دردسر‌های سکونت در محدوده محله سرشور مشهد پیکرتراشی ۲۰ درخت خشکیده مشهد توسط هنرمندان | روح هنر در کالبد خشکیده پژمان‌فر: شورا و شهرداری مشهد با سختی و جدیت تلاش می‌کنند تا خدمات بهتری به مردم ارائه شود شهردار مشهد مقدس: در حوزه حمل‌ونقل، هیچ حمایتی از شهرداری مشهد نمی‌شود بهره‌برداری از ۱۰ دستگاه اتوبوس در محور رسالت مشهد به ارزش ۱۰۰ میلیارد تومان + فیلم معاون عمران، حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری مشهد: روزانه هفت میلیون سفر درون‌شهری در مشهد داریم شهردار مشهد: گرامیداشت یاد شهدا از دستور کار‌های اصلی مدیریت شهری است ویدئو| بارش برف شبانه در هاشمیه مشهد (چهارشنبه ۲۳ آبان ۱۴۰۳) فرصت دوماهه به صنایع شهرستان‌های خراسان رضوی برای تجهیز به کنتور هوشمند آب شهردار مشهدمقدس: کمربند جنوبی چه بخواهیم چه نخواهیم در آینده اجرا خواهد شد + فیلم دیدار شهردار مشهد با شورای اجتماعی محلات منطقه ۹ و بیان مشکلات توسط رؤسای شورا (۲۳ آبان ۱۴۰۳) حمایت از بانوان و توسعه ارتباطات دانش‌بنیان در اولویت کاری شورای ششم تأکید شورای ششم بر توسعه پروژه‌های راهبردی و زیرساختی مشهد ناصحی: سهم بودجه فرهنگی از بودجه شهرداری مشهد از ۲ به ۱۰ درصد افزایش یافت+ویدئو تامین برق و پایداری خدمت‌رسانی در تقاطع‌های سطح مشهد | ضرورت همکاری شهروندان و پلیس راهور در هنگام قطعی برق سرگذشت یکی از قدیمی‌ترین مزارع شمال مشهد | خاطرات خفته در «چاهش» اتوبوس‌های جدید راهی حاشیه شهر مشهد می‌شوند محکم پای «روز مشهد» بمانید! شهروند خبرنگار | درخواست جمع‌آوری زباله از یک زمین غیرمحصور در بولوار سجادیه مشهد + پاسخ کاهش ۵۰ درصدی زمان صدور پروانه‌های ساختمانی در مشهد افزایش عملیات‌های آتش‌نشانی مشهد در پی قطع برق و ازکارافتادن آسانسور‌ها (۲۲ آبان ۱۴۰۳)
سرخط خبرها

جولان آل، جن و دوال‌پا در شب‌های تاریک | درباره موجودات موهوم در باور مردم مشهد

  • کد خبر: ۴۸۳۸۱
  • ۱۰ آبان ۱۳۹۹ - ۱۱:۱۰
جولان آل، جن و دوال‌پا در شب‌های تاریک | درباره موجودات موهوم در باور مردم مشهد
محمود ناظران‌پور - تاریخ‌پژوه
موجودات موهوم، بخشی از باور‌های هر قومی است. در مشهد هم در باور مردم، چندتایی از این دست موجودات بود و احتمالا هنوز هم کم‌وبیش وجود دارد. جن و آل و مُردوزما یا همان مَردآزما، بخشی از این موجودات بودند که هرکدام به‌نوعی آدم‌ها را می‌ترساندند یا آزار می‌‎رساندند. داستان‌های فراوانی از دیدن هرکدام از این موجودات، در بین مردم وجود داشت که با آب‌وتاب برای هم تعریف می‌کردند. در قلعه‌خیابان، یک رئیس پاسگاه داشتیم که انسان متهوری بود. این داستان را او تعریف می‌کرد. می‌گفت: «یک شب، یک نفر با اسب آمد و خبر آورد که در «هندل‌آباد» دعوا شده و کار بالا گرفته است و اگر پاسگاه دخالت نکند، چند نفر کشته می‌شوند». می‌گفت: «گفتم خودم می‌آیم، ببینم چه خبر است.» روستای هندل‌آباد، حالا در حاشیه جاده سرخس و کمی پایین‌تر از روستای «تنگل‌شور» قرار دارد.
 
رئیس پاسگاه می‌گفت: «لباس فرمم را پوشیدم و کلاهم را گذاشتم و سوار اسب شدم و شبانه راه افتادم به‌سمت هندل‌آباد. از پاسگاه که رد شدم، از گوشه چشمم دیدم یک موجود سفید دراز مثل شبح، از دل تاریکی شب، دارد همراهم می‌آید. گفتم حتما آل است. می‌ایستادم، می‌دیدم می‌ایستد و راه می‌افتادم، می‌دیدم همراه من راه می‌افتد. اسب را می‌تازاندم، می‌دیدم او هم سرعتش را بیشتر می‌کند. گویی جلوتر از من، اما همراه من، اسب می‌راند.» می‌گفت: «تا به هندل‌آباد رسیدم، نصف‌عمر شدم. دم قهوه‌خانه هندل‌آباد، از اسب پریدم پایین و روی تخت نشستم. چند نفری دورم جمع شدند که چی شده سرکار؟ چرا رنگت پریده است؟ گفتم نمی‌دانم چه موجودی بود که از قلعه‌خیابان تا همین‌جا همراهم می‌آمد.
برایم آب آوردند. کلاهم را از سرم برداشتم که آب بخورم که دیدم یک نخ سفید، از گوشه کلاهم آویزان است و فهمیدم همان بوده که هی جلوی چشمم می‌آمده است.»

در داستان‌های «سلیم جواهری» که از داستان‌هایی است که دربین مردم رواج داشته است، از این دست قصه‌ها فراوان است. از این قصه‌ها، کتابی هم در قدیم چاپ شده بود. چاپ سنگی این کتاب در خانه‌ها بود. من این کتاب را خوانده‌ام که ازقضا داستان‌های بسیار شیرینی هم دارد. جایی از داستان، درباره موجود موهومی است که در قدیم معتقد بودند وجود دارد؛ موجودی که ابتدا به شکل بچه یا بره و بزغاله ضعیفی است، اما بعد که مورد ترحم آدم قرار می‌گیرد، ناگهان پا‌های دراز تسمه‌مانند (دوال یعنی تسمه یا کمربند) ش را می‌پیچد دور آدم. در آن داستان، مردی در جنگلی، بچه ضعیفی را می‌بیند و از غذای خودش به او می‌دهد و بعد که می‌بیند بچه نمی‌تواند راه برود، او را بغل می‌کند و می‌گذارد روی کولش و بعد ناگهان می‌بیند که پا‌های بچه، دراز شد و پیچید دور کمر و پاهایش.

واقعیت این است که بیشتر این توهمات و تصور وجود موجودات موهوم، به‌خاطر تاریکی بود. تاریکی، وهم دارد. قدیم، شب‌ها حتی در شهر بزرگی مثل مشهد، آن‌قدر‌ها چراغی نبود و همه‌جا تاریک می‌شد و همین تاریکی، زمینه‌ساز شکل‌گیری باور‌های مختلفی درباره موجودات موهوم بود. جن و پری و آل و مردآزما و دوال‌پا، همه و همه، محصول این ماجرا بودند. شب‌ها، به‌ویژه شب‌های بلند پاییز و زمستان، آدم‌ها دورهم جمع می‌شدند و همین قصه‌ها را برای هم تعریف می‌کردند و باعث می‌شدند این باور قوت بیشتری بگیرد.
بعد‌ها که برق آمد و چراغ‌ها بیشتر و بیشتر شد، این باور‌ها هم کم و کمتر شد. دیگر نه کسی مردآزمایی دید و نه آلی، زائویی را ترساند؛ نه دوال‌پایی بر گرده کسی سوار شد و نه کسی شبانه سر از مجلس عروسی اجنه درآورد.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->