حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ برای اینکه قدر این یار را بدانیم و شکر این مهمانی را بهجا آوریم، باید تا میتوانیم، از آنچه بر سر این سفره رحمت گسترده شده است، بهره ببریم و به صاحبخانه نشان دهیم که نهتنها به نعمتی که پیش رویمان گسترده است، در حد توانمان واقفیم، بلکه برنامهای مشخص و مدون نیز برای بهرهمندی از آن تهیه کردهایم؛ برنامهای که یکی از سرفصلهای برجسته اش درکنار روزه، تلاوت قرآن کریم است؛ آنچنان که از حضرت محمد (ص) میخوانیم در ماه [رمضان]قرآن را بسیار تلاوت کنید. (ص۹۵، ماه خدا، جیک، ص۳۲۶-ح۴۴۴)؛ زیرا بهگفته علیبنموسیالرضا (ع): «هر شخصی در ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند، مثل این است که در ماههای دیگر تمام قرآن را بخواند». (مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۳، ص۳۴۶)
و میدانیم که ثواب قرائت یک آیه در این ماه، معادل ثواب قرائت کل قرآن در سایر ماههاست و از سنتهای مسلمانان در این ماه، قرائت روزی یک جزء قرآن و ختم آن در پایان ماه است، با این حال اگر در مشغلههای پایان سال نتوانستید این سنت را بهجا آورید، میتوانید از تلاوت برخی سورههای قرآن را که خواندنشان در ماه مبارک رمضان توصیه شده است؛ شروع کنید و این امر را در برنامه اعمال عبادیتان برای این ماه مبارک قرار دهید.
نزول قرآن در ماه مبارک رمضان، یکی از دلایل برتری این ماه بر سایر ماههای سال است؛ برتری و قدر و منزلتی که خداوند در سوره قدر درباره آن با ما سخن میگوید.
مشخص است که با این پیوند مبارک، خواندن سوره قدر یکی از اعمال پرفضیلت در ماه مبارک رمضان خواهد بود. درباره ثواب خواندن سوره قدر در سحرها و افطار ماه مبارک، از امامصادق (ع) روایت شده است: «هرکه سوره قدر را هنگام سحر و افطار قرائت کند، همانند کسى است که در فاصله این دو وقت، در راه خدا به خونش آغشته شده است». وسائلالشیعه، ج ۱۰، ص۱۴۹
دخان سورهای است که با شبهای قدر در پیوند است. این سوره در آیات مبارکش به نزول قرآن در شب قدر اشاره است. این سوره از سورههایی است که در مکه بر پیامبر نازل شده است و در جزء۲۵ کتاب خدا جای دارد. این سوره را به این خاطر دُخان نامیدهاند که آیه دهم آن، از عذابی به نام دخان (دود) برای کافران سخن گفته است.
با مراجعه به مفاتیحالجنان درمییابیم که خواندن صد مرتبه سوره دخان در هر شب، یکی از اعمال ماه رمضان است و همچنین قرائت این سوره جزو اعمال شب ۲۳ ماه مبارک است. در فضیلت تلاوت سوره دخان از پیامبر اکرم (ص) روایت شده است: «هر فردی سوره دخان را در شبها قرائت کند، خداوند گناهان گذشتهاش را میآمرزد». الجامع الصغیر، ج ۲، ص۶۳۴
سورههایی که برای شبهای رمضان بهخصوص احیای شبهای قدر توصیه شدهاند، سوره روم و عنکبوت هستند.
در روایتی از امامصادق (ع) در این باره میخوانیم: «هرکه سورههای عنکبوت و روم را در شب بیستوسوم ماه رمضان قرائت کند، به خدا قسم او از اهل بهشت است». (ثوابالاعمال، ص۱۰۹).
رسول خدا (ص) نیز درباره فضیلت تلاوت سوره روم فرمودهاند: «هرکه سوره روم را بخواند، ۱۰ برابر تمام فرشتگانی که خداوند را در بین زمین و آسمان تسبیح گفتهاند، حسنه به او داده میشود و هر آنچه در روز یا شبش از دست داده است، دوباره به دست میآورد». مجمعالبیان، ج ۸، ص۴۲
اگر میخواهید از احیای شب قدر خاطرتان جمع باشد یا ثواب شبزندهداری در ماه رمضان را برای خودتان ثبت کنید، میتوانید به تأسی از رسول خدا (ص) هر شب پیش از خواب، سوره ملک را قرائت کنید. از ایشان در اینباره روایت شده است: «هرکه در شب، سوره ملک را قرائت کند، اجری مانند احیای شب قدر خواهد داشت». (مستدرکالوسائل، ج۴، ص۳۵۳).
براساس روایتی دیگر ایشان فرمودهاند: «دوست دارم سوره ملک در قلب هر مؤمنی باشد». همچنین فرمودند: «بدانید که سوره ملک از طرف قاری و صاحب این سوره در روز قیامت، مجادله و برای او طلب آمرزش و مغفرت میکند» وسائلالشیعه، ج۶، ص۲۳۴
به خاطر داشته باشید که روزهای پایانی ماه مبارک هم دارای اهمیت بسیاری هستند و در این فرصت باقیمانده باید بهدنبال جبران کمیوکاستیهای اعمالمان باشیم. در اعمال این ایام نیز تلاوت سورههایی از قرآن توصیه شده است؛ آنچنان که در مفاتیحالجنان میخوانیم یکی از اعمال شب آخر ماه مبارک، که شبی بسیار ارزشمند و بلندمرتبه است، تلاوت سوره انعام و کهف و یس است؛ سورههایی که ما درباره برکتی که به اوقاتمان میدهند و فضیلت تلاوتشان، بسیار خوانده و شنیدهایم؛ آنچنان که درباره تلاوت سوره انعام از امامرضا (ع) میخوانیم: «سوره انعام یکباره نازل شد و ۷۰هزار فرشته آن را بدرقه کردند، درحالیکه همه تسبیح و تهلیل و تکبیر را زمزمه میکردند، پس هرکه آن را قرائت کند، همین فرشتگان تا روز قیامت برای او استغفار میکنند». تفسیرالبرهان، ج۵، ص۲