عاطفه همایونی | شهرآرانیوز؛ در هفته نخست ریاست جمهوری بایدن، یکی از دستورات فوری وی، بازنگری در تحریمهای یکجانبه و چندجانبه اقتصادی و تجاری علیه ایران بود تا اطمینان حاصل شود که تحریمهای فعلی، مانع از تلاش ایران برای مبارزه با همهگیری کرونا نمیشود.
به گزارش «والاستریت ژورنال»، دولت بایدن در نظر دارد برای کمک به کشورهای جهان در مبارزه با همهگیری کرونا، تحریمهای اقتصادی و تجاری موجود علیه کشورها را مجددا بررسی کند. طبق یک بخشنامه امنیت ملی که روز پنجشنبه از سوی جوزف بایدن، رئیسجمهور جدید آمریکا صادر شد، دبیران وزارتهای امور خارجه، خزانهداری و بازرگانی ایالاتمتحده آمریکا، با مشورتِ وزیر بهداشت و خدمات انسانی و آژانس توسعه بینالمللی آمریکا، باید با بررسی تحریمهای موجود ایالاتمتحده اطمینان یابند که این تحریمها بر مبارزه کشورها با همهگیری کرونا تأثیری نمیگذارند.
سپس این وزیران موظف هستند هرگونه توصیهای را برای تغییر در رویکردهای آمریکا، ازطریق مشاور امنیت ملی به رئیسجمهور جدید ابلاغ کنند. پیش از این، سال گذشته دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا برای روشنشدن موارد استثنای تحریمهای ایالات متحده که شامل کمکهای بشردوستانه در میان بحران جهانی ویروس کرونا میشد، دستورالعملهای این بخشنامه را تنظیم کرده بود.
بر همین اساس، در ماه آوریل، دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری، گزارشی را منتشر کرد که معافیتها و مجوزهای کمکهای بشردوستانه را برای کشورهایی همچون ایران، ونزوئلا، کره شمالی، سوریه و کوبا برجسته میکرد. اما به تشخیص شخص بایدن، این گزارشها نیازمند بررسیهای مجدد بودند.
علاوهبراین، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن، روز پنجشنبه در اولین تماسهای تلفنی خود با دیگر کشورها، درباره موضوع ایران گفتگو کرد. به گزارش «رویترز»، به نقل از امیلی هورن، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، جیک سالیوان با مقامات فرانسه، آلمان، انگلیس و ژاپن درباره مسائل مربوط به چین، ایران، روسیه، کره شمالی و همهگیری کرونا به گفتگو پرداخته و تأکید کرده است جو بایدن بهدنبال تقویت اتحاد فرااقیانوسی با کشورهای متحد اروپایی است.
در این بین بسیاری از تحلیلگران معتقدند که بایدن برای سمت نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، رابرت مالی را در نظر دارد. مالی قرار است جایگزین نمایندگان بدنام دولت ترامپ در امور ایران شود. وی از نیروهای امنیتی دولت باراک اوباما بوده و اکنون رئیس گروه بینالمللی بحران ایالاتمتحده است. مالی همچنین دو سال پیش در سفر ظریف به نیویورک با وی دیدار کرده است. در این رابطه تام کاتن، سناتور جمهوریخواه، اظهار کرده که اگر مالی بهعنوان نماینده امور ایران انتخاب شود، «مقامات ایرانی شانس میآورند.» درمقابل، ایلان گلدنبرگ، مدیر اجرایی مرکز امنیت آمریکا، تأکید کرد که انتصاب رابرت مالی به نفع آمریکاییها خواهد بود.
اما درمیان تلاشهای دولت جدید آمریکا برای پرداختن به موضوع ایران، فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی در مصاحبهای با شبکه «العربیه»، ادعا کرد که این کشور بارها تلاش کرده است که با ایران وارد گفتگو شود، اما مقامات ایرانی از این گفتگو سر باز زدند. وی همچنین مدعی شد که ریاض برای مذاکره با کشورهایی ازجمله ایران همواره آمده است. فیصل بن فرحان درمیان سخنانش گفت که عربستان همواره روابط خوبی با دولتهای آمریکا برقرار کرده است و روابط خوبی با دولت بایدن نیز برقرار خواهد کرد.
وقتی از وی درباره بازگشت دولت بایدن به برجام و توافق هستهای ایران سؤال شد، فرحان پاسخ داد: «اگر از ما خواسته شود، در پرونده هستهای ایران مشارکت خواهیم کرد.» به نظر میرسد پس از دوران ترامپ، عربستان سعودی نگران وضعیت خود در خاورمیانه است. علاوهبراین مقامات ایران بارها برای گفتوگوی فوری با ریاض اعلام آمادگی کردهاند، اما همواره این عربستان بوده که به این دیدارها پاسخ منفی داده است.