رئیس اورژانس کشور: نیازی به حضور مردم در پایگاه‌های انتقال خون نیست لغو پرواز‌های بازگشت حجاج تا اطلاع ثانوی ستاد بحران وزارت بهداشت به ریاست وزیر بهداشت تشکیل شد (۲۳ خرداد ۱۴۰۴) آماده‌باش عملیاتی تمامی نیروهای هلال احمر در سطح کشور در پی حمله اسرائیل به ایران جزئیات حادثه آتش‌سوزی خارک اعلام شد (۲۲ خرداد ۱۴۰۴) اتفاق معجزه آسا | یک مسافر از هواپیمای سقوط کرده هند نجات یافت جان باختن یک نفر در آتش‌سوزی پتروشیمی خارک | آتش مهار شد افزایش رشته‌های مجاز برای آزمون استخدامی آموزش‌وپرورش جشن عید غدیر خم ویژه مددجویان کمیته امداد با حضور استاندار خراسان رضوی برگزار شد (۲۲ خرداد ۱۴۰۴) مودی: فاجعه احمدآباد ما را متحیر و غمگین کرده است | همه سرنشینان جان باختند + فیلم ماساژ برای همه کمردرد‌ها خوب نیست ترامپ خروج پرسنل آمریکایی از منطقه غرب آسیا را تأیید کرد ۷۵ درصد قربانیان دود سیگار، زنان و کودکان بی‌گناه هستند سقوط یک هواپیمای مسافربری با ۱۳۳ مسافر در شهر احمدآباد هند + فیلم لحظه سقوط پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (پنجشنبه، ۲۲ خرداد ۱۴۰۴) | آغاز روند افزایش دما در استان کاهش وزن در میانسالی می‌تواند به طول عمر بیفزاید مرگ سالانه بیش از ۶۰ هزار نفر در ایران به علت مصرف دخانیات آیا مصرف بی‌رویه غذا‌های تند به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند؟ زمان واریز حقوق خردادماه ۱۴۰۴ بازنشستگان و مستمری بگیران تأمین‌اجتماعی مشخص شد معاون حقوقی وزارت بهداشت درباره نفوذ صنایع دخانی هشدار داد: سن ابتلا و آلودگی به مواد دخانی به‌شدت کاهش یافته است جزئیات بسته حمایتی مازاد بیمه پایه سلامت بازنشستگان کشوری اعلام شد | کاهش ۵۰ درصدی فرانشیز خدمات بستری پیش‌بینی هواشناسی کشور امروز (پنجشنبه، ۲۲ خرداد ۱۴۰۴) | افزایش نسبی دما با آغاز هفته آینده احتمال تغییر در بیمه تکمیلی بازنشستگان کشوری | مطالبات همسان‌سازی تا پایان سال پرداخت می‌شود آلودگی صوتی مشهد از مرز استاندارد ملی گذشت | مناطق ۳، ۶ و ۱۱ مشهد، رکورددار آلودگی صوتی اگر هر روز خیار مصرف کنیم، چه اتفاقی در بدنمان می‌افتد؟ قبل از خواب، شیر گرم بنوشیم یا سرد؟ فروش واکسن «گارداسیل» در وب‌سایت‌ها غیرمجاز است امکان پذیرش مستقیم دستیار در ۴ رشته پزشکی فراهم شد
سرخط خبرها

استبداد صغیر چگونه آغاز شد؟

  • کد خبر: ۱۷۰۸۸۹
  • ۰۳ تير ۱۴۰۲ - ۱۱:۴۲
استبداد صغیر چگونه آغاز شد؟
درباره محمدعلی شاه قاجار که در چنین روزی با فرماندهی کلنل ولادیمیر لیاخوف، مجلس را به توپ بست.

به گزارش شهرآرانیوز، محمدعلی شاه قاجار، نوه امیرکبیر بود؛ پسر تاج الملوک و مظفرالدین شاه. اما در زمینه مملکت داری هزار پشت با جد مادری اش بیگانه می‌نمود. تا پیش از سلطنت، از ترس محبوبیت عمویش نزد مشروطه خواهان و نصب او به سلطنت، ادعای هواداری از مشروطه طلبان را داشت و خودش را رفیق قافله نشان می‌داد، اما جوانی او که به تعلیم و تربیت نزد آموزگار روسی اش گذشته بود، بیش از هر چیز او را در نگاه مردم به شریک دزد می‌نمایاند تا رفیق قافله. او به ظاهر از مشروطه طلبان حمایت می‌کرد، اما در باطن با خط مشی پدرش مخالف بود و مردم را شایسته دخالت در امور مملکت داری نمی‌دانست.

همین که در روز تاج گذاری اش نمایندگان مجلس شورای ملی را دعوت نکرد، آشکارا بنیان مشروطه را نادیده گرفت و اعلام کرد قوانین این مجلس را امضا نخواهد کرد. کمی بعد هم، نهایت واکنش و مدارای او برابر اعتراضات و شورش‌های مردمی، گردن نهادن به بخش کوچک وظایفی بود که از سوی مشروطه به او محول می‌شد. اما در ابتدای روزگاری که محمدعلی شاه تازه داشت طعم سلطنت را می‌چشید، مجلس نوپای شورای ملی درحال جان گرفتن بود و از گوشه وکنار کشور، انجمن‌های متعدد با رویکرد‌های گوناگون علیه یکدیگر قد علم کرده بودند.

در این اوضاع، سیدمحمدعلی طباطبایی، رهبر تراز اول مشروطه، به شاه هشدار داد ایجاد نظم و امنیت در وضعیت فعلی برعهده اوست. شاه نیز با ابلاغ نامه‌ای به انجمن ها، اعلام کرد ادامه فعالیت آنان مشروط به تنظیم نظام نامه قانونی است؛ اما در عمل، محتوای تلگراف‌هایی که به شاه می‌رسید، نشانی از آرامش و تسلط بر اوضاع نداشت. در صورت تسلیم نشدن حکومت برابر مردم، حمله به تهران از سوی آزادی خواهان حتمی بود.

بنابراین، شاه اعلام کرد با مجلس گفتگو خواهد کرد، اما زبان آتشین او در ۲ تیر ۱۲۸۷، توپ‌هایی پی درپی بود که به فرمان کلنل ولادیمیر لیاخوف روسی به سمت ساختمان مجلس پرتاب می‌شد. پس از این روز، حکومت نظامی و دوره استبداد صغیر در تهران آغاز شد؛ مطبوعات تعطیل شدند و چهره‌های سرشناسی مانند جهانگیرخان صوراسرافیل کشته شدند. شاه بی پروا از علت حمله به مجلس سخن گفت و اعلام کرد انجمن‌ها و مطبوعات عامل آشوب بودند، سلطنت از سوی خدا به او تفویض شده و نیروی نظامی در حیطه اختیار اوست و این شاه است که تشخیص می‌دهد چه چیز درست یا غلط است.

بدین ترتیب، مراجع در شرایط خفقان آلود آن روز‌ها وارد ماجرا شدند و با اعلام حکم محاربه برای کسانی که با مشروطه مخالفت و به مسلمانان تعرض می‌کنند، مردم را علیه شاه قرار دادند. آتش جنگی یازده ماهه میان حکومت استبدادی قاجار و مردم مشروطه خواه آغاز شد و در نهایت با لشکرکشی مردم از نقاط مختلف ازجمله تبریز، اصفهان و رشت به پایتخت، تهران در محاصره کامل قرار گرفت. در پایان جنگی سه روزه، محمدعلی شاه از کاخ سلطنتی گریخت و به سفارتخانه روسیه پناه برد.

سپس در ۲۴ تیر ۱۲۸۸ مجلسی با عنوان مجمع عالی در بهارستان تشکیل شد و پانصد نفر شامل نمایندگان دور اول مجلس، تجار، اشراف، سرداران و... به خلع شاه رأی دادند و ولیعهد را جانشین کردند. تلاش‌های محمدعلی شاه برای بازگرداندن قدرت بی نتیجه ماند، پس به اوکراین امروزی و بعدتر ایتالیا گریخت و در همان جا از دنیا رفت.

توصیف یک نشریه انگلیسی از محمدعلی شاه قاجار

این شاهزاده صفات مخصوص به خود داشت؛ اول آنکه تیراندازی ماهر بود، دوم آنکه کمتر عیاشی می‌کرد و زنان زیادی نداشت و سوم آنکه همیشه تنگدست و بی پول بود. گهگاهی با گرفتن وام احتیاجاتش را برطرف می‌کرد. به طلبکارانش وعده اعطای مقام می‌داد و در نهایت کسانی که او را در زمان ولایتعهدی دیده بودند، هیچ آثاری از لیاقت و کفایت در او مشاهده نکردند.

محمدعلی شاه از دیدگاه ناظم الاسلام کرمانی، از فعالان جنبش مشروطه

محمدعلی میرزا، خست، لئامت، سفاهت و قساوت قلب را به منتهای درجه رسانده بود. تمام خدام و رعیت را فدای خود می‌خواست. به هرکس احتیاج پیدا می‌کرد، با ملایمت کامل رفتار می‌کرد و به محض رفع احتیاج، انگار او را هرگز نمی‌شناخت. با اشخاص پست و نانجیب که سبب خانه خرابی مردم بودند، وثوق می‌یافت و به رمال و فال گیر و جادوگر اعتقاد داشت. خود را مسلمان می‌دانست، اما مسجد و معبد را به توپ می‌بست.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->