گواهی سپرده بورس، مسیر جدید خودرودار شدن + جزئیات حذف وثیقه ۳۵ درصدی بانک مرکزی برای واردات خودروی جانبازان ۵۰ درصد و بالاتر هشدار سازمان بازرسی کل کشور به وزیر راه و شهرسازی درباره وضعیت بلیت هواپیما رئیس کمیسیون فرش اتاق بازرگانی: تجارت خارجی تقریبا در حالت تعلیق قرار گرفته است اطلاعیه فرودگاه مهرآباد به مسافران روز جمعه (۱۷ مرداد ۱۴۰۴)؛ ۲ ساعت زودتر حرکت کنید قیمت طلا، دلار، سکه و ارز امروز (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) اعلام شد مهلت ثبت‌نام خودرو‌های وارداتی و وکالتی کردن حساب‌ها برای بار دوم تمدید شد راهنمای خرید میلگرد با پروانه ساختمان (میزان سهمیه + شرایط) آیا مزایای رفاهی کارگران مشمول مالیات می‌شود؟ مهلت استفاده از بخشودگی جرائم بیمه شخص ثالث امروز (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) به پایان می‌رسد قیمت ارز اربعین امروز (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) اعلام شد | دینار عراق چند شد؟ تخفیف های فروش؛ بازی دو سر بُرد یا شگردی برای گران فروشی اجناس؟ آیا با اجرای فیبرنوری، کابل‌دزدی به پایان می‌رسد؟ | پاسخ مسئولان به مطالبه شهروندان حمایت مدیریت شهری مشهد از صنایع و کارآفرینان ادامه‌دار خواهد بود + فیلم توضیحات مدیرعامل تامین اجتماعی درباره شیوه‌نامه بیمه کارگران ساختمانی پیش‌بینی قیمت دلار برای روز پنجشنبه (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) | امید به مذاکره باز هم دلار را عقب راند پیش‌بینی قیمت طلا و سکه پنجشنبه (۱۶ مرداد ۱۴۰۴ )| بازار طلا بازیچه افت دلار شد آیا قطعی برق در تهران ۴ ساعته شده است؟ (۱۵ مرداد ۱۴۰۴) هدف‌گذاری ۳ هزار مگاواتی برای تولید برق سبز در خراسان رضوی تا پایان ۱۴۰۶ خرید طلا و سکه در سیزدهم ماه صفر | کشتی‌آرای: خرید طلا در سیزدهم صفر یک پدیده خرافاتی است پیش بینی قیمت طلا تا پایان سال ۱۴۰۴ با توجه به معاملات امروز بورس کالا (۱۵ مرداد ۱۴۰۴) قیمت امروز دلار، طلا، سکه و ارز دیجیتال (۱۵ مرداد ۱۴۰۴) اعلام شد ریزش ۳۴ هزار واحدی شاخص بورس در آخرین روز کاری هفته | گزارش وضعیت بازار سهام (۱۵ مرداد ۱۴۰۴) مکان‌های اسکان اضطراری زائران در مشهد در سه روز پایانی ماه صفر قطعی برق نخواهند داشت استاندار خراسان رضوی: ظرفیت تولید انرژی تجدیدپذیر استان تا پایان سال ۱۴۰۴ به ۴۰۰ مگاوات افزایش می‌یابد بانک مرکزی: خرید ارز اربعین از بانک سپه امکان‌پذیر شد بازگشت قطعی برق ۴ ساعته به کشور قیمت امروز دینار عراق در مشهد (چهارشنبه، ۱۵ مرداد ۱۴۰۴) مهلت نهایی تمدید بیمه شخص ثالث با بخشودگی کامل جریمه اعلام شد
سرخط خبرها

دلیل ناکامی بودجه‌ای خراسان رضوی

  • کد خبر: ۳۱۹۵۳۲
  • ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ - ۱۷:۵۵
دلیل ناکامی بودجه‌ای خراسان رضوی
«منسر اولسون» در کتاب فراز و‌فرود ملت‌ها توضیح می‌دهد که چرا گروه‌های کوچک‌تر راحت‌تر به اجماع می‌رسند، درحالی‌که گروه‌های بزرگ‌تر در هماهنگی و اقدام جمعی با چالش روبه‌رو هستند.

فرض کنید یک‌میلیون نفر وجود دارند که اگر بتوانند هماهنگ شوند و دست به کنش جمعی بزنند، هرکدام هزار دلار و درمجموع یک‌میلیارد دلار به دست می‌آورند؛ درحالی‌که هزینه کل این کار صد‌میلیون دلار است. حال اگر این عایدی یک‌میلیارد‌دلاری و هزینه صد‌میلیون‌دلاری ثابت بماند، اما گروهی متشکل از پنج شرکت بزرگ باشد که هرکدام دویست‌میلیون دلار نفع می‌برند، وضعیت متفاوت خواهد بود.

 هر یک از اعضای این گروه ممکن است انتظار داشته باشد که دیگران کل هزینه را بپردازند تا او بدون پرداخت هزینه، از کالای جمعی بهره‌مند شود. بااین‌حال، حتی اگر یکی از این پنج عضو کل هزینه را بپردازد، همچنان ۱۰۰ میلیون دلار سود خواهد برد. بنابراین، هزینه چانه‌زنی میان پنج عضو چندان زیاد نخواهد بود و دیر یا زود توافقی برای تأمین این کالای جمعی شکل می‌گیرد.

این استدلال «منسر اولسون» در کتاب فراز و‌فرود ملت‌ها توضیح می‌دهد که چرا گروه‌های کوچک‌تر راحت‌تر به اجماع می‌رسند، درحالی‌که گروه‌های بزرگ‌تر در هماهنگی و اقدام جمعی با چالش روبه‌رو هستند. این تحلیل می‌تواند در توضیح چرایی ناکامی خراسان رضوی در افزایش سهم خود از بودجه کشور مفید باشد. بر اساس آمار منتشرشده، سهم خراسان رضوی از بودجه استان‌های کشور در سال آینده ۵.۵‌درصد خواهد بود. این رقم در سال۱۴۰۳ حدود ۵.۳‌درصد بوده است. 

این میزان نه با جمعیت ۸‌درصدی استان در کشور، نه با نقش آن در میزبانی زائران و نه با درآمدی که از آن حاصل می‌شود (با سهم ۹۵‌درصدی بخش خصوصی از صنایع آن، عمدتا در مقیاس خرد و متوسط) همخوانی دارد. با‌این‌حال، هر سال این انتقاد‌ها مطرح می‌شود و نمایندگان استان در مجلس وعده افزایش سهم خراسان رضوی از بودجه را می‌دهند، اما در عمل این اتفاق نمی‌افتد. چرا این مسئله رخ می‌دهد؟ 

مهم‌ترین دلیل این وضعیت، خرد‌بودن واحد‌های اقتصادی خراسان رضوی است. براساس آمارها، بیش از ۵‌هزار واحد تولیدی صنعتی در این استان فعالیت دارند که بیشتر آنها کوچک هستند. در سایر بخش‌های اقتصادی استان، مانند خدمات و کشاورزی نیز بیشتر واحد‌ها در مقیاس متوسط و خرد فعالیت می‌کنند. این امر باعث می‌شود که عایدی واحد‌های اقتصادی استان از افزایش بودجه در‌برابر هزینه‌های قانونی پیگیری این مسئله، چندان نباشد و درنتیجه انگیزه کافی برای پیگیری این موضوع شکل نگیرد. 

در مقابل، استان‌هایی که دارای واحد‌های بزرگ صنعتی، به‌ویژه شرکت‌های خصولتی هستند، به‌دلیل آنکه منافع افزایش سهم بودجه در بین تعداد کمتری از واحد‌های اقتصادی توزیع می‌شود، انگیزه بیشتری برای پیگیری دارند؛ اما چگونه می‌توان اجماع لازم برای افزایش سهم خراسان رضوی از بودجه را ایجاد کرد؟

پاسخ را می‌توان در انگیزه‌گزیده مثبت و منفی یافت. انگیزه گزیده مثبت بر پایه پاداش عمل می‌کند. وقتی افراد یا واحد‌های اقتصادی در قبال کنش‌های خود پاداش دریافت کنند، انگیزه آنها برای مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی افزایش می‌یابد. انگیزه منفی باعث می‌شود افراد برای جلوگیری از ضرر، منفعل نمانند. به‌عنوان‌مثال، جریمه مالیاتی نوعی انگیزه منفی است که افراد را به مشارکت فعال‌تر ترغیب می‌کند.

 بر‌این‌اساس، اگر سازوکاری تدوین شود که واحد‌های متوسط و خرد خراسان رضوی از انگیزه‌های مثبت برای پیگیری افزایش سهم استان از بودجه برخوردار شوند و در مقابل واحد‌هایی که در این فرایند مشارکت نمی‌کنند، سهم کمتری از امتیازات به‌دست‌آمده داشته باشند، زمینه لازم برای پیگیری جمعی و مطالبه‌گری در‌جهت افزایش سهم خراسان رضوی از بودجه فراهم خواهد شد.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->