۴ سال دیگر دریا به مشهد می‌رسد

بنیامین یوسف زاده | شهرآرانیوز؛ «پروژه انتقال آب از خلیج فارس به استان‌های شرقی به طور جدی در حال انجام است و با سرعتی که دارد، آب این دریا تا چهار سال دیگر به مشهد می‌رسد.» برای تأمین آب دشت‌های خشک و تشنه شرق کشور از دوردست ها، وعده کم نشنیده ایم، اما جدیتی که این بار در کلام مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی وجود دارد، دلمان را گرم می‌کند که شاید این بار آب خلیج فارس برای دشت مشهد سربالا نرود و نوشداروی جنوب به موقع به دست مردمان مشرق زمین برسد.

به گفته علیرضا طاهری، در نقطه‌ای ایستاده ایم که درباره انتقال آب از جنوب به شرق، دیگر قول نمی‌دهیم. زیرا این پروژه بزرگ در حال اجراست و تا سال ۱۴۰۵ به مشهد می‌رسد.

او که به مناسبت فرارسیدن هفته صرفه جویی در مصرف آب و برق به جمع خبرنگاران آمده بود، در پاسخ به خبرنگار شهرآرا به تشریح جزئیات انتقال آب از دوردست‌ها پرداخت و اظهارکرد: اگر به تربت حیدریه از مسیر ملک آباد، یا مسیر خضری به سنگان خواف یا ساحل رمین در چابهار سری بزنید، رنگ و لعاب این طرح ملی را خواهید دید.

رئیس شورای هماهنگی مدیران وزارت نیرو در استان خراسان رضوی، این پروژه را دارای چهار خط اصلی در دو محور دریای عمان و خلیج فارس دانست که خط ۴ آن از ساحل چابهار ۲۲۸ میلیون مترمکعب آب را به این شهر، ایرانشهر، زاهدان و درنهایت زابل می‌رساند. خط یک این پروژه نیز در مسیر رفسنجان، خطی منشعب را در قالب خط ۳ راهی استان‌های خراسان جنوبی و رضوی می‌کند.

طاهری این را هم گفت که حجم آبی که قرار است به این دو استان اختصاص یابد، سالانه به ترتیب ۶۰ میلیون و ۱۲۰ میلیون مترمکعب خواهد بود. برای اجرای خطوط ۳ و ۴ درمجموع ۹/۳ میلیارد دلار اعتبار برآورده شده است که صنایع پرآب طلب در مسیر آن را تأمین خواهند کرد. این پروژه را دولت اجرا نمی‌کند و شرکت‌های بزرگ صنعتی و فولادی با محوریت شرکت «تأمین آب صنایع و معادن» (ایمواسکو) با هدف تأمین آب بخش صنعت و خدمات در این مسیر گام برمی دارند.

حقابه هریرود عرفی است

وی همچنین در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار شهرآرا درباره آخرین وضعیت آب‌های مرزی به ویژه در حوضه آبریز هریرود با توجه به جلسه اخیر هیئت طالبان با مسئولان وزارت خارجه کشورمان، گفت: حقابه ما با کشور افغانستان از رودخانه هریرود عرفی است و همانند رودخانه هیرمند به صورت کتبی نیست. اما این حقابه با کشور ترکمنستان به صورت کتبی است و در تفاهم نامه سد دوستی به صورت مساوی تقسیم شده است.

پیشرفت ۲۸ درصدی شوریجه

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار ما درباره زمان دقیق پایان یافتن پروژه سد شوریجه، گفت: این سد با ظرفیتی بیش از ۳۰ میلیون مترمکعب در حوضه آبریز کشف رود واقع شده و تاکنون بین ۲۸ تا ۲۹ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. وضعیت کارگاه این پروژه بهبود پیدا کرده و امیدواریم تا دو سال دیگر شاهد افتتاح این طرح باشیم.

حال «دوستی» خوب نیست

او کسری مخزن دشت‌های استان را هم بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب برشمرد و با نیم نگاهی به وضعیت منابع آبی موجود، حال بزرگ‌ترین منبع آب سطحی، یعنی سد دوستی را ناخوش دانست. مصرف آب مشهد بیش از ۲۶۰میلیون مترمکعب در سال است. از یک میلیاردو ۲۵۰ میلیون مترمکعب حجم مخزن این سد، اکنون فقط ۲۹۶میلیون مترمکعب آب داخل سد داریم. سد‌های طرق و کارده هم با ظرفیتی بیش از ۳۰ میلیون مترمکعب، حدود ۱۸ میلیون مترمکعب آب ذخیره دارند.

طاهری با بیان اینکه در افق۱۴۲۰ مصرف آب به ۴۰۰میلیون مترمکعب در سال خواهد رسید، تصریح کرد: سد ارداک با داشتن ۳۰ میلیون مترمکعب ظرفیت مخزن، ۱۲ میلیون مترمکعب آب در خود جای داده است. در کنار این سدها، بقیه نیاز آبی شهر مشهد از ۴۵۷ حلقه چاه، دو دهنه قنات و یک باب چشمه تأمین می‌شود.

فاضلاب فروشی نداریم

وی همچنین با تکذیب هرگونه فاضلاب فروشی در بستر کشف رود، بیان کرد: این به معنای نفروختن پساب نیست. پساب به عنوان خروجی تصفیه خانه ها، آبی مناسب برای استفاده در بخش تولید و فضای سبز است و از این ظرفیت باید به بهترین شکل استفاده شود. قاطعانه می‌گویم که امروز در ۱۵۰۰ هکتار بستر کشف رود از غرب مشهد تا تقاطع این رودخانه با پل کنارگذر شمالی، هیچ گونه کشت وکار غیرمجاز انجام نمی‌شود. همچنین در جوار این رودخانه تصفیه خانه‌های مهمی مانند پرکندآباد ۱ و ۲، اولنگ و خین عرب وجود دارد و تصفیه خانه طبرسی شمالی نیز در دست ساخت است.

فرسودگی ۲۶ درصدی

مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب مشهد در این نشست از فرسودگی ۲۶ درصدی شبکه توزیع آب این شهر خبر داد و گفت: میزان هدررفت واقعی آب به علت فرسودگی شبکه در این کلان شهر حدود ۹درصد ثبت شده که البته با بهسازی شبکه آب، این میزان را می‌شود کاهش داد.

حسین اسماعیلیان طول شبکه توزیع آب در مشهد را ٦هزار کیلومتر اعلام کرد و افزود: با توجه به کاهش بارندگی ها، مشهد در وضعیت سخت کم آبی قرار دارد و مدیریت مشترکان در مصرف آب برای گذر از تابستان ضرروی است.

به گفته او، ۲۷۰روستا در شهرستان مشهد زیرپوشش این شرکت است که ۹۰روستا در وضعیت تنش آبی قرار دارند و ۷۵روستا نیز به صورت تانکری آبیاری می‌شوند.

مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب مشهد ادامه داد: ۱۸۰منبع آبی برای آب رسانی به روستا‌ها وجود دارد و انشعابات غیرمجاز به خصوص در باغ ویلا‌ها تعدی به حقوق روستاییان است و باید جلو توسعه تغییرکاربری و ساخت وساز غیرمجاز گرفته شود.

وی با تأکید بر جدیت این شرکت در شناسایی و جمع آوری انشعابات غیرمجاز و حمایت دستگاه قضا، افزود: در سال۱۴۰۰ بیش از ۱۰هزارو۴۰۰ انشعاب غیرمجاز در مشهد کشف شد.

اسماعیلیان بیان کرد: در سفر استانی رئیس جمهور بیش از ۵۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار ارزی و ریالی برای بخش آب وفاضلاب مشهد اختصاص یافت که ۳۰۰۰ میلیارد ریال از این مبلغ مربوط به پروژه‌های تأمین آب آشامیدنی است.

مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب مشهد اضافه کرد: پارسال با طرح شرکت برق درباره قطع برنامه ریزی شده برق مشترکان، مشکلات زیادی در آب رسانی و تأسیسات این شرکت ایجاد شد. از این رو امسال نشست‌های فراوانی با شورای هماهنگی مدیران آب و برق استان برگزار و هماهنگی لازم درباره قطع نشدن برق تأسیسات و چاه‌های این شرکت انجام شد تا در تابستان امسال شاهد قطعی برق در تأسیسات آب آشامیدنی مشهد نباشیم.

درگیری ۳۰ شهر استان با بحران آب

سیدابراهیم علوی، مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب خراسان رضوی، نیز که به صورت تلفنی مهمان نشست خبرنگاران بود، با بیان اینکه سی شهر این استان با تنش آبی روبه رو هستند، گفت: در اوج مصرف ۲۲۰ منبع آبی به صورت ۲۴ ساعته در خدمت شهروندان استان هستند.