عادل نجفی | شهرآرانیوز - در واپسین روزهای پایانی سال ۲۰۲۰ میلادی میتوان آن را به عنوان بدترین سال در دو دهه اخیر نامگذاری کرد. پاندمی کووید ۱۹ جان بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار انسان را در سراسر جهان گرفت و این تراژدی همچنان ادامه دارد. میلیونها نفر شغل خود را از دست دادند، اما همچنان میتوان امیدوار بود چرا که نرخ بیکاری به دوران رکود بزرگ در دهه ۳۰ میلادی نرسیده است. میلیونها نفر به زیر خط فقر کشیده شدند و اقتصاد جهانی که انتظار رشد ۲ و نیم درصدی را میکشید تا ۴ درصد کوچکتر شد. درگذشت هر سلبریتی، هر تصمیم اشتباه یا حتی جراحات و صدمات شخصی در این ماهها به پای سال ۲۰۲۰ نوشته شد به طوری که این سال برای هدف قرار دادن همه ما آمده بود.
اما اگر بخواهیم منصفانه با مجرم برخورد کنیم، سال ۲۰۲۰ مستحق تشویق نیز هست! در این سال بشریت شاهد پیشرفتهای شگرفی در مرزهای علم و دانش نیز بود. تغییرات اقلیمی، نابرابریهای اجتماعی و نژاد پرستی از جمله مواردی بودند که پاسخهای درخوری دریافت کردند. بنابراین، امیدوار باشید. آینده روشنتر است.
اول: جان میلیونها نفر را نجات دادیم
کارتون: علیرضا پاکدل
در حالیکه در ژانویه ۲۰۲۰ کووید ۱۹ تنها ۲۶ قربانی در ووهان چین را به ثبت رسانده بود، چینیها کد ژنهای آن را با پژوهشگران جهان به اشتراک گذاشتند. آزمایشگاهها و محققان بسیار زیادی فعال شدند و میلیونها دلار هزینه شد تا حرکت با سرعت و دقت بیشتری به سمت تولید واکسن و درمان برداشته شود. استفاده از تکنیکهای پیام رسانی RNA تحول شگرفی بود که در کمتر از ۱۲ ماه نتیجه داد و دستکم به دو واکسن با کارکرد ۹۵ درصد منتهی شد. اگر چه چالش توزیع واکسن در سال ۲۰۲۱ باقی میماند، اما فناوری به کار گرفه شده در این شیوه درمانی مسیر دستیابی به داروی بسیاری از بیماریها از جمله سرطان و حفظ جان میلیونها بیمار دیگر را نیز امکانپذیر میکند. البته افراد عادی نیز بیکار نبودند و با رعایت نسبی پروتکلهای بهداشتی و استفاده از ماسک در جلوگیری از انتقال ویروس و حفظ جان هم نوعان خود کمک کردند.
دوم: رکورد کاهش آلودگی کربن زده شد
کارتون: بهروز فیروزی
شیوع یک پاندمی کشنده اگر چه بدترین راهکار برای کاهش فعالیتهای منجر به تغییرات اقلیمی میتواند باشد، اما در سال ۲۰۲۰ رکورد کاهش ۷ درصدی تولید گازهای گلخانهای به ثبت رسد. اگر مراقبت نکنیم و شیوههای اصلاحی را در پیش نگیریم، این کاهش به زودی و در ۲۰۲۱ باز میگردد. خوشبختانه چین، ژاپن و کره جنوبی به عنوان برخی از کشورهای اصلی تولیدکننده گازهای گلخانهای و آمریکای جو بایدن متعهد به کاهش این گازها تا ۲۰۵۰ میلادی شدهاند.
سوم: سوختهای فسیلی سقوط میکنند
در سال ۲۰۲۰ برای اولین بار و از زمان شروغ انقلاب صنعتی به این سو تعداد معادن زغال سنگ تعطیل شده بیشتر از معادن فعال هستند. امورزی انرژیهای خورشیدی و بادی به طور چشمگیری از زغال سنگ در سراسر جهان مقرون به صرفهتر هستند. بیش از ۱۳۸ گروه مالی و اعتباری اعلام کردهاند که دیگر برای زغال سنگ به عنوان آلایندهترین سوخت فسیلی خدمات بانکی از قبیل بیمه یا تامین مالی ارایه نخواهند کرد. نفت نیز چندان حال و روز خوشی ندارد. براساس برآورد شرکت نفت بریتانیا BP، انتظرا میرود تقاضای نفت در دو دهه آینده تا نصف کاهش یابد.
چهارم: خودروهای برقی تخت گاز میآیند
یکی از دلایل کاهش تقاضای نفت در سال ۲۰۲۰ و سالهای پیشرو، پیشرفت چشمگیر خودروهای برقی است. ۱۰ درصد از خوردوهای جدید فروخته شده در سراسر جهان در سال ۲۰۲۰ از نوع برقی بودند که نسبت به سال ۲۰۱۹ افزایش ۲۸ درصدی در فروش را نشان میدهند. برآوردها در اروپا حاکی از افزایش ۵۰ درصدی فروش این خودروها در سال ۲۰۲۱ است تا قاره سبز، بیش از پیش از گذشته سبز خود دفاع کند.
پنجم: شهرهای بیشتری با خودروها مبارزه کردند
در سالی که گذشت ترافیک شهری و به دنبال آن آلودگی هوا کاهش یافت. بسیاری از ما دوباره به خاطر آوردیم که آسمان صاف و آبی را بیشتر دوست داریم و ترجیح دادیم بیشتر در شهر قدم بزنیم. برای نمونه شهردار پاریس با وعده حذف نیمی از فضاهای پارک حاشیهای خیابانها و اولویت دهی به مسیرها و تسهیلات دوچرخه سواران انتخاب دوباره خود را تضمین کرد. گام بعدی در این مسیر تبدیل خیابانها و معابر اصلی به پیاده راه و ایجاد پیاده راههای اختصاصی کودکان در اطراف مدارس است. بارسلونا، دیترویت و ملبورن از جمله شهرهای پیشتاز در برنامهریزی شهر ۱۵ دقیقهای هستند که در آن نیازمندیهای اساسی شهروندان به صورت پیادهروی یا دوچرخه سواری در دسترس آنها قرار میگیرد.