گذاری بر چند و چون ژانر وحشت در ادبیات داستانی

فرشاد جابرزاده | شهرآرانیوز - یکی از ویژگی‌های شگفت انگیز ادبیات خوشایندسازی و لذت بخش کردن چیز‌هایی است که به خودی خود و با نگاهی متعارف و طبیعی، ناخوشایند می‌نمایند. مسائلی مانند اندوه یا ترس و وحشت فی نفسه آزاردهنده اند، اما یک اثر داستانی می‌تواند همین احساسات را به شکلی جذاب و دلخواه به خوانندگانش عرضه کند.

 

کنجکاوی و میل به از سر گذراندن تجربه‌های ناشناخته یا کمترشناخته شده وقتی به غریزه روایت دوست افراد اضافه می‌شود، اشتیاق شمار بسیاری از خوانندگان داستان و رمان را به مطالعه ادبیات ژانر وحشت در پی خواهد داشت. روی‌هم‌رفته در طول تاریخ، مقوله ترس و وحشت جایگاه مهمی در روایت‌های فردی ما از زندگی داشته است. از نقش و نگار‌هایی که انسان بدوی درون غارش می‌کشیده، تا آثار ادبی و سینمایی‌ای که امروزه با صرف هزینه‌های هنگفت می‌کوشند مخاطبان فراوانشان را وحشت زده کنند، گویای این جایگاه اند. بسیاری از داستان‌های ابتدایی و افسانه‌های بومی نیز حکم فیلم‌های ترسناک امروز را برای مخاطبانشان داشته اند.

 

از جمله این افسانه‌های نخستین می‌توان به داستان‌هایی اشاره کرد که برخی مبلغان دینی برای پیروان خود تعریف می‌کردند یا روایت‌هایی منتسب به اسطوره‌ها و موجودات فراطبیعی در ایران و یونان و روم و آسیای خاوری و .... در تاریخ ادبیات ایران از اساطیر اوستایی تا داستان‌های شاهنامه فردوسی و قصه‌های عامیانه اقوام ایرانی نمونه‌هایی از داستان ترسناک را در خود جای داده اند. در ادامه، می‌کوشیم از ژانر داستانی ترسناک یا همان ادبیات وحشت بیشتر بگوییم و سازوکار ترس را تا اندازه‌ای توضیح دهیم.

چرا به ترس علاقه داریم؟

چه اثری ترسناک است؟

از دیروز تا امروز

حرف آخر