به گزارش شهرآرانیوز؛ درحالی که پوسته زمین به طور طبیعی حاوی سرب است، تأثیری بر سلامت جمعیت عمومی ندارد. درمقابل، فعالیتهای انسانی موجب آلودگی سرب زیادی میشود. اثرهای آلودگی سرب بر سلامت عمومی و مخصوصا در میان کودکان بسیار شدید است.
رابطه بین افزایش سطح سرب خون کودکان و کاهش بهره هوشی (IQ) پس از قرارگرفتن درمعرض سرب حتی در سطوحی به پایینی یک میکروگرم بر دسی لیتر مشاهده شده است. در بزرگسالان، رابطهای میان سطح سرب خون و افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی و مرگ و میر، حتی در سطوح اندک دیده شده است.
یکی از بزرگترین منابع تاریخی مواجهه با سرب، استفاده از تترااتیل سرب در بنزین در آغاز قرن بیستم بود. طبق برآوردها، این امر به انتشار حداقل ۹ میلیون تن سرب در محیط منجر شد. ایالات متحده اولین کشوری بود که بنزین سرب دار را در سال ۱۹۷۵ ممنوع کرد. اندکی پس از آن، تصمیم حذف تدریجی بنزین حاوی سرب، جهانی شد.
در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، کشورهای پردرآمد دیگر مانند سوئد و آلمان نیز دست به این اقدام زدند. پس از اجرای این تصمیم، میانگین سطح سرب در خون مردم در ایالات متحده بین سالهای ۱۹۷۶ تا ۱۹۹۱، نزدیک به ۷۸ درصد کاهش پیدا کرد. پژوهشگران کاهشهای مشابهی را در کشورهای پردرآمد دیگر نیز مشاهده کردند.
دراین میان، کشورهای درحال توسعه حذف تدریجی را اجرا کردند و سرانجام در پایان ۲۰۰۵، استفاده از بنزین سرب دار را در خودروها کنار گذاشتند. با این حال، میانگین سطح سرب خون افراد در جمعیت عمومی کشورهای با درآمد کم و متوسط هنوز به طور درخورتوجهی بیشتر از کشورهای توسعه یافته است.
طبق تجزیه و تحلیلهای پژوهشگران، چهار منبع اصلی مواجهه با سرب در کشورهای درحال توسعه عبارت اند از: ۱. تولید و بازیافت بی قاعده باتریهای اسیدی (باتری سربی اسیدی)؛ ۲. استخراج و فراوری فلزات؛ ۳. ضایعات الکترونیک؛ ۴. استفاده از سرب به عنوان تقلب در مواد غذایی و عمدتا در ادویه جات. پژوهشگران میگویند: این یافته نگران کننده است؛ به ویژه اینکه پژوهشها همچنان اثرهای نامطلوب سرب را حتی در مقادیر بسیار کم نشان میدهند.
«گروهی از پژوهشگران برای بررسی بیشتر این موضوع که چگونه جمعیت عمومی در کشورهای درحال توسعه معمولا درمعرض سرب زیادی قرار میگیرند، ۵۲۰ مطالعه را به طور نظاممند مرور کردند که سطح سرب خون را در افراد ۴۹ کشور گزارش کرده بودند. این مطالعات شامل ۱ میلیون و ۳ هزار و ۴۵۵ فرد ساکن در کشورهایی با درآمد کم و متوسط بود. مطالعات از ۱ ژانویه ۲۰۱۰ تا ۳۱ اکتبر ۲۰۱۹ منتشر شده بودند.
مطالعاتی که حداقل ۳۰ شرکت کننده را شامل میشدند، در صورتی که حاوی دادههای مربوط به سطح سرب خون جمعیتهای انسانی کشورهایی با درآمد کم و متوسط بودند، برای واردشدن در تجزیه و تحلیل بررسی میشد. معیار دیگر برای انتخاب مطالعات گذشته این بود که دادهها از سال ۲۰۰۵ به بعد جمع آوری شده باشند. بیشترین تعداد مطالعات (۱۴۹ مطالعه) که در تجزیه و تحلیل وارد شد، مربوط به کشور چین، مکزیک، هند، برزیل، مصر، پاکستان وکشورهای دیگری هستند که بر اساس این پژوهشها دادههای کافی در حوزه سطح سرب خون جمعیت خود داشتند.