عظیم زاده | شهرآرانیوز؛ سربه هواها و آنها که شکوه آسمان شب و جلوه گری ماه در دل آن را میستایند، بدون شک اولین ابرماه امسال را از دست نداده اند. آنها که حرفهای علم نجوم را دنبال میکنند، دم ودستگاه و تجهیزاتشان را برداشته اند و با دوربین و تلسکوپ با آسمان و ماهش خلوت کرده اند و بقیه، به تماشای تصاویر متعددی که از زاویههای مختلف منتشر شده است، بسنده کرده اند. در هر صورت، اما نتیجه چیزی به جز حظ محض از زل زدن به این شکوه و زیبایی نبوده است.
ماه کاملی که در سه شنبه ۲۴ خرداد و ۱۴ژوئن در ساعت۱۶:۲۱ به وقت تهران به نزدیکترین فاصله خود از زمین رسید و درخشش آن چشمهای زیادی را به خودش خیره کرد. این ابرماه یا ماه کامل ژوئن را با نام ماه توت فرنگی هم میشناسند و ظاهرا این نام را مردم یک قبیله بومی در شمال شرقی ایالات متحده و شرق کانادا انتخاب کرده اند که به فصل کوتاه برداشت توت فرنگی در منطقه اشاره میکند.
درست در همین روزهایی که بخشی از شبکههای اجتماعی از تصاویر مربوط به اولین ابرماه سال ۲۰۲۲ پر شد و توضیحات مختصری درباره آن، خبرهای زیادی هم از وقوع زلزله در برخی نقاط کشور به گوش رسید. اتفاقی که برای بسیاری از کاربران در شبکههای اجتماعی این سؤال را به وجود آورد که آیا بین این دو پدیده طبیعی خط و ربطی وجود دارد یا نه؟ این البته اولین مرتبهای نیست که چنین سؤالی مطرح میشود. آبان ۱۳۹۵، هم زمانی وقوع زلزله در تبریز و پدیده ابرماه باعث شد بسیاری از مردم این دو رخداد را مرتبط با یکدیگر بدانند.
اردیبهشت ۱۳۹۹ و زلزله تهران هم دوباره این فرضیه را مطرح کرد و حالا در جدیدترین نمونه آن، وقوع زلزله در خراسان رضوی و مرز تهران و قم و اولین ابرماه سال ۲۰۲۲ هم چنین سؤالی را دوباره مطرح کرد. شک و تردیدها میگوید نیروی جزر و مد ماه در زمان ماه بدر از هر زمان دیگری شدیدتر است و، چون جزر و مد بر آبهای زمین تأثیر میگذارد، ممکن است روی سنگهای زمین هم چنین اثری بگذارد و در نتیجه باعث افزایش تنش در سنگها شود و وقوع زلزله.
کارشناسان و پژوهشگران این حوزه، ضمن اینکه چنین اتفاقی را رد نمیکنند، آن را تأیید هم نمیکنند. بعد از هم زمانی زلزله تبریز و ابرماه، یکی از استادان پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی دراین باره گفت ابرماه و جزر و مد ماه به طور کلی بر آمار رخداد زمین لرزهها و فراوانی آن تأثیر میگذارد، ولی ربط خطی بین زلزله تبریز و ابرماه نمیتوان برقرار کرد. پرفسور بهرام عکاشه، پدر علم زلزله شناسی ایران، هم معتقد است چنین ارتباطی میان ابرماه و زلزله هنوز به طور رسمی کشف نشده است و هنوز هیچ مرجع علمی تأیید نکرده است که بین جاذبه ماه با زلزله روی زمین آیا ارتباطی وجود دارد یا نه و قاطعانه دراین زمینه نمیتوان اظهارنظر کرد.