ملیحه ابراهیمی| حکایت راه اندازی پویش های ترافیکی، حکایت آن بیماری است که به محض آنکه متوجه بیماری می شود ، دستپاچه دوا و درمان می شود، اما بعد از مدتی از تکاپوی ادامه مسیر درمانی باز می ماند. مدتی که می گذرد با نشانه های شدیدتری دست و پنجه نرم می کند. غافل از اینکه اگر تا انتهای راه درمان قدم بر می داشت، زودتر بهبودی حاصل می شد. پویش های مطرح ترافیکی چون « بین خطوط برانیم» از سال 1395 تا 1397، «کلان پروژه ترویج حق تقدم عبور عابر پیاده» در بازه زمانی 1398 تا 1399 و« نه به تصادف» که از 25 اسفند سال گذشته آغاز و تا پایان تعطیلات نوروزی ادامه داشت حتما در خاطر رانندگان مشهدی هست. «در زمانی که این پویش ها فعال بودند وضعیت بروز تخلفات و تصادفات در لحظه، برابر گزارش های موجود روند کاهشی پیدا کرده بود اما به محض رها کردن و فراموشی، شرایط به گونه ای رقم خورد که به سر خانه اول آمدیم». این ها بخشی از نظرات سرهنگ علیرضا رحیمی، رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور خراسان رضوی است. مشروح گفت وگو با او در مورد تأثیر پویش ها بر رفتارهای ترافیکی کاربران و همچنین برقراری انضباط ترافیکی در سطح معابر شهر است که در ادامه باهم می خوانیم.
بین خطوط راندن و ماندگار نشدن
«بین خطوط برانیم» اولین پویش ترافیکی جدی در مشهد در سال 1395 در بولوار وکیل آباد شروع شد. هدف اصلی از برگزاری این پویش کاهش تصادفات ، پیشگیری از تخلفات و ارتقای انضباط ترافیکی بود.
در این پویش که علاوه بر شهرداری و پلیس راهور، دستگاه قضا هم پای کار بود، تبلیغات محیطی و میدانی خوبی در این باره انجام شد. همچنین دوربین های نظارت هوشمند، آماده به کار، به ظرفیت گشتی پلیس اضافه شد و آشکارسازی خطوط صورت گرفت. بنا بود این پویش به بزرگراه های شهر مشهد تسری پیدا کند که متأسفانه از سال 1397 با کم رنگ شدن تبلیغات محیطی این طرح به دست فراموشی سپرده شد.
آمار تصادفات منجر به فوت در مشهد با اجرای پویش «بین خطوط برانیم»
251 نفر درسال 1395
250 نفر درسال 1396
246 نفر درسال 1397
پویشی برای آسیب پذیرترین کاربران ترافیکی
سال 1398 بود که با آنالیز تصادفات شهر مشهد تصمیم بر آن شد که پویش «کلان پروژه ترویج حق تقدم عبور عابران پیاده» راه اندازی شود. از آنجا که در این بازه زمانی عابران پیاده ، آسیب پذیرترین قشر در تصادفات منجر به فوت سطح شهر مشهد به شمار می آمدند، پلیس راهور با همکاری ویژه با سازمان فرهنگی و اجتماعی و سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد مجموعه عملیاتی این کلان پروژه را در سه سطح آموزش همگانی، مهندسی ترافیک و اعمال مقررات اجرایی کرد.
در راستای این پویش اقدامات خوبی مثل آشکارسازی علائمی چون تابلوهای گذرگاه های عابر پیاده در 177 تقاطع انجام شد. دوربین های پلاک خوان فعال شدند تا با وسایل نقلیه ای که به گذرگاه عابر پیاده تجاوز می کنند، برخورد کنند. در پنج فاز تبلیغات گسترده میدانی و رسانه ای به صورت ایستگاه های آموزش مفاهیم حوزه عابرپیاده در تقاطع های پرتردد شهر، برگزاری نمایشگاه هایی با موضوع ایمنی عابر پیاده و اجرای تئاترهای خیابانی در تقاطع های پر رفت و آمد به صورت مستمر در بازه زمانی انتهای سال1398تا انتهای سال1399 انجام شد. در ادامه این پویش شاهد روند کاهشی جان باختگان عابر پیاده در معابر شهر مشهد بودیم.
در خلال برگزاری این پویش، آموزش ها و اقدامات مؤثری در حوزه فرهنگ سازی ایمنی عابر پیاده ، رعایت حق تقدم عابران از سوی وسایل نقلیه و همچنین رعایت نکات ایمنی از سوی این کاربران آسیب پذیر انجام شد و شاهد تغییر رفتارهای ترافیکی در بین دیگر کاربران ترافیکی بودیم. به عنوان نمونه توقف وسایط نقلیه پشت خط ایست گذرگاه عابر پیاده افزایش پیدا کرد و شرایط انضباط ترافیکی در عبورومرور بهتر از قبل شد.
از سال 1399و به دنبال آن در سال 1400 با شیوع بیماری کرونا و تغییر مدیریت شهری، این پویش اولویت خود را از دست داد و دیگر شاهد اقدامات انجام شده در شروع این پویش نبودیم و با توجه به آمار پیش رو مجدد روند افزایشی جان باختگان عابران پیاده در تصادفات ترافیکی افزایشی شد. این شرایط نشان دهنده اثر مثبت طرح های تلفیقی و هدفمند بین سازمان های مجری در سطح معابر شهر بود که متأسفانه ادامه دار نبود.
آمار تصادفات منجر به فوت در مشهد با اجرای پویش «ترویج حق تقدم عبور عابران پیاده»
235 جان‌باخته ترافیکی سال 1398- 150 نفر آن‌ها عابر پیاده بوده‌اند
230 جان‌باخته ترافیکی سال 1399 - 111 نفر آن‌ها عابر پیاده بوده‌اند
257 جان‌باخته ترافیکی سال 1400 - 145 نفر آن‌ها عابر پیاده بوده‌اند
262 جان‌باخته ترافیکی سال 1401 - 132 نفر آن‌ها عابر پیاده بوده‌اند
یک پویش ملی ولی دیرهنگام!
پس از چند سال از گذشت آخرین پویش جدی ترافیکی که مربوط به حق تقدم عبور عابران پیاده بود در روزهای پایانی سال گذشته پویش « نه به تصادف» با شعار « شش دنگ برانیم» به جریان افتاد. این اتفاق با همت و پشتیبانی مضاعف دستگاه های ذی ربط مثل پلیس راهور، پلیس راه، وزارت بهداشت و درمان، سازمان هلال احمر، وزارت راه و شهرسازی و ... به جریان افتاد و مثل همیشه مردم از این پویش استقبال کردند. به حدی که شاهد کاهش آمار جان باختگان تصادفات در سراسر کشور بودیم.
و اما مشهد که در طرح نوروزی مثل روال هر ساله شاهد ورود افزایشی زائر و مسافر است در مقایسه با نوروز سال قبل شاهد کاهش 20 درصدی جان باختگان ترافیکی در سطح معابر مشهد بوده است. این روند کاهشی بیان کننده این موضوع است که انجام طرح های ترافیکی و راه اندازی پویش ها، اعمال و عملیات مشابه در لحظه می تواند نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد، اما لازمه کاهش تصادفات و تلفات ترافیکی ، کاهش تخلفات است که با آموزش نیروی انسانی محقق می شود. با این توصیف فرهنگ سازی و آگاه سازی اجتماعی نباید منوط به یک بازه زمانی خاص باشد بلکه بهتر است به صورت مستمر و ادامه دار باشد.
این روزها به کمک فضای مجازی می توان اهداف کلان پویش ها را به صورت مستمر دنبال کرد. البته در کنار این اقدامات تبلیغی رفع نقایص هندسی معابر، آشکارسازی علائم ترافیکی، ارتقای تجهیزات هوشمند ترافیکی، حرکت به سمت و سوی استفاده از وسایل نقلیه استاندارد و ایمن اقدامات خوبی هستند که می توان در کاهش تصادفات و تلفات ترافیکی به انجام رساند.
آمار تصادفات منجر به فوت در مشهد با اجرای پویش «نه به تصادف»
11 مورد در طرح نوروز ۱۴۰۳
7 مورد در طرح نوروز 1404