زمانی‌که صحبت از توس می‌شود، همه توجه‌ها به‌سمت ساختمان باشکوه آرامگاه فردوسی و مجسمه این حکیم معطوف می‌شود، اما اگر زمانی‌که سوار بر خودرو شخصی‌تان در مسیر رسیدن به آرامگاه کمی بیشتر به اطراف توجه کنید، خواهید دید که جای‌جای این منطقه، قسمتی از تاریخ را در سینه دارد؛ تاریخی که هم با نام ائمه(ع) و حضور امام رضا(ع) عجین شده و هم پایگاه مهمی از هویت ملی ماست.
این منطقه گنجینه‌ها‌ی ارزشمندی در دل خود دارد که شامل «آرامگاه فردوسی»، «بنای هارونیه»، «کهن‌دژ»، بقایای مسجد تابران، مزار امام‌محمد غزالی و... است و همه این‌ها اهمیت ویژه‌ای به این منطقه از منظر جذب گردشگر می‌دهد. این ویژگی‌ها که سال‌ها و با‌وجود تأکیدهای بسیار مغفول مانده است، حالا با حمایت شورا و شهرداری مشهد و پای‌کار‌آمدن علاقه‌مندان این خطه پر از میراث روز‌به‌روز بیشتر نمایان می‌شود. در‌واقع دیگر قرار نیست پایتان را روی پدال خودرویتان فشار دهید و تا رسیدن به آرامگاه صبر کنید، بلکه با اجرای پروژه‌های آتی، شما خواهید توانست در محوطه‌ای پر از تاریخ و هویت گام بردارید.
یکی از این پروژه‌ها، اجرای مسیر دسترسی جلوخان آرامگاه فردوسی به کهن‌دژ است؛ جلوخان فردوسی که پارکی حدودا 7هکتاری است، در ورودی آرامگاه احداث شده و حالا قرار است راهی ارتباطی میان این فضا با کهن‌دژ تاریخی باشد. مسعود ریاضی، رئیس کمیسیون توسعه و عمران توس شورای اسلامی شهر، کهن‌دژ را شبیه ارگ بم می‌داند و معتقد است این اثر طی سال‌ها بر‌اثر باد و باران آسیب‌های زیادی دیده است و از چشم افراد مغفول مانده و بیشتر افراد آن را ندیده‌اند.
به گفته او، این دژ تاریخی که در 800متری غرب آرامگاه فردوسی قرار دارد، از جاذبه گردشگری برخوردار است و به همین دلیل این پروژه از هفته آینده و با مبلغی در حدود 5میلیارد‌تومان و در مسیری به طول 800متر و با عرض 6متر با هدف ایجاد مسیر دسترسی به بافت تاریخی کهن‌دژ از جلوخان آرامگاه فردوسی، در دستور‌کار قرار گرفته است.
ریاضی در‌این‌باره در گفت‌وگو با شهرآرا گفت: پیش‌بینی‌ها، اجرای این پروژه در زمان شش ماهه است و با اجرایی‌شدن آن، مسیر سنگ‌فرشی برای پیاده‌روی از مسیر جلوخان به کهن‌دژ شکل خواهد گرفت که می‌تواند نمای جدیدی به گردشگران این محدوده عرضه کند. کهن‌دژ که معماری آن به دوره سامانیان تا صفویه بازمی‌گردد، در‌واقع مجموعه‌ای از بناهای مسکونی است که به حاکمان و امرای شهر اختصاص داشته و طبق کاوش‌های باستان‌شناسی، آثار ارزشمندی مانند بنای مدور آجری، مسجد و حمام در آن کشف شده است.
مدیر‌کل اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان نیز چندی پیش درباره این پروژه گفته بود: با‌توجه‌به مطالعات انجام‌گرفته و ظرفیت‌های موجود در این کهن‌دژ چند‌ساعت به حضور گردشگران اضافه می‌شود و با حضور گردشگران، اطلاعات تاریخی این منطقه به بازدیدکننده منتقل می‌شود.
ابوالفضل مکرمی‌فر همچنین تأکید کرده بود: جذب گردشگر و افزایش ماندگاری گردشگران در محدوده شهر تاریخی توس، ازجمله برنامه‌هایی است که تلاش می‌کنیم با کمک شورای اسلامی شهر، شهرداری و مردم به سرانجام برسانیم.