میدان شهدا به‌عنوان یکی از میدان‌‌های اصلی مشهد محل بسیاری از اجتماعات مذهبی و فرهنگی است. قرارداشتن ساختمان‌های شهرداری و شورای اسلامی شهر مشهد در ۲سوی این میدان و گذر خط۲ قطارشهری مشهد از آن بر اهمیت این میدان افزوده است. میدان شهدا همچنین در آینده محل تلاقی خطوط ۲ و ۳ قطارشهری مشهد خواهد بود.
روایت مطرح‌شده در کتاب «مشهد قدیم در نگاه تصاویر» درباره گذشته این میدان کامل‌ترین روایت موجود است.

در این کتاب آمده است:

«محل میدان شهرداری فعلی [...] در پایان قاجاریه و ابتدای پهلوی به‌صورت محوطه و زمین وسیعی که در ۲طرف نهر خیابان یا جوی خیابان با آب فراوان از برای تجمع مال‌فروشان، چهارپاداران مصالح‌کش (خرکارها)، توقف‌گاه گاری‌‌ها و درشکه‌‌ها بود که ضلع جنوبی میدان (محل ساختمان اداره شهرداری فعلی) برای چهارپاداران مصالح‌‌بر بود و ضلع شمالی میدان محل ایستگاه آتش‌نشانی قدیم [...] چون آب‌‌انبار بزرگی به‌نام حوض‌لقمان در آن محل بود، مال‌فروشان، کنده‌شکنان، بته‌فروشان و کاه‌فروشان و ذغال‌فروشان و... اجتماع می‌کردند. در نیمه دوم دهه۱۳۰۰خورشیدی [...] آن محوطه به‌صورت میدان بزرگی درآمد که ۶خیابان [...] از آن می‌گذشت و به‌صورت میدان بزرگ شهرداری درآمد.

به‌هنگام خیابان‌کشی‌ها، در زمین‌های بلاصاحب ضلع جنوبی ساختمان اداری شهرداری ساخته شد سپس بلدیه یا شهرداری قسمتی از زمین‌‌های ضلع شمالی میدان در مجاورت حوض‌لقمان را از برای پارک و توقف گاری‌‌های زباله‌کش شهرداری اختصاص داد که در دهه۱۳۲۰خورشیدی آن محل به‌صورت ایستگاه آتش‌نشانی در آمد.»

بد نیست بدانید که میدان شهدا در ابتدای تشکیل به‌دلیل نصب مجسمه پهلوی اول در آن به‌نام «میدان شاهِ سوار» و «میدان مجسمه» نام‌گذاری شد که این نام دوم در ذهن مردم بیشتر جای گرفت و آنان تا سال۱۳۵۷ این میدان را بدین نام می‌خواندند. وقایع رخ‌داده در جریان مبارزات مردم برای به‌ثمرنشستن انقلاب اسلامی باعث شد مردم ضمن سرنگون‌کردن مجسمه، نام میدان را هم به‌نام «میدان شهدا» تغییر دهند که این نام پس از پیروزی انقلاب اسلامی جنبه رسمی پیدا کرد.

میدان شهدا با حرم مطهر رضوی۹۰۰متر و با ایستگاه راه‌آهن مشهد ۱۵۰۰متر فاصله دارد و ۶خیابان منتهی به آن به‌ترتیب ساعت‌گرد ورودی یک‌طرفه خیابان آیت‌الله عبادی، خروجی یک‌طرفه خیابان شهید هاشمی‌نژاد، خیابان آیت‌الله شیرازی یا همان بالاخیابان، ورودی یک‌‌طرفه خیابان امام‌خمینی(ره)، خروجی یک‌‌طرفه خیابان دانشگاه و خیابان توحید است.
میدان شهدای مشهد از زمان ایجاد تاکنون دستخوش تغییرات زیادی شده است که عمده‌ترین این تغییرات اجرای پروژه بزرگ توسعه این میدان محسوب می‌شود که از سال۱۳۸۳آغاز شده است و هنوز ادامه دارد.

میدان شهدا در گام نهایی این پروژه به فضایی مدنی که ساختمان‌های اداری، فرهنگی و تجاری در اطراف آن قرار گرفته است، تبدیل می‌شود. این فضا دارای قابلیت‌هایی چون وجود امکانات گذران اوقات فراغت شهروندان و زائران، فضایی شهری برای انجام مراسم مذهبی و ملی و برگزاری اعیاد و سوگواری‌‌ها، مصون از شرایط نامناسب ترافیکی و اقلیمی برای فعالیت‌های شهروندی و تقویت روابط اجتماعی خواهد بود. همچنین برای ارتقای فرهنگ شهرنشینی تالار بزرگ شهر نیز در این میدان ایجاد شده است.