«نوآوری باز» برای اداره و پیشرفت شهر

شهر‌ها به دلیل رویکرد مستقل و بهره‌مند نبودن از بودجه دولتی، برای دوام و قوام خود نیاز به درآمد‌های پایدار و اقتصادی پویا دارند، پس مدیریت شهری دیگر نمی‌تواند با شیوه‌های سنتی، شهر را اداره کند و با فناوری‌های روز همگام شود.

چند سالی است توجه به نوآوری و مراکز تخصصی این امر در ساختار شهرداری‌ها محل توجه قرار گرفته است. «نوآوری» با «توسعه اقتصادی» رابطه دارد و عضوی جدید درکنار سایر منابع مولد ثروت محسوب می‌شود.

عواملی نظیر کاهش سطح دسترسی به منابع، کم شدن عمر راهبردها، حفظ جوانی و چالاکی، رقابت پذیری و... باعث روی آوردن سازمان‌ها به نوآوری و خلق ایده‌های جدید شده است. البته نوآوری تنها یک بار رخ نمی‌دهد، بلکه مستمر و متشکل از فرایند تصمیم گیری سازمانی در تمام مراحل است که ضرورتی انکارناپذیر در توسعه شهر‌ها نیز محسوب می‌شود. روش‌های نوآوری سنتی در شهرداری‌ها به چند دلیل برای تحقق این هدف کارساز نیستند؛

اول اینکه سطح دسترسی و جابه جایی افراد با تحصیلات بالا در سال‌های جاری بسیار زیاد است، لذا حجم بزرگی از دانش، بیرون مراکز تحقیق و توسعه شهرداری‌ها قرار دارد.

دوم: وقتی کارمندان سازمانی محل کار خود را عوض می‌کنند و بیرون می‌روند، دانش انباشته شده را با خود به محل کار جدید می‌برند و این امر سبب ایجاد جریان دانش میان سازمان‌ها می‌شود.

سوم: دسترسی به «سرمایه خطرپذیر» بسیار بیشتر از گذشته است؛ لذا فرصت‌های بیشتری برای بروز ایده‌ها و فناوری‌های ناب به منظور توسعه در خارج شهرداری مثلا در شکل یک استارتاپ ایجاد شده است.
چهارم: برای ایده‌هایی که داخل شهرداری‌های بزرگ شکل گرفته اند، فرصت توسعه در خارج سازمان درقالب شرکت‌های اقماری جدید فراهم شده است.

درنهایت، شرکت‌های خصوصی در زنجیره تامین نقش مهم تری را در فرایند نوآوری ایفا می‌کنند. این عوامل سبب می‌شود شهرداری‌ها مجبور باشند برای افزایش اثربخشی فرایند‌های نوآورانه خود، روش‌های جدیدی را با کمک سایر عناصر شهر دراختیار بگیرند.

پس باید از «نوآوری سنتی» به سطح جدیدی از نوآوری حرکت کنند که در آن ضمن تعامل با استارتاپ ها، توسعه دهنده‌های فناوری، پژوهشکده ها، دانشگاه‌ها و... دانش، ایده و خلاقیت تمام عرصه‌های فعال شهر را برای پیشرفت به خدمت بگیرند؛ امری که با «نوآوری باز» تحقق می‌یابد.

تعریف عملیاتی «نوآوری باز» در مدیریت شهری به صورت «ترکیب کردن ایده‌های درونی و بیرونی شهرداری و همچنین بهره گیری از مسیر‌های داخلی و خارجی برای رسیدن به سطح کیفی و توسعه یافته خدمات، توسعه فناوری‌های جدید، ایجاد زیرساخت‌های شهر هوشمند و درنهایت رفاه و رضایت حداکثری شهروندان» ارائه می‌شود.

براساس چشم انداز جهان شهر برکت و کرامت، همه عناصر شهری باید در اداره شهر نقش آفرین باشند. بهره مندی از نوآوری باز ضمن تحقق نسبی این امر، حس تعلق و هویت شهروندان و گروه‌های مرجع و صاحبان اندیشه را افزایش می‌دهد.