خانه‌های تاریخی مشهد جانی تازه می گیرند

محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ بعد از سامان‌دهی سه بنای تاریخی خانه الفتی و شالچی و نوریان، اکنون خبر رسیده که قرار است دو بنای ارزشمند تاریخی خانه مقبل‌السلطنه و آب انبار تشکری نیز به زودی مرمت و بهسازی شود و شاید در آینده نزدیک مطب دکتر شیخ نیز به فهرست بنا‌های در دست تعمیر و مرمت اضافه شود.

۲۵ مرداد سال گذشته با تصویب شورای اسلامی شهر مشهد و با هدف رسیدگی و اعطای تسهیلات و بسته‌های تشویقی به مالکان بنا‌های تاریخی و واجد ارزش، کمیته بازآفرینی بافت‌ها و ابنیه تاریخی در شهرداری مشهد آغاز به کار کرد.

اولین جلسه این کمیته مهرماه برای تعیین تکلیف ۵ بنای تاریخی مشهد برگزار شد که بازسازی سه خانه تاریخی الفتی و شالچی و نوریان به تصویب اعضای این کمیته رسید و پرونده دو بنای تاریخی و در معرض تخریب مقبل السلطنه و آب انبار تشکری هم برای رسیدگی به جلسه‌های بعد موکول شد. حالا خبر رسیده است که مالکان این دو بنای تاریخی بالاخره راضی به نگهداری و مرمت این دو بنا شده اند و ظرف ماه‌های آینده فرایند مرمت این دو بنای ارزشمند مشهد و البته چند بنای دیگر آغاز خواهد شد.

اواخر آبان ماه سال گذشته بود که با رو به وخامت گذاشتن اوضاع خانه تاریخی مقبل السلطنه در کوچه شاهین فر و تخریب بخش‌هایی از آن، محمد رضا حسین نژاد، معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد، در گفتگو با شهرآرا اعلام کرد که این خانه در فهرست بنا‌های تاریخی واجد ارزش که پیش ازاین سازمان بازآفرینی و دفتر‌های توسعه محله شناسایی کرده اند قرار دارد و در جلسه کمیته بازآفرینی بافت‌ها و ابنیه تاریخی هم درباره بهسازی آن بحث و تبادل نظر شده است، اما مالکان این خانه علاقه‌ای به بازسازی ندارند و بیشتر به دنبال واگذاری این بنای تاریخی به شهرداری هستند.

اما آن طور که معاون فنی و شهرسازی سازمان بازآفرینی شهری شهرداری مشهد خبر داده است، با ارائه بسته‌های تشویقی متنوع به مالکان این بنای تاریخی قاجاری، آن‌ها بالاخره راضی به نگهداری خانه مقبل السلطنه شدند.

خانه مقبل السلطنه، در مسیر بهسازی

حیدر حبیبی دراین باره به خبرنگار ما گفت: مالک خانه مقبل السلطنه برای استفاده از مشوق‌های بسته تشویقی مصوب شورای اسلامی شهر مشهد برای مرمت این اثر ثبتی اعلام آمادگی کرده است؛ موضوع در جلسات کمیته بافت‌ها و ابنیه تاریخی مطرح شد و با بهره برداری موقت از این خانه تاریخی به صورت انتفاعی و با کاربری فرهنگی موافقت شد و به زودی مرمت این بنای ارزشمند و ثبت شده آغاز می‌شود.

منتظر ارائه اسناد آب انبار تشکری هستیم

وی با اشاره به آخرین وضعیت بازسازی آب انبار تشکری نیز افزود: برای این آب انبار در محله سرشور، تأیید‌های لازم از کمیته بافت‌ها و ابنیه تاریخی گرفته شده است و به همین منظور مذاکرات لازم با مالک اثر انجام شده و اکنون در شهرداری منتظر ارائه اسناد مالکیت از طرف مالک هستیم و به محض ارائه و تأیید این اسناد در سازمان بازآفرینی فضا‌های شهری، برای مرمت و بهره برداری این اثر تاریخی اقدام خواهیم کرد.

مالک مطب دکتر شیخ درخواست تملک نداده است.

اما هم زمان با بازسازی بازار سرشور، ماجرای تملک و مرمت یکی از معدود مطب‌های باقی مانده دکتر شیخ که هنوز به همان سبک و سیاق ۴۰ تا ۵۰ سال گذشته در یکی از کوچه‌های این بازار سرپاست و تبدیل آن به موزه بسیار قوت گرفته است؛

مسئله‌ای که هربار با تأیید و تکذیب‌های مسئولان شهرداری منطقه ۸ و سازمان زمین و مسکن شهرداری مشهد همراه شده است و حالا معاون فنی و شهرسازی سازمان بازآفرینی از درخواست ندادن مالک این بنا برای تهاتر خبر داد و تصریح کرد: در سازمان بازآفرینی فضا‌های شهری با توجه به وظایف سازمانی‌ای که برایمان تعریف شده است، تملک خانه‌هایی را که مالکان آن‌ها مایل به تهاتر به صورت غیر نقدی هستند پیگیری می‌کنیم و مالک مطب دکتر شیخ در کوچه سرشور تا امروز چنین درخواستی از شهرداری نداشته است.

۶ خانه‌ای که عاقبت به خیر شدند

از زمانی که کمیته بازآفرینی بافت‌ها و ابنیه تاریخی در شهرداری مشهد شروع به کار کرده است تا امروز شش بنای تاریخی شهر عاقبت به خیر شده‌اند و سایه شوم تخریب از سر آن‌ها برداشته شده و پرونده بازسازی و مرمت آن‌ها به جریان افتاده است.

حبیبی با اشاره به این موضوع گفت: با توجه به اطلاع رسانی‌هایی که تا امروز انجام شده است تاکنون مالکان شش خانه تاریخی نوریان، الفتی، مقبل السلطنه، محمدیان مهر، سلیمی و شالچی به دفتر‌های تسهیلگری مراجعه کرده‌اند و خواستار استفاده از تسهیلات ارائه شده در بسته تشویقی شده‌اند که هرکدام از این خانه‌ها در حال طی کردن مراحل مرتبط برخورداری از مشوق‌های شهرداری هستند.

از بخشودگی عوارض تا پرداخت وام برای مرمت

وی در پاسخ به این سؤال که چه تسهیلاتی به مالکان خانه‌های تاریخی‌ای که تمایل به نگهداری و مرمت بنایشان دارند اعطا می‌شود، افزود: اعطای تسهیلات به املاک ثبتی یا واجد ارزش شناسایی شده از سوی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، پس از ارائه درخواست توسط مالک به دفتر‌های تسهیلگری توسعه محله و بررسی اولیه توسط این دفترها، در دستورکار کمیته بازآفرینی بافت‌ها و ابنیه تاریخی قرار خواهد گرفت.

پس از بررسی توسط این کمیته، با توجه به درخواست اولیه مالک، تسهیلاتی از قیبل استفاده از وام به منظور مرمت و احیای ملک، انجام تبلیغات رایگان، بخشودگی عوارض شهرداری برای تغییر بهره برداری و تهاتر عوارض صدور پروانه در اختیار مالکان خانه‌های تاریخی قرار خواهد گرفت.