گزارشی از هزینه‌های بهبود و درمان اختلالات شنوایی | شنیدن چقدر هزینه دارد؟

ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ فردا روز جهانی ناشنوایان است؛ همین بهانه‌ای شد تا برای محاسبه هزینه شنیدن چرتکه برداریم و به سراغ کسانی برویم که خودشان یا نزدیکانشان در سکوت زندگی می‌کنند یا شغلشان به نحوی به این دسته از افراد گره خورده است. البته تعیین یک عدد مشخص امکان پذیر نیست و به عوامل متعددی بستگی دارد؛ مثلا برای یک قلم اصلی؛ یعنی سمعک که صدا را به دنیای ناشنوایان می‌رساند، ده‌ها مدل و قیمت وجود دارد.

خلاصه حرف‌های رسمی و درگوشی‌های کسانی که نمی‌خواهند نامی از آن‌ها بیاید، درباره هزینه‌های شنیدن، خدمات دولتی، مافیا و ... این می‌شود که دولت در برخی قسمت‌ها مانند کاشت حلزون خوب عمل کرده، اما هزینه‌های جانبی برای افرادی که تحت پوشش بیمه یا سارمان‌های حمایتی نیستند، زیاد است. درمجموع اگر کسی برای کودک کمتر از چهارسال خود در نوبت کاشت حلزون بنشیند، لازم نیست هیچ هزینه‌ای برای انجام آن پرداخت کند، درغیراین صورت این عمل بیش از ۴۰ میلیون تومان خرج دارد.

هزینه سمعک هم بسته به نیاز و انتخاب افراد از حدود یک میلیون تومان به بالاست؛ طبق گفته بازاریان متوسط قیمت یک سمعک خوب از ۳ میلیون تومان شروع می‌شود. یک تست شنوایی سنجی کامل هم حدود ۲۰۰ هزار تومان آب می‌خورد و برای آموزش‌های گفتار درمانی نیز باید در ماه حدود یک میلیون تومان هزینه شود. این‌ها فقط بخشی از هزینه‌های شنیدن یا بهتر شنیدن است.

ابزار بی قیمتِ شنیدن!

«اگر از یک نوار گوش ۲۰ کپی بگیرید و به ۲۰ شنوایی سنج نشان دهید هر کدام یک مدل سمعک برای کودکتان تجویز می‌کنند.» این جمله‌ها را مادر یک نوجوان کم شنوا به ما می‌گوید و دلیلش را هم تنوع در انواع سمعک و به قول خودش مافیا و نبود نظارت می‌داند. مشابه این جمله را از محمد هاشمی که به تازگی قصد خرید سمعک برای مادرش را داشته است، می‌شنوم.

او اعتقاد دارد فقط باید از آشنا خرید کرد؛ چون هیچ قیمت معینی ندارد و با توجه به تنوع کالا در بازار، تشخیص کیفیت و تناسب آن با قیمت تقریبا غیر ممکن است؛ مثلا یک فروشنده سمعک می‌گوید کالا را خودش از آمریکا آورده است و آن یکی می‌گوید سمعک کره‌ای دارد و در نهایت نیز تشخیص راست از دروغ سخت می‌شود و فقط باید به یک حرف اعتماد کرد. با همه این حرف ها، مشاهدات ما از بازار سمعک و گفتگو با فعالان این حوزه نشان می‌دهد قیمت این کالا متناسب با نوع و کشور سازنده آن از حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تا بیش از ۲۰ میلیون تومان متغیر است.

مرتضی مقدم رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم و تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی و دندان پزشکی است.
او هم قبول دارد که به اصطلاح بازاری‌ها روی قیمت کالا در بازار سمعک باز است و مثل خیلی از کالا‌های دیگر بین تجویز کننده و فروشنده رانت وجود دارد. مقدم می‌گوید: در بازار سمعک نیز بین پزشکان گوش و حلق و بینی و شنوایی سنج‌ها با فروشندگان بخش سمعک رانتی شکل گرفته است و با توجه به تنوع کالا و نبود قیمت مصوب نمی‌توان هزینه مشخصی برای آن در نظر گرفت.
مقدم ادامه می‌دهد: سمعک تقریبا به ایمپلنت و عینک می‌ماند، چون کم حجم است و مسافر راحت می‌تواند آن را حمل کند. سمعک مدل‌های متنوع با قیمت‌های مختلفی دارد؛ پشت گوشی، داخل گوشی و کاشتنی که حدود قیمت آن‌ها از بیشتر از یک میلیون تومان شروع می‌شود و تا بیش از ۲۵ میلیون تومان هم می‌رسد.

شنوایی سنجی چند؟

گام اول برای بررسی وضعیت شنوایی، مراجعه به شنوایی سنج‌ها و گرفتن نوار گوش است. با استفاده از آزمایش شنوایی می‌توان نوع کم شنوایی و مکان ضایعه یا مشکل گوش را مشخص کرد. خلاصه اینکه هزینه نوار گوش بسته به نوع آزمایش‌هایی که برای فرد انجام می‌شود، تفاوت دارد، اما در مجموع بنا بر پرس وجو‌های ما از چند شنوایی سنج مشهدی، هزینه انجام این تست‌ها بین ۱۰۰ تا ۲۱۰ هزارتومان است.

اگر مراجعه کننده کودک باشد و نتواند با شنوایی سنج همکاری کند، از تست‌هایی در خواب استفاده می‌شود که هزینه آن حدود ۳۰۰ هزار تومان است. البته لازم است تأکید کنیم که این هزینه‌ها حدودی و بدون در نظر گرفتن بیمه‌های مختلف است؛ همچنین با دستگاه‌های گوناگون انجام تست و حساسیت آن‌ها قیمت تغییر می‌کند.

درمان پرهزینه گفتار

تشخیص بهنگام مشکلات شنوایی و استفاده از راه‌های درمانی مانند کاشت حلزون یا استفاده از سمعک مناسب می‌تواند کودکان را به دنیای صدا‌ها بازگرداند تا آن‌ها بتوانند ارتباط کلامی با اطرافیان خود برقرار کنند. گفتار درمانی یکی از شاخه‌های توان بخشی است و افراد کم شنوا برای تقویت گفتار خود به استفاه از این روش نیاز دارند. ماریا صبوری یک گفتاردرمانگر است. او می‌گوید تعداد جلسات موردنیاز برای گفتار درمانی به وضعیت توان یاب بستگی دارد، اما برای کودک کم شنوا حدود دو تا سه جلسه در هفته به گفتار درمانی نیاز است.
با چند گفتار درمانگر در مشهد صحبت می‌کنیم و آن‌ها هزینه هر جلسه نیم ساعته را بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان اعلام می‌کنند. البته در مراکز دولتی، جلساتی با حدود ۶۰ هزار تومان هم پیدا می‌شود.

کاشت حلزون رایگان می‌شود

معاون توانبخشی بهزیستی خراسان رضوی درباره اقدامات بهزیستی در راستای حمایت از ناشنوایان و کم شنوایان به شهرآرا می‌گوید: کار بهزیستی در این راستا از بدو تولد کودکان و از زمان غربالگری شنوایی آغاز می‌شود. در همه بیمارستان‌های استان دستگاه‌های غربالگری شنوایی بهزیستی وجود دارد. اگر مشکل شنوایی در نوزادان تشخیص داده شود، به سمت حوزه توانبخشی بهزیستی راهنمایی خواهند شد. درصورتی که فرد تحت پوشش بهزیستی قرار بگیرد، از او حمایت خواهیم کرد.

حمیدرضا علیزاده رضایی درباره هزینه کاشت حلزون برای کودکان نیز می‌افزاید: تا سال گذشته، آورده خانواده‌ها برای انجام عمل کاشت حلزون ۹ میلیون تومان بود که بهزیستی برای مددجو‌های خود، ۶ میلیون تومان آن را پرداخت می‌کرد. در مجموع هزینه این عمل بیش از ۴۰ میلیون تومان است و امسال وزارت بهداشت انجام آن را رایگان اعلام کرده است.

او ادامه می‌دهد: حدود ۱۸ هزار ۵۰۰ ناشنوا و کم شنوا در استان خراسان رضوی تحت پوشش بهزیستی قرار دارند که تقریبا ۴۵ درصد از آن‌ها در مشهد هستند. برای رساندن کودکان دارای مشکلات شنوایی به وضعیت عادی، پنج مرکز شنوایی و کم شنوایی در استان داریم که سه تای آن‌ها در مشهد و یکی در سبزوار و یکی در نیشابور قرار دارند و ۴۰۰ نفر از کودکان کمتر از شش سال از این مراکز خدمات دریافت می‌کنند. یارانه‌ای حدود یک میلیون و ۳۵۰  برای آموزش این کودکان پرداخت می‌کنیم و در صورت انجام درمان در زمان طلایی، ۹۹ تا ۱۰۰ درصد آن‌ها می‌توانند به مدارس عادی وارد شوند.