یادبودی برای «فتحعلی اویسی»، مرد خوش‌خنده سینمای ایران

به گزارش شهرآرانیوز، فتحعلی اویسی متولد ۲۵ دی‌ماه ۱۳۲۴ در فردو از توابع شهرستان کهک در استان قم بود که پس از دانش‌آموختگی در مقطع کارشناسی ارشد در رشته کارگردانی و بازیگری سینما از دانشگاهی در آمریکا، به ایران بازگشت و با عضویت در گروه دانش تلویزیون در سال ۱۳۵۴ به ساخت آثار مستند و فیلم‌های کوتاه مشغول شد. این هنرمند در ۱۳ مهر ۱۴۰۰ درگذشت.

وی در ابتدا با حضور در سینما و سپس تلویزیون حضور مستمری را در این دو حوزه برای چنددهه متمادی تجربه کرد و جایگاه خود را به عنوان یک بازیگر کاربلد در نقش‌های جدی و عمدتاً منفی مستحکم ساخت. ارائه بازی‌های پرقدرت در این نقش‌ها جذابیت ویژه‌ای را به بینندگان منتقل می‌کرد.

با اینکه بسیاری از نقش‌های اویسی بنابه وضعیت صدابرداری در آن سال‌ها، توسط صداپیشگان حرفه‌ای و صدا‌های جذاب و قدرتمند آن‌ها دوبله می‌شد، تجربه گویندگی به جای خودش در نقش یک افسر مغول در سریال سربداران و نیز نقش یک خلافکار نیمه‌دیوانه در تله تئاتر زارع شیکاگو، قدرت بالای او در فن بیان بازیگری را برای مخاطب آشکار کرد.

خلافکار عصبانی و نیمه‌دیوانه در زارع شیکاگو، نقشی کوتاه، اما سخت و چندبعدی بود که هر کسی از عهده اجرای آن برنمی‌آمد. زنده‌یاد اویسی در آثار مطرح و جذاب بسیاری در سینما و تلویزیون ایفای نقش کرد که از میان آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:

فیلم‌های فتحعلی اویسی

فیلم‌های سینمایی چون: «سردار جنگل» (امیر قویدل)، «ناخدا خورشید» (ناصر تقوایی)، «پرنده کوچک خوشبختی» (پوران درخشنده)، «هی جو» (منوچهر عسگری نسب)، «سرب» (مسعود کیمیایی)، «تفنگ‌های سحرگاه» (بهروز افخمی)، «هامون»، «بانو» (داریوش مهرجویی)، «گل سرخ» (حمید تمجیدی)، «دستمزد» (مجید جوانمرد)، «دلشدگان» (علی حاتمی)، «سایه خیال» (حسین دلیر)، «حکایت آن مرد خوشبخت» (رضا حیدرنژاد)، «می خواهم زنده بمانم» (ایرج قادری)، «حادثه در کندوان»، «بدل» (جهانگیر جهانگیری)، «پاتک» (علی اصغر شادروان)، «جهان‌پهلوان تختی» (علی حاتمی و بهروز افخمی)، «گاومیش ها» (اکبر صادقی)، «بشارت منجی» (نادر طالب زاده)، «مومیایی ۳» (محمدرضا هنرمند) و ...

سریال‌های فتحعلی اویسی

مجموعه‌های تلویزیونی مانند: «سربداران» (محمد علی نجفی)، «کوچک جنگلی» (بهروز افخمی)، «مسافران دره انار» (یدالله نوعصری)، «مش خیرالله و صندوقچه اسرار» (داریوش مودبیان و حسین فردرو)، «تنهاترین سردار»، «ولایت عشق» (مهدی فخیم‌زاده)، «خودروی تهران ۱۱» (مرضیه برومند)، «خانه ما» (مسعود کرامتی)، «قصه ها» (محمد رضا اعلامی)، «به او بگویید دوستش دارم» (حمید تمجیدی)، «تفنگ سرپر» (امرالله احمدجو)، «تصمیم نهایی» (محسن شاه محمدی)، «چمدان‌های بسته» (محمد صالح‌علا)، «پس از باران» (سعید سلطانی)، «کاکتوس» (محمدرضا هنرمند)، «چراغ جادو» (همایون اسعدیان)، «فرمان» (مسعود رشیدی)، «زیرزمین» (علیرضا افخمی)، «سایه‌روشن» (آرش معیریان)، «معمای شاه» (محمدرضا ورزی) و ...

تئاترهای فتحعلی اویسی

و تله تئاتر‌هایی نظیر: «زارع شیکاگو» (سیروس ایراهیم زاده)، «قضیه رابرت اوپنهایمر» (محمود عزیزی) و «به سوی دمشق» (حمید سمندریان).

زنده یاد اویسی در کارگردانی و فیلمنامه نویسی هم دستی داشت، مانند فیلم موفق «مریم و میتیل» در حوزه آثار کودک و مجموعه تلویزیونی «در کنار هم» با مضمون طنز انتقادی-اجتماعی. حضور پیوسته و ممتد فتحعلی اویسی در نوع جدیدی از آثار کمدی که با مجموعه تلویزیونی «بدون شرح» آغاز شد، اگرچه همراه با حضور او در برخی آثار با کیفیت پایین تری در مقایسه با گذشته بود، اما به خوبی خلاقیت و نبوغ طنزپیشگی منحصر‌به‌فرد زنده یاد اویسی را نمایان می‌کرد.

بهترین آثار

اویسی در طول دوران فعالیتش، با کارگردانان نام‌آشنای بسیار زیادی همکاری داشته است. در این بین بعضی از این همکاری‌ها کارنامه هنری او را پربارتر کرده است. از معروف‌ترین و مهم‌‎ترین آثاری که اویسی در آن‌ها به ایفای نقش پرداخته است باید به «ناخدا خوشید»، «لژیون»، «چارچنگولی»، «جهان‌پهلوان تختی»، «بانو»، «دلشدگان»، «هامون»، «سرب» و «پرنده کوچک خوشبختی» اشاره کرد.

جوایز

کاندید لوح زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (ناخدا خورشید)

[ دوره ۵ جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) - سال ۱۳۶۵ ]

کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (سرب)

[ دوره ۷ جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) - سال ۱۳۶۷ ]

یادش گرامی.