برخورد بار کامیون با پل هوایی شهید فهمیده در مشهد (۲ آذر ۱۴۰۳) انتقام از قاتل با قتل فجیع سه عضو خانواده سانحه رانندگی در خواف خراسان رضوی هشت مصدوم برجای گذاشت (۲ آذر ۱۴۰۳) قتل فجیع جوان ۲۳ ساله تهرانی به جرم دفاع از ناموس تصادف در مسیر سبزوار- خوشاب یک کشته و ۲ زخمی برجای گذاشت (۲ آذر ۱۴۰۳) کاهش مصرف آب در مشهد، نتیجه اقدامات فرهنگی موثر است مسمومیت ۶ عضو یک خانواده با گاز مونوکسید کربن در نزدیکی مشهد (۲ آذر ۱۴۰۳) ۸ محصول غیرمجاز آرایش چشم اعلام شد برخی جاده‌های خراسان رضوی بارانی و لغزنده است (۲ آذر ۱۴۰۳) آیا میتوان با زن مبتلا به ایدز ازدواج کرد؟ پروازهای ایران‌ایر به فرودگاه استانبول روزانه شد جزییات حادثه سقوط آسانسور یک ساختمان مسکونی در خیابان قائم مشهد واژگونی خودرو در بجستان خراسان رضوی یک کشته برجای گذاشت (۲ آذر ۱۴۰۳) دستگیری ۳۸۶ متهم به سرقت در اجرای طرح اقتدار امنیت اجتماعی در مشهد زمان برگزاری کنکور سراسری ۱۴۰۴ اعلام شد تلاش‌های ماندگار استاد باقرزاده در توسعه دانشگاه فردوسی و رفاه دانشجویان اختصاص ۲.۲ هزار میلیارد تومان برای تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام سیستان و بلوچستان آخرین اخبار از تأثیر معدل در کنکور توصیه‌هایی برای محافظت در برابر آلودگی هوا واژگونی خودرو در بولوار وکیل‌آباد مشهد بدون مصدوم و محبوس تنها نشانه پوکی استخوان «شکستگی» است ستاد حقوق بشر به تصویب قطعنامه پیشنهادی کانادا علیه ایران اعتراض کرد اختلافات مالی بین ۳ دوست در تهران منجر به قتل شد شمارش معکوس برای روشن‌شدن تنور نانوایی در محله عمار یاسر مشهد اعترافات مردی که همسرش را با کلنگ در مشهد به قتل رساند + عکس پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی (پنجشنبه، یکم آذر ۱۴۰۳) | تداوم بارش باران در غالب نقاط استان نگرانی وزیر بهداشت از روند نزولی زادوولد در کشور | ثبت کمتر از یک میلیون تولد در سال ۱۴۰۳ بازنشستگان تأمین اجتماعی فعلاً بیمه تکمیلی ندارند! (یکم آذر ۱۴۰۳) | لطفاً بیمار نشوید انجام ۱۵۰۰ عمل جراحی برای مجروحان حادثه لبنان در ایران تأکید معاون وزیر نیرو بر ضرورت اعمال مدیریت مصرف آب در مشهد
سرخط خبرها

صالح + ویستا = ساویس!

  • کد خبر: ۴۶۶۳۹
  • ۲۲ مهر ۱۳۹۹ - ۱۱:۱۹
صالح + ویستا = ساویس!
امیر الهامی - دکترای زبان و ادبیات فارسی و مدرس دانشگاه
در تهران دانش آموزی داشتم به نام ساویس. اسم عجیبی است. معنی خاصی هم ندارد. می‌گفت که اسم پدرم صالح است و اسم مادرم ویستا. ابتدای اسم هر دو شده است اسم من؛ ساویس. برای بعضی والدین، حکایت نام گذاری فرزندان از این قرار است. می‌خواهند درکنار تمام چیز‌هایی که دارند و به قول فرنگی‌ها «یونیک» و به قول ما «خاص» است؛ نام یگانه و بی‌همتایی را روی فرزندشان بگذارند.
انتخاب اسم برای فرزند، از نخستین گام‌های والدین برای تربیت فرزندشان و نشان دهنده باور‌های والدین است. هرچند خط قرمز‌های ثبت احوال دست وپاگیر نیست و والدین حق دارند اسم مطلوب از نظر خودشان را انتخاب کنند، ما دربرابر هر حقی، مسئولیتی هم داریم.

برخی با انتخاب نام‌های مذهبی، مثل علی، سعی در ایجاد یک جریان تربیتی مبتنی بر باور‌های دینی دارند که بسیار هم مبارک است؛ هرچند بهتر است به این مهم بسنده نکنیم و روی معنای این اسم‌ها هم عمیق شویم. برخی دیگر با باوری که به هویت ملی دارند، اسم فرزند را از شخصیت‌های ملی و اساطیری انتخاب می‌کنند؛ مثل داریوش و کوروش که این هم پسندیده است. برخی اسم‌ها واژه‌های پارسی یا عربی هستند که در قدیم اسم خاص نبودند، اما الان هستند مثل پارسا و ایمان. در این بین برخی هم در متون قدیم زرتشتی، پهلوی، عبری و ... دنبال نام می‌گردند.

یکی از معیار‌های انتخاب اسم، باید پیشینه نام در کاربرد زبان روزانه مردم باشد. نامی غریب، گرچه منحصربه فرد، نام مطلوبی نخواهد بود. اسم‌های بیش از اندازه خاص، هم به یاد نمی‌ماند و هم امکان شوخی دیگران با آن اسم را فراهم می‌کند؛ موضوعی که برای آینده فرد مطلوب نیست.

این نکته را هم درنظر داشته باشید که به صرف اسطوره‌ای بودن یک نام، نمی‌توان آن را پسندیده دانست. برخی نام‌های اسطوره‌ای به شخص ناصوابی اطلاق می‌شده است؛ مثل آتیلا که در فرهنگ جهان با خون ریزی همراه است؛ چیزی شبیه نِرون و این دو به لحاظ تاریخی تفاوت چندانی ندارند. همین عامل باعث شد بعد از جنگ جهانی دوم، آدولف که اسم کوچک هیتلر بود، در جهان با بی اقبالی مواجه شود. اسکندر، تیمور و چنگیز هم همین وضعیت را دارند. این‌ها کسانی هستند که به فرهنگ ما خادم نبودند و دریچه خشونت و ظلم را به روی مردم ما باز کردند. تمام این‌ها یعنی باید پیشینه نام از نظر تاریخی، اجتماعی و سیاسی را بررسی کنیم. گذاشتن نام فردی که می‌دانیم آدم خوش نامی نبوده است روی فرزندمان، خیانت است.

نکته دیگری که در نام گذاری باید دقت کرد، این است که به برچسب‌های ظاهری آن توجه کنیم. مثلا به صرف اینکه نامی در شاهنامه فردوسی آمده است، نمی‌شود آن را مثبت ارزیابی کرد. برخی از این نام‌ها از آن چهره‌های منفور هستند. یکی از آشنایانم نام رُهّام را برای فرزندش انتخاب کرده است. رهام در شاهنامه آدمی خوش گذران و ترسوست که از جنگ فرار کرده است. معلوم است که هیچ پدر و مادری دلش نمی‌خواهد فرزندش به نام چنین فردی خطاب شود. اگر علاقه‌مند به انتخاب نام‌هایی از شاهنامه هستید، دو جلد کتاب «فرهنگ نام‌های شاهنامه» نوشته دکتر منصور رستگار فسایی را بخوانید و با ریشه نام‌ها و شخصیت‌های شاهنامه آشنا شوید.

اصلاً به فرض که نام، از نظر معنا، مقبول باشد. آیا صرف داشتن معنای خوب، کافی است؟ معلوم است که نه. تلفظ حروف اسم و خوش آوا بودن آن هم مهم است. به همان علت که اسم دخترانمان را نسترن می‌گذاریم و زنبق نمی‌گذاریم، انتخاب نام هخامنش با تلفظ درشت و خشنی که دارد نیز خوش سلیقگی به شمار نمی‌رود.
ممکن است برخی افزایش اقبال به اسم‌های فارسی را نشانه مثبتی بدانند، اما بنده به عنوان درس خوانده رشته زبان و ادبیات پارسی این طور فکر نمی‌کنم. به نظرم بیش از آنکه مردم در نام گذاری‌ها بخواهند به پیشینه تاریخی و فرهنگی شان بپردازند به علاقه مندی‌های شخصی خودشان پرداخته اند.
 
برای نمونه، نام کژال را انتخاب می‌کنند به این دلیل که مردم کمتر انتخاب کرده اند و ظاهر آن را پسندیده اند، نه به این دلیل که آن را با مطالعه فرهنگ کُردی انتخاب کرده باشند. به بیان دیگر افزایش تنوع اسم‌ها به معنای افزایش مطالعه جامعه یا رخ دادن تغییری چشمگیر در بافت فرهنگی مردم نیست، بلکه گسترش فضای عمومی باعث شده است اسم‌های بیشتری را بشناسند که مردم قدیم نمی‌شناختند. توصیه کلی بنده به پدر‌ها و مادر‌ها این است: ۹ ماه فرصت دارید. برای انتخاب نامی با معنا، روان، متناسب با نام خانوادگی، اعتقادات و فرهنگتان، لطفاً قدری مطالعه کنید.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->