ضروری‌ها رابخریم، دکوری‌ها پیشکش

حسین برادران فر |شهرآرانیوز؛ تا ۱۲ سال قبل، پشت پیشخوان این مغازه، مرحوم علی‌رضا عباسی می‌نشسته است. اما بعد از فوت او، پسرش وحید‌آقا مغازه را دست می‌گیرد. دیگر وقتی وحید عباسی از کاسبی پدرش یاد می‌کند می‌گوید قفسه‌های مغازه پر بوده از مجسمه‌ها، گل‌ها و ظروف دکوری و فانتزی خارجی. مجسمه‌های ساخت چین، عروسک‌های فانتزی ساخت فرانسه و تابلو‌های تزیینی خارجی.

 

به قفسه‌های فعلی مغازه آقاوحید که نگاه می‌کنیم حالا خبری از هیچ کدام از این‌ها نیست. به‌جای همه آن‌ها لیوان‌ها، قندان‌ها و جام‌های طلایی و بلوری فانتزی تا پیک نیک و کلمن‌های آب حتی وسایل آشپزخانه مثل دستگاه مخلوط‌کن، آبمیوه‌گیری و زودپز و آرام‌پز پر کرده است. اینکه چطور یک مغازه وسایل دکوری، این‌طور تغییر رویه داده است، بخشی از حرف‌های آقاوحید با ماست که از بالا و پایین این‌کار در گذر زمان می‌گوید.

فروش و درآمد مغازه کادوفروشی و فانتزی ارتباط مستقیمی با جشن‌ها و مناسبت‌ها دارد و به‌جز ماه محرم و صفر در باقی سال بدون توجه به فصل گرم و سرد سال مشتری وجود دارد.

عباسی با بیان این موضوع می‌گوید: بیشترین فروش ما در روز‌های عید نوروز و مناسبت‌های ویژه مثل روز مادر، پدر، زن و... است. در این مناسبت‌ها، میهمانی‌ها و دیدوبازدید‌ها شهروندان به ویژه زوج‌های جوان هدایایی تهیه و به یکدیگر می‌دهند. این کادو می‌تواند یک گل سر دخترانه فانتزی با قیمت معمولی یا یک تابلوفرش با قیمت میلیونی باشد. در این مناسبت‌های ویژه ما نیز با توجه به ذائقه مشتری‌ها، وسایل کادویی و فانتزی مناسب را تهیه و در اختیار مشتری‌ها قرار می‌دهیم. درمجموع فروش ما مربوط به فصل خاصی نیست و در تمام ایام سال مشتری‌های خودمان را داریم. تنها در ۲ ماه محرم و صفر به دلیل تعطیلی مراسم عروسی و جشن‌ها، درآمد ما تا حدودی کاهش پیدا می‌کند که در ماه‌های بعد جبران می‌شود.

او ادامه می‌دهد: در شغل کادوفروشی‌ها همه چیز خوب بود تا این ویروس کرونا آمد و باعث کسادی، بسته شدن و حتی ورشکستگی برخی همکارانمان شد. با شیوع کرونا و ممنوعیت تجمعات خانوادگی، عروسی‌ها و جشن‌ها، دیگر میهمانی نبود که فردی بخواهد کادو یا هدیه‌ای بخرد. بسیاری از همکاران ما به دلیل نداشتن پول کرایه مغازه، این شغل را کنار گذاشته و به شغل دیگری مشغول شده‌اند. آن‌هایی هم که مثل من مانده‌اند دعا می‌کنند که هرچه سریع‌تر این بیماری کرونا برود و کار آن‌ها دوباره رونقی پیدا کند.

او درباره فروش مجازی می‌گوید: فروش اینترنتی و استفاده از فضای مجازی هم به داد ما نرسیده است. نصف مشتری‌های ما قبل از کرونا، از طریق فضای مجازی با اجناس ما آشنا و از همان طریق نیز سفارشات خود را می‌خریدند. اما از زمان شیوع کرونا به اندازه انگشتان دست هم مشتری نداشتیم.

چند سالی است که ذائقه مشتری‌ها تغییر کرده است و به جای خرید لوازم و ابزار تزیینی و فانتزی، به خرید لوازم ضروری و واجب برای زندگی می‌پردازند: «چندسال قبل بیشتر اجناس و لوازم مغازه ما از پیاله و جام گرفته یا مجسمه‌های فانتزی صرفا جنبه دکوری و تزیینی داشت و برای خریدار مهم نبود که این وسیله کاربردی دارد یا خیر. اما حالا خیلی از افراد که برای خرید به مغازه ما می‌آیند، به دنبال این هستند که وسیله‌ای بخرند که دوام داشته باشد و به عنوان یک وسیله ضروری زندگی بتوانند از آن استفاده کنند. مثل زمان‌های گذشته که بردن پارچ ولیوان به عنوان کادو رسم بود و همین پارچ ولیوان نیز چندین دست در بین خانواده و فامیل می‌گشت، حالا هم بیشتر ذائقه و تمایل مشتری به سمت خرید پیک نیک، کلمن، قابلمه، استکان و نعلبی است. بخشی از این طرز فکر به دلیل تغییر ذائقه و فکر اقتصادی مردم ماست، اما بخش مهم آن به دلیل فقر و تنگدستی مردم به ویژه ساکنان محلات حاشیه شهر مثل محله ماست. به دلیل همین تغییر ذائقه ما امروز در مغازه آبمیوه‌گیری برقی، خردکن، ظروف تفلون، بخاری و پنکه هم می‌فروشیم درحالی که این برای یک مغازه دکوری و فانتزی معمول و عادی نیست.»

مغازه کادویی و فانتزی حمید عباسی نمونه‌ای از یک مغازه معمولی در این شغل است، برای داشتن یک مغازه مناسب با اجناس و لوازم لوکس و شیک باید میلیاردی هزینه کرد. او با تأیید این موضوع می‌گوید: مغازه کادویی و فانتزی محدود به اجناس و لوازم خاصی نیست و شما می‌توانید از اشیای فانتزی کوچک در اندازه یک گل شیشه‌ای تا تابلو نقاشی و تابلو فرش و جام‌های کنده‌کاری مسی و برنجی را عرضه کنید. با توجه به گستردگی وسایل در شغل ما، داشتن حداقل یک مغازه ۲۰ متری لازم است، حتی مغازه‌های کادویی و فانتزی ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ متری هم وجود دارد، البته این بستگی به وسع و قدرت مالی مغازه‌دار دارد. درباره اجناس برای فروش نیز همان‌طور که گفتم هیچ محدودیتی وجود ندارد و هر نوع جنس لوکس و شیکی را می‌توان عرضه کرد و فروخت. مهم تقاضا و درخواست مشتری است.

حمید عباسی در این باره می‌گوید: تا همین ۲، ۳ سال پیش در مغازه‌های کادویی پر از مجسمه‌ها، گل‌ها و ظروف دکوری و فانتزی خارجی بود. مجسمه‌های ساخت چین، عروسک‌های فانتزی ساخت فرانسه و تابلو‌های نقاشی شده کار ایتالیا در قفسه‌های مغازه‌های کادویی چیده شده بود. قیمتشان هم فرق چندانی با وسایل فانتزی و دکوری ایرانی نداشت. چون کیفیت این اجناس فانتزی خارجی بهتر و قیمتشان نیز مناسب بود خریداران تمایل بیشتری برای خرید این اجناس خارجی داشتند.

مغازه‌دار‌ها هم با توجه به تقاضای مشتری‌ها کمتر از اجناس ایرانی استفاده می‌کردند. اما به‌تدریج با افزایش قیمت دلار و توجه بیشتر به حمایت از تولیدات و صنایع دستی داخلی، اجناس خارجی کمیاب و قیمتشان چند برابر شد و دیگر تمایلی برای فروش اجناس خارجی وجود نداشت و به مرور زمان که جیب مردم خالی‌تر و درآمدشان کمتر شد ذائقه‌ها نیز تغییر کرد.