خطی بر قرآن به خط امام رضا (ع)

به گزارش شهرآرانیوز - کتابت قرآن کریم، کتاب آسمانی مسلمانان جهان، از زمان حیات پیامبر اسلام آغاز شد؛ زیرا حفظ قرآن در حافظه‌ها نمی‌توانست راه مطمئنی برای حفاظت و انتقال مفاهیم آن باشد. با نزول هر آیه قرآن، پیغمبر اسلام، آن را برای اصحاب می‌خواند و از میان آنان، کسانی که کتابت می‌دانستند، آیه را بر استخوان، چوب، برگ خرما و چیز‌های معمول آن زمان می‌نوشتند.

بیشتر تاریخ نگاران از چهل نفر به‌عنوان کاتبان وحی نام برده‌اند که نام مبارک حضرت علی (ع)، عثمان بن‌عفان، سالم مولی ابی‌حذیفه، حذیفه بن‌یمان، مغیره بن‌شعبه، ابو‌ایوب انصاری، حنظله بن‌الربیع معروف به حنظله کاتب، زید بن‌ثابت و معاذ بن‌جبل در‌میان آن‌ها آمده است.

اما بعداز حضرت علی (ع)، دیگر ائمه هم این راه را به‌خوبی ادامه دادند تا میراث گران‌بهای پیامبر (ص) یعنی قرآن کریم برای نسل‌های مختلف بدون تحریف و بی کمی و کاستی باقی بماند، تا‌جایی‌که امروز بسیاری از مصاحف تاریخی هستند که در موزه‌ها نگهداری می‌شوند و منسوب‌به ائمه (ع) هستند. در این‌میان، موزه قرآن و نفایس آستان قدس رضوی نیز دستخط‌های منسوب به ائمه اطهار (ع) را در‌معرض نمایش زائران و علاقه‌مندان قرار داده که از میان آن‌ها، پنج نسخه منسوب‌به امام‌علی (ع)، امام‌حسن (ع)، امام‌حسین (ع)، امام‌سجاد (ع) و امام‌رضا (ع) است.

قرآن‌های قرون اولیه هجری به خط کوفی نوشته می‌شد و کلمات آن معمولا فاقد نقطه و اعراب‌گذاری بودند. پس از گذشت سال‌ها خط کوفی از فرم ساده اولیه بیرون آمد و دارای قواعد معینی شد، به‌طوری‌که این تکامل در قرآن‌های نوشته‌شده در قرن‌های بعدی قابل‌مشاهده است. قرآنی که توسط امام‌رضا (ع) کتابت شده، به همین سیاق با خط کوفی مشرقی و با اعراب و فاقد اعجام (نقطه‌گذاری و تنوین) نگارش یافته است و مربوط به اواخر سده دوم هجری قمری است. این برگ‌های مصحف شریف، آیات هفتم تا دهم سوره مبارکه مجادله و آیات سی‌و‌سوم تا سی‌و‌چهارم سوره مبارکه زخرف را در‌برمی‌گیرد.