استرابیسم یا انحراف چشم در کودکان چیست و چه درمانی دارد؟

به گزارش شهرآرانیوز، یکی از انواع بیماری‌های چشمی که ممکن است در افراد مختلف در همان بدو تولد به وجود آید، بیماری چشمی استرابیسم و یا انحراف چشمی می‌باشد. استرابیسم در اطفال مشکل نسبتا شایعی است، ولی این امکان هم وجود دارد که در سنین بالاتر نیز این بیماری بروز پیدا کند.

در بیشتر موارد علت این بیماری ناشناخته است و همچین در خانواده‌ای که این بیماری وجود دارد امکان دارد به شکل موروثی منتقل شود. اکثرا تشخیص این بیماری بین سنین ۱ تا ۴ سالگی است و ابتلا پس از سن ۶ سالگی بسیار نادر است، اما این نکته حایز اهمیت است که کودک در هر سنی که باشد، اگر علایمی مبنی بر استرابیسم مشاهده کردید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

در این گزارش شما عزیزان را با دلایل انحراف چشم در کودکان و روش‌های برطرف کردن آن بیشتر آشنا خواهند کرد. با ما همراه باشید.

استرابیسم چگونه و در چه شرایطی رخ می‌دهد؟

لوچی یا استرابیسم به هر گونه انحراف از هم راستایی صحیح چشم‌ها و عدم هماهنگی حرکت عضلات یا توانایی تمرکز بین دو چشم گفته می‌شود، که این موضوع باعث قرار گرفتن چشم‌ها در جهات متفاوتی می‌شود. استرابیسم ممکن است در یک چشم یا دو چشم به طرف داخل یا خارج و یا به طرف بالا یا پایین قرار گیرد.

این بیماری باعث عارضه دوبینی در فرد شده و عمق دید را در مواقع یک چشمی کاهش می‌دهد. در صورت عدم درمان، این بیماری منجر به تنبلی چشم یا آمبلیوپی‌ می‌شود. در زمان کودکی چشم‌ها تکامل نیافته است و تغییر موقعیت تکامل حقیقی چشم در سه چهار ماهگی اتفاق می‌افتد و چشم پزشک متخصص می‌تواند از آن مطلع شود.

انحراف چشم یا استرابیسم و دلایل به وجود آمدن آن

انواع انحراف چشم (استرابیسم)

انحراف یک و یا هر دو چشم به سمت داخل است که ایزوتروپی نامیده میشود

انحراف چشم به داخل شایع‌ترین نوع انحراف در کودکان و شیرخواران است و در صورت تشخیص هر چه زودتر باید درمان شود، ممکن است در ابتدای تشخیص انحراف چشم دکتر با تجویز عینک درمان را انجام دهد و یا علاوه بر عینک عمل جراحی نیز صورت گیرد.

انحراف یک و یا هر دو چشم به سمت خارج است که اگزوتروپی نامیده میشود
در این نوع انحراف والدین توجه کنند که اگر انحراف چشم به خارج در دوره‌ی شیرخوارگی اتفاق بیفتد، علاوه ب مراجعه به متخصص چشم کودک خود را به متخصص مغز و اعصاب اطفال نیز نشان دهند.

اگر انحراف چشم ثابت شده باشد باید هر چه زودتر عمل شود، اما اگر گهگاه این انحراف قابل مشاهده باشد، پزشک معالج با روش‌های درمانی از جله تجویز عینک و یا بستن متناوب چشم‌ها و معاینات دوره ای، زمان عمل جراحی را تا سن ۷ الی ۸ سالگی به تعویض می‌اندازد.

انحراف کاذب
مقایسه قسمت‌های سفید و قرنیه و پلک‌ها را همه ما با استفاده از آینه میتوانیم انجام دهیم. هرگاه هماهنگی بین قسمت سفید و قرنیه چشم ناهماهنگ به نظر رسید متوجه میشویم که مشکلی وجود دارد. مثلا در نوزادان وکودکان کوچک تیغه‌ی بینی پهن است و فاصله دو گوشه داخلی چشم وضعیت طبیعی ندارد.

اینطور به نظر میرسد که چشم کودک به داخل انحراف پیدا کرده است. زمانی که به پزشک مراجعه میکنیم، پزشک با معاینات تشخیص میدهد که این انحراف ظاهری طبیعی هست یا خیر.

به این موضوع توجه کنید که اگر پزشک تشخیص داد که انحراف کاذب وجود دارد، همچنان کودک در معرض به مبتلا به انحراف چشم است، زیرا کودکان تا ۵ سالگی نسبت به این بیماری آسیب پذیر هستند. کودکان در سن ۲ الی ۳ سالگی کودکان بیشتر در معرض بروز این بیماری هستند و از این رو معاینات دوره‌ای در این سنین توصیه میشود.

انحراف یک و یا هر دو چشم به سمت بالا یا پایین است که هایپرتروپی و هیپوتروپی نامیده میشود
این نوع انحراف جز در موارد خاص نیاز به عمل جراحی دارد و نسبت به انواع دیگر انحراف دارای پیچیدگی درمان است، این نوع انحراف امکان دارد با افتادگی پلک همراه باشد و معمولا در ابتدا عمل جراحی انحراف چشم و سپس جراحی افتادگی پلک انجام میگیرد.

انحراف چشم از نوع چرخشی: در این نوع انحراف شاید در ظاهر نتوان تشخیص داد، اما در واقع چشم حول محور قدامی چشم میچرخد. معمولا این نوع از انحراف بر اثر ضربه ایجاد میشود و بیمار برای دیدن اطراف خود ناچار به کج کردن گردن خود است و یا برای دیدن چپ و راست و پایین، دچار دوبینی میشود.

علائم شایع بیماری استرابیسم

ناهماهنگی حرکات چشمها. در برخی موارد تنها در موقع نزدیک شدن به جهت‌های خاصی، قابل مشاهده است.
دوبینی به صورت هر از گاهی
دید فرد تنها با یک چشم همراه با فقدان درک عمقی صورت می‌گیرد.

دلایل ایجاد بیماری استرابیسم

عدم توازن عضلانی بین دو چشم
فقدان توانایی تمرکز یکسان در چشم‌ها
مغز نمیتواند تصاویر دارای تمرکز متفاوت را تحمل کند بنابراین پیام‌های حاصل از یک میدان دید را در نظر نمی‌گیرد. سر انجام چشم در اثر استفاده نامناسب ضعیف‌تر می‌شود و تنبلی چشم رخ میدهد.
در چند مورد نادر، زمانی که به سر آسیب وارد می‌شود رخ میدهد.
در مواردی که سابقه خانوادگی انحراف چشم، بیماران سندرم داون، بیماری تیروئید، تومور چشمی، آسیب به دستگاه عصبی مرکزی جنین، استفاده نامناسب از چشم، آسیب زایمانی و ... ممکن است انحراف چشم بروز کند.

درمان بیماری استرابیسم

ممکن است برای بسیاری از افراد این سوال به وجود آید که آیا درمان انحراف چشم یا استرابیسم با عمل لیزیک چشم امکان پذیر می‌باشد؟

لیزیک یکی از انواع عمل‌های جراحی چشم است که برای رفع عیوب انکساری چشم در بیمار نزدیک بین، دوربین و یا آستیگماتیسم انجام می‌گیرد. در این روش جراحی، متخصص چشم پزشک جهت اصلاحات لازم بر روی قرنیه از "لیزر اگزایمر" استفاده می‌کند. در اکثر موارد و روی بیشتر مریض ها، فرد بهبود می‌یابد و دیگر نیازی به استفاده از عینک و یا لنز نخواهد داشت.

همان طور که بیان شد عمل لیزیک چشم از روش‌های رفع عیوب انکساری چشم است. انحراف چشم جزء عیوب انکساری چشم نمی‌باشد، در نتیجه انجام عمل لیزیک چشم نمی‌تواند روش مناسبی برای درمان این عیب باشد. انحراف چشم می‌تواند در پی عیب انکساری نیز رخ دهد.

اگر عیب انکساری چشم درمان نشود، ممکن است عضلات چشم تحت فشار قرار گیرند و در نتیجه‌ی این فشار، چشم منحرف می‌شود. در نتیجه اگر شخصی یکی از عیب‌های انکساری را داشته باشد باید با عمل لیزیک چشم یا روش‌های دیگر درمان، معالجه شود تا مشکلات دیگری برای چشم او رخ ندهد.

درمان استرابیسم بسیار شبیه به درمان تنبلی چشم یا آمبلیوپی است و هدف از درمان بیماری استرابیسم بهبود دید و به دست آوردن بهترین دید ممکن، زیبایی ظاهری و به دست آوردن دید در هر دو چشم می‌باشد. به منظور درمان بیماری، ممکن است پزشک برای بیمار عینک تجویز کند و یا فرد را وادار به بستن چشم به منظور تصحیح عدم توازن و همچنین تمرکز کند.

این کار باعث می‌شود چشم ضعیف‌تر به کار بیفتد. پزشک در بیشتر مواقع تمریناتی را به بیمار می‌دهد که ممکن است مربوط به عضلات چشم باشد. اما اگر پزشک جراحی را به منظور تصحیح وضعیت عضلات چشم تجویز کرد فرد موظف است که این کار را انجام دهد.

در روش درمان جدید، بیمارانی که به استرابیسم مبتلا هستند ناچار باید از عینک استفاده کنند که در یک منشور پلاستیکی نازک است. بیمار قبل از عمل جراحی از این عینک‌ها استفاده میکند. این عینک‌ها به تعیین مقدار تطابق جراحی مورد نیاز، برای عضلات چشم کمک می‌کند.

منبع: دلگرم