغه ساکنان درباره پیادهراه شدن این مسیر یادآور شد: بازارچه سراب امکان پیادهراه شدن ندارد چون معبر معادل آن را نداریم. سعی کردیم پارکینگهای اطراف را حذف کنیم.
در انتها کسبه و ساکنان از مشکلاتشان مانند نبود پارکینگ در اطراف، عقبنشینی ساختمانها، جابهجایی مشاغل مزاحم و مضر به نقاطی خارج از شهر سخن گفتند.