اجرای طرح یارانه نان در مشهد چه الزاماتی دارد؟ | عیارسنجی «نان‌کارت»

محسن موسوی زاده | شهرآرانیوز؛ هرچند هم زمان با اصلاح قیمت آرد، مسئولان دولتی تاکید کرده اند که تا آخر امسال قیمت نان‌های سنتی تغییر نمی‌کند، در روز‌های گذشته اخباری درباره تغییر شیوه پرداخت یارانه نان به شهروندان از طریق اعطای کارت نان منتشر شده است. آن گونه که عضو کمیسیون برنامه وبودجه مجلس اعلام کرده است، «برنامه‌ای طراحی شده است که در صورت حذف کامل ارز ترجیحی گندم و آرد که منجر به افزایش قیمت نان خواهد شد، مابه التفاوت قیمت فعلی و قیمت جدید افزایش یافته از طریق کارت جبران می‌شود.»

احسان ارکانی گفته است: «این را که ساز وکار به چه شکل است، خود مسئولان دولتی باید اعلام کنند، اما آنچه من شنیده ام، این است که گویا در قالب همین کارت فعلی یارانه ها، سازوکاری طراحی می‌شود. مثلا باتوجه به سرانه، حدود ۷/ ۰ نان سنگک به ازای هر فرد تعریف و مازاد بر آن محاسبه می‌شود؛ به این صورت که شما وقتی نان می‌خرید و از طریق دستگاه کارتخوان نانوایی کارت یارانه می‌کشید، معادل آن سرانه تعریف شده مشمول یارانه و به همان قیمت فعلی حساب می‌شود. سپس مازاد بر الگوی مصرف آن را از حساب بانکی برداشت می‌کنند و به صورت آزاد محاسبه می‌شود.»

این طرح قرار است به صورت آزمایشی در زنجان اجرا شود. براساس اعلام روابط عمومی استانداری زنجان، باتوجه به حجم گسترده تخلف در حوزه توزیع آرد، تصمیم گرفته شده است یارانه نان که قبلا به گندم تعلق می‌گرفت، مستقیم به نانوایان پرداخت شود. در طرح یارانه نان هیچ تغییری در حجم و قیمت نان خریداری شده توسط مردم رخ نمی‌دهد و فقط خرید با کارت‌های بانکی انجام می‌گیرد. بر این اساس، نانوایی‌ها به کارت خوان‌های هوشمند متصل می‌شوند تا به ازای تعداد نان‌های فروخته شده، یارانه نان به نانوا تعلق گیرد.

شرایط خاص مشهد

هم زمان با زمزمه‌های اجرایی شدن نان کارت، این سوال پیش می‌آید که درصورت نهایی شدن، این طرح چگونه قرار است در مشهد اجرایی شود. یک مقام آگاه در اتاق اصناف مشهد در گفتگو با شهرآرا، با بیان اینکه سرانه مصرف ماهیانه آرد مشهد ۷/۵ کیلوگرم است، گفت: این سرانه مختص شهروندان مشهدی است و اگر بخواهیم جمعیت زائرانی را که هرساله به این شهر سفر می‌کنند نیز حساب کنیم، سرانه از این رقم بیشتر می‌شود.

وی افزود: مشهد سالانه دست کم بیش از ۲۵ میلیون زائر دارد و بخش‌های مختلف اقتصاد این شهر به خدمات دهی به این زائران وابسته است، از این رو نمی‌توان براساس اجرایی شدن طرح آزمایشی در زنجان، طرح نان کارت را در مشهد هم عملی کرد. به عنوان نمونه در ایام عید یا مناسبت‌های مذهبی، جمعیت شهر به دلیل ورود زائران افزایش چشمگیری می‌یابد و تقاضا برای نان هم بیشتر می‌شود، بنابراین این سوال مطرح می‌شود که در این مواقع چگونه قرار است نان زائران تامین شود.

 علاوه بر آن در مشهد و نواحی ییلاقی آن، واحد‌های عرضه کننده غذا مانند فست فود‌ها مستقر هستند که با تغییر قیمت آرد، نرخ تمام شده آن‌ها نیز تغییر می‌کند، از این رو اگر قرار است طرح نان کارت در مشهد اجرایی شود، باید مطالعات ویژه مشهد برای این کار صورت بگیرد تا پیامد‌های این طرح در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی شهر را بررسی کند. وی با اشاره به مشکلات فعلی توزیع یارانه نان گفت: یکی از مشکلات حوزه آرد، دخالت زیاد دولت در این حوزه در سال‌های گذشته بوده که سبب ناکارآمدی یارانه نان شده است.

هنوز صحبتی نشده است

مدیر بازرسی ونظارت اصناف مشهد نیز در گفتگو با شهرآرا، با بیان اینکه هنوز درباره کارت نان در کارگروه آردونان صحبتی نشده است، گفت: اجرایی شدن این طرح، نیازمند بررسی آن در کارگروه آردونان مشهد و توجه به شرایط خاص شهر است. امیر دلداری افزود: اگر این طرح هم بخواهد اجرایی شود، از طریق مجاری رسمی به شهروندان اطلاع رسانی می‌شود. بر این اساس از شهروندان درخواست می‌کنیم اخبار حوزه نان را فقط از طریق مجاری رسمی پیگیری کنند.