رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور در مشهد: با کاهش منابع آبی تجدیدپذیر، خشک‌سالی آسیب‌زاتر خواهد شد

طنین همتی| شهرآرانیوز، عیسی کلانتری با حضور در مشهد در حاشیه افتتاح بزرگ‌ترین لندفیل پسماند (دفع زباله) در کشور در جمع خبرنگاران گفت: خشک‌سالی امسال کشور در ۶۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است و باتوجه‌به تضعیف منابع آب زیرزمینی، خسارت ناشی از خشک‌سالی اخیر به محیط زیست، در مقایسه با خشک‌سالی‌های گذشته بیشتر خواهد بود و تساعدی افزایش می‌یابد.

وی ادامه داد: ناچاریم در فصل بهار برای حیات‌وحش در کل کشور علوفه تهیه کنیم. برای اینکه آبشخور‌های طبیعی را پر آب کنیم، ده‌ها تانکر اجاره کردیم تا آب‌رسانی کنند، درحالی‌که اولین‌بار است در فصل بهار مشکل تأمین آب و علوفه حیات‌وحش را داریم.

کلانتری با اشاره به کاهش آب‌های تجدیدپذیر در چند دهه گذشته، اظهار کرد: آب‌های تجدیدپذیر ما در ۴ دهه گذشته ۱۳۰ میلیارد مترمکعب بود که اکنون به‌مرور به ۹۰ میلیارد رسیده است. بخشی از این کاهش، حدود ۱۲ تا ۱۳ درصد، به کم‌شدن بارش‌ها در کشور و بخشی از آن هم به افزایش بیش از حد مصرف آب و تبخیر به‌جای بازچرخانی برمی‌گردد.

این مقام مسئول ادامه داد: از بعد زیست‌محیطی آب‌های تجدیدپذیر هرچه کمتر می‌شود، مصرف ما نه‌تنها کم نمی‌شود، بلکه حتی بیشتر هم می‌شود. وقتی آب‌های فسیلی بیشتری برداشت می‌کنیم، آب‌های شورتر برداشت و وارد محیط زیست و خاک می‌کنیم و درنتیجه بهره‌وری خاک را هم کمتر می‌کنیم و به‌عبارتی چندجانبه ضرر می‌کنیم که باعث می‌شود کشور هرسال با کاهش چشمگیر آب مواجه شود.

کلانتری اذعان کرد: هنگامی که یک سال با بارش مناسب مواجه می‌شویم، فکر می‌کنیم همیشه این بارش‌ها هست، همچنان‌که در ۲ سال گذشته بارندگی‌های زیادی داشتیم و همه فکر کردند دوران ترسالی شروع شده است، اما امسال یکی از بدترین خشک‌سالی‌ها را تجربه می‌کنیم. باتوجه‌به اینکه جمعیت ما سال‌به‌سال افزایش می‌یابد، سرانه آب ما هم کمتر می‌شود و این یعنی وابستگی بیشتر به محیط زیست و از طرفی هم تخریب هرچه بیشتر آن. با توجه به اینکه ما به‌دنبال این هستیم که منابعمان را کمتر به خارج کشور وصل کنیم. در سالی که آب نداریم و جمعیت دام‌ها هم افزایشی است، بر فرسایش خاک تأثیر می‌گذارد و همین چرخه باعث کمترشدن سرانه مصرف می‌شود که خطرات زیست‌محیطی و غذایی را به‌دنبال دارد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در بخشی دیگر از صحبتش با اشاره وضعیت دفع زباله کشور یادآور شد: در کشور حدود ۶۳ هزار تن زباله در روز تولید می‌شود که سهم مشهد حدود ۲۰۰۰ تن است. ما لندفیل‌های مهندسی خیلی کمی داریم؛ شاید برای ۱۵ تا ۱۶ هزار تن در کشور لندفیل مهندسی مشابه مشهد را داشته باشیم. باقی‌مانده آن هم آلاینده آب‌ها و منابع زیرزمینی است، حتی قبل از اینکه به منابع زیرزمینی برسد. آلاینده‌های مردم را در شمال کشور در نظر بگیرید، آنجا امکان ایجاد لندفیل نیست. ۳ سال پیش تصویب شد که ۱/۳ میلیارد دلار برای این پروژه خاص اعتبار تخصیص داده شود، اما در مجلس این اعتبار به بخش دیگری منتقل شد و طرح ناکام ماند، در صورتی که خطر آلاینده در مناطق مرطوب بیشتر است.

وی درباره معضل گردوغبار در کشور گفت: خوشبختانه در ۳ سال گذشته بیش از ۴۵۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی به مهار گردوغبار‌ها تخصیص داده می‌شود. منشأ گردوغبار داخلی تا حد زیادی در شهر‌های آسیب‌پذیرتر کنترل شده است، ولی کنترل گردوغبار‌های خارجی که از نقاط مختلف وارد کشور می‌شود، سخت‌تر است. در بحث گردوغبار‌ها اولویت ما خوزستان بود و اعتبارت به‌ترتیب اولویت‌ها داده می‌شود. اعتباراتی برای مقابله با گردوغبار مطرح شد، اما در مجلس حذف شد.