مخدوش‌کردن پلاک‌ها برای گریز از چشم دوربین‌ها در ساعات منع تردد

الهام مهدیزاده | شهرآرانیوز؛ سه‌شنبه، کمی مانده به ساعت‌۲۱، خیابان‌های مشهد. از ابتدای آذر طرح ممنوعیت آمدوشد خودرو‌های شخصی در مراکز استان‌ها از ساعت‌۲۱ تا ۴‌بامداد اجرایی شده است و به همین دلیل اگرچه معابر خلوت‌تر از دیگر ساعات است، آن‌طور نیست که خودرویی در خیابان‌ها رفت‌وآمد نکند. طبق قانون اگر در این ساعات غیر از تاکسی‌ها و وسایل امدادی، خودرو دیگری رفت‌وآمد داشته باشد، پلاکش توسط دوربین‌های راهنمایی‌و‌رانندگی ثبت و برایش یک قبض جریمه ۲۰۰‌هزار‌تومانی صادر می‌شود.

البته خودرو‌هایی هم که از فرمانداری‌ها یا پلیس راه مجوز گرفته‌اند، می‌توانند رفت‌وآمد کنند، اما بعید به نظر می‌رسد که همه خودرو‌هایی که در این ساعات در معابر می‌بینیم، جزو این دسته باشند. ۱۰ دقیقه به ساعت ۲۱ مانده است و شتاب را می‌توان در رفتار تک‌تک رانندگانی دید که پشت چراغ قرمز بعثت هستند.

برخی از آن‌‎ها مثل آقای حسینی که خودرویش معافیت جریمه‌ای ندارد، تلاش می‌کنند خودرو خود را از مسیری ببرند که دور از دید دوربین‌های نظارتی باشد. او «بولوار فکوری و کوچه‌هایش» را برای رسیدن به انتهای هاشمیه انتخاب کرده است.
این‌گونه است که هسته مرکزی شهر خیلی زود خلوت می‌شود و سیل خودرو‌های شخصی به معابر بی‌دوربین روانه می‌شوند.

دنبال یکی از این خودرو‌ها را می‌گیریم که از زیرگذر میدان جمهوری اسلامی به‌سمت فکوری می‌راند. احتمالا خیلی‌ها با حسینی هم‌عقیده‌اند که ساعت از ۹ شب گذشته، اما از رفت‌وآمد‌های این بولوار کم نشده است.
تا میدان دلاوران می‌رانیم و از آنجا به انتهای این بولوار می‌رویم. ماشین‌ها در رفت‌وآمد هستند و مشاغل این معبر نیز تقریبا همگی مشغول فعالیت‌اند.

 

از انتهای این بولوار نیز به‌سمت سرافرازان و سپس انتهای هاشمیه می‌رویم. به نظر می‌رسد بسیاری از رانندگان مسیر‌های بدون دوربین را کشف کرده‌اند و بدون دلهره از جریمه ۲۰۰ هزار‌تومانی در حرکت هستند. ایمانی را که کمی پایین‌تر از کوه‌سر برای خرید پارک کرده است، می‌بینیم. او می‌گوید: ساعت‌۹ شب برای منع تردد خیلی زود است. در این ساعت هنوز بسیاری از مشاغل باز هستند یا هنوز به خانه خود نرسیده‌اند. بهتر بود ساعت‌۱۰ شب برای زمان ممنوعیت انتخاب می‌شد.
این راننده اضافه می‌کند: اعمال قانون باعث شده است که بسیاری از خودرو‌ها به کوچه‌ها و جا‌هایی هجوم ببرند که در آن دوربینی نیست. بعضی هم البته پلاک خود را دست‌کاری می‌کنند.

جایی که هستیم گویا کسی نیاز به مخدوش‌کردن پلاکش ندارد؛ به‌همین‌دلیل به سمت بولوار پیروزی می‌رانیم؛ جایی که چهارراه‌های بیشتری دارد. بولوار خلوت‌تر از دیگر روزهاست، اما بی‌رفت‌وآمد نیست. چشم می‌چرخانیم تا یک خودرو با پلاک مخدوش ببینیم. در چرخش به‌سمت بولوار کوثر، پراید سفیدی با سرعت از کنارمان عبور می‌کند.

 

یکی از ارقام پلاک خودرو با برچسب سفیدی پوشانده شده است. از دوربرگردان ابتدای کوثر می‌پیچد و جلو فروشگاهی توقف می‌کند. از او درباره کارش می‌پرسیم، می‌گوید «کار واجب داشتم» و حرکت می‌کند. برخی از رانندگان البته برای تخلف خود، ظرافت بیشتری به خرج داده‌اند؛ راننده نیسانی پلاکش را با عبور‌دادن شاخه درختی، ناخوانا کرده است و در وکیل‌آباد می‌راند یا راننده پژویی که در بولوار معلم می‌راند و عدد ۲ پلاکش را با چسباندن چسب برق به ۱ تبدیل کرده است. برخی هم با کثیف‌کردن پلاک خودرو، آن را ناخوانا کرده‌اند.

 

توجیه یکی از این رانندگان این است که «بارندگی بوده و پلاک خودش کثیف شده است.» برخی هم دست به دامن براق‌کننده‌های آرایشی شده‌اند، مثل علی که پلاک خودرویش خواناست، اما یقین دارد با ترفندش، تخلفش را هیچ دوربینی ثبت نمی‌کند. او می‌گوید: من دیر از مغازه برمی‌گردم و تا ساعت‌۱۰ سفارش‌های مردم را بسته‌بندی می‌کنم. ناچارم بمانم، وگرنه اجاره خانه‌ام می‌ماند. روی پلاک براق‌کننده زده‌ام و دوربین نمی‌تواند آن را بگیرد.
به گفته این راننده، «خیلی‌ها با این مواد، چشم دوربین‌ها را کور می‌کنند.»

اگرچه قانون‌گذار در اجرای طرح منع تردد از ساعت‌۲۱ تا ۴ بامداد به رفت‌وآمد موتورسیکلت‌ها اشاره نکرده است، گویا برخی موتورسواران هم از ترس اینکه جریمه‌ای به پایشان نوشته شود، پلاک خود را پوشانده‌اند، یکی با بستن زنجیر و دیگری با خم‌کردن پلاک!
ساعت حدود ۲۳:۳۰ است و خیابان‌های مشهد همچنان میزبان خودرو‌ها هستند؛ خودرو‌هایی که راننده هرکدام، دلیل خاص خود را برای بودن در خیابان دارد.

رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک راهنمایی‌و‌رانندگی خراسان رضوی با ذکر متن قانون به افرادی که پلاک خودرو خود را مخدوش می‌کنند، هشدار می‌دهد که «از مصادیق مجرمانه است.»
سرهنگ علیرضا رحیمی در گفتگو با خبرنگار ما می‌گوید: قانون‌گذار برای فردی که به تغییر ارقام پلاک، ناخوانا‌کردن یا پوشاندن و گِل‌مالی آن اقدام کند، مطابق ماده‌۷۲۰ مجازات اسلامی، شش ماه تا یک‌سال حبس در‌نظر گرفته است.

او در ادامه به دردسر افرادی که ساده‌انگارانه اقدام به مخدوش‌کردن پلاک خودرو خود کرده‌اند، اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: چند شب ابتدایی اجرای طرح، عده‌ای که هنوز با منع رفت‌و‌آمد کنار نیامده بودند، اقدام به مخدوش‌کردن پلاک خودرو خود کردند، اما پلیس ضمن توقیف ماشین این افراد، آنان را بر‌اساس همین ماده قانونی به دادگاه معرفی کرد. هیچ‌یک از این رانندگان نمی‌دانست که مخدوش‌کردن پلاک جرم است.

او درباره ترفند‌هایی که برخی افراد برای مخدوش‌کردن پلاک خودرو خود به‌کار می‌برند، می‌گوید: دوربین‌های فعال در شهر، قدرت و پیکسل زیادی برای ثبت پلاک خودرو دارند؛ بنابراین ترفند متخلفان، کارساز نیست.
رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهنمایی‌و‌رانندگی خراسان‌رضوی از کم‌شدن تعداد افراد متخلف در روز‌های بعدی اجرای طرح می‌گوید و اضافه می‌کند: با گذشت زمان و بلوغ فکری مردم درباره این منع رفت‌و‌آمد، تعداد افرادی که با خودرو در این ساعات رفت‌و‌آمد می‌کردند، به میزان در‌خور توجهی کاهش یافت.

سرهنگ رحیمی به استقرار ۵۰‌تیم و فعال‌بودن ۵۶۰‌دوربین ترافیکی برای رصد رفتار‌های ترافیکی مردم اشاره می‌کند و با قاطعیت می‌گوید که هدف از برخورد پلیس در این‌زمینه، فقط سلامتی جامعه است.

او از رانندگانی قدردانی می‌کند که «با تبعیت از قانون، در ایجاد خیابان‌های خلوت و کاهش رفت‌و‌آمد نقش مؤثری داشته‌اند.»
رحیمی به کاهش ۸۵‌درصدی آمار رفت‌و‌آمد مردم پس‌از ساعت‌۲۱ اشاره می‌کند و می‌افزاید: پلیس به‌صورت شبانه‌روز میزان رفت‌و‌آمد‌ها را رصد می‌کند. برخی شب‌ها حتی تا ۸۹‌درصد کاهش رفت‌و‌آمد را شاهد بوده‌ایم که این میزان کاهش، در‌خور توجه و شایسته قدردانی است.