مطلب امروزی که به آن میپردازیم به لحاظ اینکه به عوامل رفع یک مشکل عمده شهری اشاره دارد، موضوعی تکراری به نظر میرسد، اما بررسی آن را در نشریه برای اولین بار انجام میدهیم.
امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز مؤثر در اشکال گوناگون آن تصورپذیر نیست. شهرها به عنوان کانونهای تمرکز فعالیت و زندگی انسانها برای اینکه بتوانند پایداری خود را تنظیم کنند چارهای جز پذیرش ساختار و کارکردی متأثر از سیستم طبیعی ندارند. در این میان فضاهای سبز شهری به عنوان جزو ضروری و لاینفک پیکره یگانه شهرهاست که کمبود آنها میتواند اختلالات جدی در حیات شهرها به وجود آورد.
یکی از این اختلالات جدی ناشی از کمبود فضای سبز، آلودگی هواست که خود باعث انواع بیماریهای تنفسی و ریوی میشود، از این رو در کلانشهری مانند مشهد که در این سالها درگیر آلودگی هوا بوده است و در پاییز فعلی، با وجود اینکه هنوز با افت دمای چندانی روبهرو نشدهایم هوای شهر تیره شده است، ضرورت افزایش سرانه فضای سبز ضروری به نظر میرسد.
براساس مطالعات و بررسیهای وزارت مسکن و شهرسازی، سرانه متعارف و خوبی فضاهای سبز شهری در شهرهای ایران بین ۷ تا ۱۲ مترمربع برای هر نفر است که در مقایسه با شاخص تعیین شده از سوی محیط زیست سازمان ملل متحد (۲۰ تا ۲۵ مترمربع برای هر نفر)، رقم کمتری است.
با وجود این، در شهرهای مختلف کشور نیز این رقم، با توجه به ویژگیهای متفاوت جغرافیایی و اقلیمی آنها، با اختلافاتی همراه است که میزان آنرا طرحهای مصوب هر یک از شهرها تعیین میکنند.
آنچه مسلم است، در کنار اینکه تبلیغ به استفاده نکردن از خودرو تکسرنشین میشود، تلاشها برای بهبود وضعیت حملونقل عمومی ادامه دارد و طرحهایی از قبیل زوج و فرد در شهر اعمال میشود، باید این موضوع را در نظر گرفت که فضای سبز شهری چه به همت مدیریت شهری و چه با همکاری شهروندان توسعه یابد.
یکی از راهکارهای پیشنهادی که تا حدودی در منطقه ۱۱ هم رونق گرفته است، ایجاد باغبامهاست، در این طرح که مجموعه مدیریت شهری هم برای اجرای آن طرحهای حمایتی در نظر گرفته است، میتوان با استفاده از فضای پشتبام برای ایجاد فضای سبز با کاشت گل و گیاه و نهال بهره برد تا در بهبود سطح کیفی زندگی در شهر مشهد نقش داشته باشد.
این بخشی از فعالیتی است که میتوانند شهروندان داشته باشند البته در کنار اینکه باید در محافظت از فضای سبز هم بکوشند.
مدیریت شهری، اما مسئول اول تأمین فضای سبز شهری است که باید آنچه را وجود دارد به سطح بالاتری ارتقا دهد تا شرایط از آنچه اکنون است به شرایط بدتری در آینده تبدیل نشود.
حرکت شهروندان و مجموعه مدیریت شهری در این مسیر میتواند این نتیجه را به دنبال داشته باشد که به سوی شهری سبز حرکت کنیم.