به گزارش شهرآرانیوز؛ «زن» و «مادر» شاید درظاهر واژههایی کوتاه و مختصر باشند، اما در باطن، جهانی از حرف و معرفت را در خود جای دادهاند؛ مقامی که هیچ مکتب و دینی مثل اسلام به آن ارج ننهاده و الگوهای بینظیری از آن را دراختیار ما قرار نداده است. در هفته گرامیداشت مقام زن و مادر و در ایام ولادت باسعادت حضرت فاطمه (س)، با حجتالاسلاموالمسلمین محمدجواد نظافتیزدی، عضو شورایعالی حوزه علمیه خراسان و رئیس مجتمع تربیتیآموزشی حضرت مهدی (عج)، درباره اهمیت جایگاه مادری و حفظ آن و نیز وظایف فرزندان و خانواده در تکریم و تعظیم مقام والای مادر، گفتوگو کردهایم.
اسلام در زمانهای ظهور کرد و پیامبر (ص) در شرایطی به رسالت مبعوث شدند که در جامعه جاهلی عرب، زن شأن و منزلتی نداشت و داشتن فرزند دختر، ننگ و عار محسوب میشد و اگر به کسی خبر میدادند که نوزاد متولدشده او دختر است، از شدت خجالت چهرهاش سیاه میشد! اما پیامبر اکرم (ص) در چنین شرایطی، پرچم مبارزه فکری و عملی با این فرهنگ منحط را برافراشتند و با رفتار خود و تبیین و ترویج آموزههای اسلام، جایگاه ممتاز و شأن بیبدیل زن را احیا کردند.
حضرت زهرا (س) از طریق مادری همه عالم را تحتتأثیر خود قرار دادهاند و عالم امکان تا قیامت، متأثر از فرزندانی است که ایشان در دامان پرمهر و عاطفه خود پرورش دادند. تعظیم و تکریم چنین مقام باعظمتی، نباید محدود به یک روز باشد. مادری که با یک دست گهواره را تکان میدهد و با دست دیگر عالم را تکان میدهد، نباید دنبال رقابت با مردان باشد و هیچچیز جز فرزند و تربیت او نباید ترجیح و اولویت مادر باشد.
از جلوههای مبارزه پیامبر (ص) با فرهنگ منحط جامعه جاهلی درباره زنان، تکریم و احترام ویژه دخترشان حضرت فاطمهزهرا (س) بود؛ چنانکه با ورود حضرت فاطمه (س) میایستادند و میفرمودند: «فاطمه (س) کوثر، یعنی خیر کثیر است». این فقط تعریف و تمجید پدرانه درباره حضرت صدیقه (س) نیست، بلکه حقیقتی پنهان بر ماست؛ چون حضرت زهرا (س) در چنان اوجی از مقام و شأن قرار دارند که ما قدرت درکشان را نداریم و قدر ایشان همچون شب قدر، مخفی است.
در روایات است که هیچ بنایی محبوبتر از خانواده نیست؛ بنایی که با ازدواج شکل میگیرد و بستر رشد جسمی، عاطفی، عبادی و اخلاقی را فراهم میکند. بدون خانواده این بستر از بین میرود؛ برای همین هم شیاطین امروز به این بستر هجوم آوردهاند و مقام مادری را تحقیر و در مقابل، شئون رقیب مادری را برجسته میکنند. فعالیتهای سیاسیاجتماعی، تولید ثروت، شغل و حضور در جامعه برای زنان خوب است به شرط آنکه رقیب مادری نباشد؛ چون بدون ایفای نقش مادری، ما گرفتار نسلی بیهویت میشویم. همچنین باید توجه کنیم که گاهی سیاستهای غلط، منجر به تحقیر مقام مادری میشود.
جریانهایی مثل فمینیسم این شأن و مقام را تحقیر میکنند، در حالی که متوجه نیستند مادری منافع متقابل دارد و این ابراز محبت و عاطفه به فرزند، برای مادر بهترین دستاورد است؛ چون اساسا فطرت زن با مادری گره خورده است و از کودکی عاطفه مادری را با در آغوش گرفتن عروسک و ابراز محبت به عروسکها نشان میدهد. قرآن و آموزههای دینی هم برای مادر جایگاهی ویژه قائل هستند؛ چنانکه حضرت عیسی (ع) افتخار میکرد که نسبت به مادر خود نیکوکار است.
قله الگوهای رفتاری برای زنان امروز ما در سیره فاطمی، ارزشی است که حضرت (س) برای نقش همسری و مادری قائل هستند. در سیره فاطمی، مادری یعنی تربیت انسان و تولید بالاترین محصول عالم؛ خدا به مادر این افتخار را داده است که ظرف رشد و نمو انسان باشد، لذا مادر رکن اصلی خانواده است و بدون مادر، خانواده ازهم فرومیپاشد.
حضرت زهرا (س) با معرفت درباره این نقش، در نبود حضرت امیر (ع) و درگیریهای ایشان به جنگ و جهاد و گسترش اسلام، امور منزل را عهدهدار بودند و این خلأ حضور را رفع میکردند و امیرالمؤمنین (ع) هم دلگرم به حضور ایشان در خانه بودند و این درسی آموزنده و راهگشا برای زنان ماست که موجب دلگرمی همسران خود باشند.
همه عالم مدیون مادر هستند. همه آنها که در موقعیتها و سمتها و مناصب ایفای نقش میکنند، سر خوان محبت و عاطفه و پرورش مادری نشستهاند و باید به نسل بعد ادای دِین کنند؛ نباید پزشکی، مهندسی، مدیریت و... برای زنان ما برتر از مقام مادری شود. بنابر تعبیر آموزههای دینی، بهشت زیر پای مادر است، آن هم مادری که ۹ماه طفل را حمل کرده، دو سال از شیره جان به او خورانده و هفت سال در دامان پرمهرش او را پرورش داده است. قطعا هیچ نقش و منصب و مقامی با مادری قیاسشدنی نیست و توان رقابت ندارد.
مادری معامله با خدا و مصداق آیه «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ ا...» (بقره، ۲۰۷) است؛ زنان که به جهاد سخت نمیروند، اما با فروش جان در راه خدا از طریق مادری و فرزندپروری، میتوانند با خدا معامله کنند، لذا خوب است مادران لِوَجْهِا... مادری کنند؛ همان تعبیری که قرآن برای حضرت زهرا (س) و امیرالمؤمنین (ع) به کار برده است. مادری که اینچنین باشد حتی اگر از فرزند بیمهری ببیند، کم نمیآورد.
زن در یک کلمه لطیف، سرشار از احساس و مظهر جمال خداست. شاید زیباترین و کاملترین تعبیر را امیرالمؤمنین (ع) دارند که فرمودند: «إنَّ المَرأَةَ رَیحانَةٌ و لَیسَت بِقَهرَماَنةٍ» زن گل است؛ یعنی دنیایی از احساسات و عواطف است و خدا از این نظر به زنها لطف ویژهای کرده که این لطف را به مردان نکرده است؛ یعنی سهم خانمها از جمال و رحمت خدا بسیار بیشتر از مردان است. یک دختر تا ازدواج نکرده و مادر نشده است، چهبسا خوابش سنگین باشد، اما به محض اینکه مادر میشود، خوابش سبک میشود و بیخوابی را عاشقانه تحمل میکند.
محبت و نیکی به مادر به قدری مهم است که حتی در شرایطی بر جهاد اولویت دارد؛ چون جهاد و حضور در جبهه، واجب کفایی است؛ لذا پیامبر (ص) به کسی که میخواست در جنگی شرکت کند که به اندازه کافی نیرو بود و او مادر پیری داشت، فرمودند: «به مادرت برس؛ قسم به خدایی که مرا به رسالت برانگیخت، انس با مادر بهتر از یک سال عبادت خداست» و از امام سجاد (ع) است که فرمودند: «حق مادر این است که بدانی تو را حمل کرد به شکلی که فرد دیگری را حمل نمیکند، شیره جانش را داد که کسی چنین نمیکند و با همه وجودش تو را حفظ کرد.»
یکی از راههای ادای دِین به مادر، علم به مقام مادری است؛ یعنی بدانیم مادر چه کرده است و چه نقشی در حیات ما دارد و این مقام را ارج بگذاریم؛ پیامبر (ص) در پرسش از ادای حق مادر فرمودند: «اگر به اندازه ریگهای بیابان و قطرات باران مقابل مادر بایستید، قدر یک روزش را نمیتوانید ادا کنید». اینکه متأسفانه امروز شاهدیم مقام مادری دچار آسیبها و آفتهایی شده است، بهدلیل آسیبهایی است که مقام بندگی دچارشان شده است. بنده، امر مولا را هرقدر هم سخت باشد، اجابت میکند. وقتی بندگی را ادا کردیم، شأن مادری را هم به جا میآوریم.
اگرچه حضرت زهرا (س) محدثه بودند و جبرائیل با ایشان سخن میگفت، فضل و کمالات، جایگاه همسری و مادری را فراموش نکردند و در بالاترین تراز زن مسلمان قرار داشتند؛ ایشان کفو امیرالمؤمنین (ع) بودند؛ یعنی در معرفت، علم، شجاعت و درایت چیزی از علی (ع) کم نداشتند و اگر زهرای مرضیه (س) نبودند، همسری کفو و همشأن علیبنابیطالب (ع) برای ایشان پیدا نمیشد.
بهترین هدیه برای مادر، اخلاق نیکو، درک کردن و قدرشناسی و زبان تشکرآمیز است. احترام به مادر از آن جاهایی است که تظاهر و ریا در آن خوب و بجا و عین اخلاص است؛ برای همین هم گفته شده ازجمله حقوق فرزندان بر پدر، احترام به مادر آنهاست. باید هم خود به مادرانمان احترام بگذاریم و هم این فرهنگ را به نسلهای بعد منتقل کنیم.
این فقط مربوط به زمان حیات مادر نیست، بعد از مرگ هم باید به زیارت قبر مادران رفت و برایشان خیرات و مبرات کرد. در روایت داریم فرزندانی اهل نیکی و احسان به پدر و مادر بودند، اما بعد از مرگ، پدر و مادر را فراموش کردند و عاقوالدین شدند!