سید رضا محمدی- شاعر افغانستانی
ابوالقاسم فردوسی، بی‌هیچ تردیدی مهم‌ترین نام در فرهنگ دیرسال فارسی است. دهقانی حکیم که بعد از اجتماع نخبگان فارسی در دوره سامانیان و شناخت آنان برای نیاز پارسی‌زبانان در راه احیای هویت فرهنگ و دانایی نیاکان شروع کردند به جست‌وجو، بازنویسی و بازسازی کهن‌الگوهای فکری و فرهنگی. آنان به‌درستی دریافته‌بودند که ملت‌ها با اسطوره‌هایشان زنده هستند و ملت‌ها را رؤیاها، رازها و قصه‌های مشترک آنان زنده نگه می‌دارد.
گروهی چون ابن‌مقفع و خاندان برمکیان بلخی بر این باور بودند که فرهنگ عربی را با داستان‌ها و اسطوره‌ها و رؤیاهای فارسی می‌توانند دیگرگون کنند و گروهی که مکتب حکمی بلخ خوانده می‌شوند، رویکردی دیگر در پیش گرفتند و با طلایه‌داری وزیری مانند بلعمی و استادانی چون شهیدبلخی، ابوشکور بلخی، رودکی سمرقندی، دقیقی توسی و... و حکیمانی چون فارابی و بوعلی بر این مبنا پیش می‌رفتند تا زبان فارسی را به‌عنوان حافظ حافظه شرقی و جان‌مایه اسطوره‌ها و رازها زنده و پویا سازند.
تلاش آن‌ها با یورش بیابانی‌های دین‌مآب و البته بی‌خبر از دین چنان‌که بایسته به بار نشست، اما فردوسی آن همه سعی و کوشش یارانش را با جان‌فشانی و گذشتن از عمر و اربابی و خیلی چیزهای دیگر در سی سال کار شبانه‌روزی به ثمر رساند و کاری کارستان کرد که البته نمی‌توان نقش وزیران و نخبگان دربار غزنی را در این باب منکر شد. همه آن‌ها این کتاب جاودانه را در دربار غزنه رسمیت دادند و بدین‌گونه با نبوغ فردوسی و حمیت و حمایت نخبگان کتاب مثالی شاهنامه آفریده شد. کتابی که بعد از هزار سال، هنوز هم همان نقش مسیحایی را دارد. کتابی که هر بار مردمان پارسی، خویش را و خویشتن خویش را فراموش کنند، با رجوع به آن چون آیینه‌ای ابدی قامت رسای دارایی‌ها و دانایی‌های فرهنگ پربار خویش را بازمی‌یابند.
این یادداشت در ویژه‌نامه «سرو هزار ساله» به مناسبت روز بزرگداشت حکیم ابولقاسم فردوسی منتشر شده است
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
