عادل نجفی | شهرآرانیوز - استفاده از روباتها و فناوریهای روباتیک در اتاقهای عمل، دیگر چندان تازه و عجیب نیست. نکته عجیبتر نبود برنامههای آموزشی استاندارد برای پزشکان و روندهای درمانی با مداخله اعضای جدید فرایندهای درمانی است. با افزایش استفاده از روباتها در فرایندهای جراحی، استانداردسازی این جراحیها و آموزشهای نحوه کار با آنها ضرور به نظر میرسد. حقیقت آن است که همه جراحان با رویکرد یکسان به سراغ این فناوری ابتکاری در اتاقهای عمل نمیروند. استانداردسازی فرایندها میتواند شانس جراحیهای موفق و درمانهای ایمنتر در آینده را افزایش دهد.
شاید هنوز برای تعداد زیادی از مردم درک عمق بازار و گستردگی استفاده از این فناوریها در فرایندهای درمانی چندان قابل تصور نباشد، اما براساس آمارها از سال ۲۰۱۷ میلادی به این سو در ایالات متحده بهتنهایی سالانه دستکم ۶۰۰ هزار عمل جراحی توسط یا با مشارکت روباتها انجام میگیرد. برای اینکه درک بهتری از ابعاد تجاری این فناوری داشته باشید، باید بدانید ارزش بازار روباتهای جراح در سال ۲۰۱۹ میلادی به ۶۶ میلیارد دلار رسید و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ به ۱۲۰ میلیارد نیز برسد. افزایش بیماریهایی که فرایندهای درمانی آنها از سوی روباتهای جراح قابل انجام است، چشمانداز روشنی در مقابل استارتآپها و ایدهپردازان این حوزه قرار میدهد. از سوی دیگر، ارتقای دانش و فناوری بهکاررفته در این حوزه باعث شده است با توجه به مؤلفههایی نظیر تمایل بیماران به عملهای کمتر تهاجمی با نرخ موفقیت بالا، فرایند بهبودی سریعتر و دوره بستری کوتاهتر پذیرش این شیوههای درمانی در جامعه جهانی نیز با سرعت بیشتری انجام پذیرد. از جمله چالشهای پیش روی این حوزه نیز میتوان به هزینههای بالای جراحیهای روباتیک اشاره کرد که با توجه به پوششهای بیمه و برنامههای دولتها در آینده قابل رفع است. استارتآپها و فعالان این حوزه در ۳ بستر سامانههای نرمافزاری، تجهیزات جانبی و نیز تعمیر و نگهداری، خدمات خود را ارائه میدهند.
تیمهای جراحی انسانی با چالشهای زیادی هنگام بهرهگیری از خدمات روباتیک روبهرو هستند. چگونگی همکاری با دستگاهها، هماهنگی و برقراری ارتباط از اصلیترین مؤلفههاست. طراحی فرایندی که نحوه کار با روباتها را توسط پزشکان هماهنگ کند، میتواند مؤثرترین و بهینهترین عمل جراحی را رقم بزند. ۲ استارتآپ پزشکی در این زمینه مشغول به کار شدند و تجربیات خود را با دیگر پزشکان به اشتراک میگذارند. شرکت Explorer Surgical اقدام به ارائه یک کتاب راهنمای دیجیتال کرده است که شرح وظایف و نحوه فعالیت هر یک از اعضای حاضر در اتاق عمل را به صورت گامبهگام توضیح داده است. استارتآپ Osso VR نیز با استفاده از فناوری واقعیت مجازی اقدام به برگزاری دورههای آموزشی ویژه پزشکان وکادر درمان میکند. تجربیات این شرکتها در زمینه آموزش و اجرای عملهای جراحی نشان میدهند که فراگیری پیچیدگیهای کار با روباتها در مقاطع مختلف شرایط را دشوار میکند. برای نمونه، نحوه اتصال یک قطعه یا وسیله جدید به مدار روبات و به طور کلی فرایند درمانی میتواند برای یک تیم جراحی نوآموز بسیار پیچیده باشد. کار با روباتهای جراح اگرچه میتواند بسیار ساده و جذاب باشد، تا زمانی که پزشکان تجربه تعویض و جابهجایی بازوهای روباتیک را کسب نکرده باشند، چالشبرانگیز است. چالش دیگر در بخش تنظیمات مربوط به بیمار از لحاظ موقعیت فیزیکی و فواصل آن با روباتهاست. اقدامات سادهای که انجام دقیق آنها میتواند زمان جراجی را کوتاهتر و از اختلالهای جدید جلوگیری کند. همانطور که اشاره شد نحوه ارتباط اعضای تیم جراحی نیز مسئله مهمی است. در اتاقهای عمل سنتی، اعضای کادر درمان با ادبیات و واژگان فنی و شفاهی با یکدیگر بهسادگی ارتباط برقرار میکنند، اما در حضور روباتهای جراح که در مواردی حتی عمل از راه دور و بدون مداخله انسانی انجام میگیرد، دانش فناوری اطلاعات نیز به کمک پزشکان جراح میآید.
شاید برایتان جالب باشد
نخستین جراحی از راه دور با ربات ایرانی
درباره «سورنا ۴»، ربات انساننمای ایرانی که بین ۱۰ ربات برتر سال ۲۰۲۰ قرار گرفت
یک ربات توانسته بازی «سوپر ماریو» را با موفقیت تمام کند + ویدئو
اولین تریلر فیلم Finch با بازی تام هنکس | رفاقت انسان و سگ و ربات در آخرالزمان