آخرین مهلت انتخاب رشته آزمون کارشناسی ارشد ۱۴۰۴ + جزئیات (۲۰ خرداد ۱۴۰۴) زمان‌بندی مرحله دوم پرداخت وام قرض‌الحسنه بازنشستگان اعلام شد + جزئیات سرقت‌های سریالی کلان از خانه تهرانی‌ها با همدستی دو برادر قتل خونین، پایان بازی دوستانه در گیم‌نت قتل همسر به بهانه اختلاف خانوادگی در کلاردشت صید پشه «آئدس آلبوپیکتوس» در مازندران سازمان غذاودارو: گواهی بهداشت صادرات مواد غذایی و آشامیدنی برخط صادر می‌شود هوشیاری خارق‌العاده یک کودک ۸ساله و دستگیری ۱۳ داعشی در قم مادران در دوران شیردهی مجاز به دریافت چه مقدار کالری هستند؟ قتل هولناک پسر جوان با ضربات چاقو در تهران | قاتل دستگیر شد گرگِ مسلحِ خوزستان در دام پلیس خراسان | اعترافات هولناک از جنایت‌های کلاشینکفی، در بازجویی شبکه سازمان‌یافته فساد در حوزه خرید تضمینی گندم متلاشی شد (۱۹ خرداد ۱۴۰۴) کشف ۵۵ بسته هرویین از معده یک تبعه خارجی در تایباد (۱۹ خرداد ۱۴۰۴) رئیس دفتر رئیس جمهور: ارتقای کیفی آموزش و پرورش به گفتمان ملی تبدیل شده است دلیل افزایش آمار شهادت محیط‌بانان چیست؟ انهدام باند شرکت هرمی و دستگیری ۱۲ نفر از اعضای آن در مشهد (۱۹ خرداد ۱۴۰۴) یک فعال سیاسی: حدود ۱۰ سال از معطل ماندن لایحه مقابله با خشونت علیه زنان می‌گذرد همه عوامل مدارس غیردولتی باید متخصص باشند رئیس پلیس راهور فراجا: بیش از ۷۰ درصد جان‌باختگان حوادث رانندگی مربوط به جاده‌های برون‌شهری است برخی از رشته‌های آزمون استخدامی آموزش و پرورش حذف شد تأمین ارز واردات دارو و تجهیزات پزشکی از یک میلیارد دلار گذشت دوچرخه سواری باعث تقویت عضلات و بهبود تعادل افراد می‌شود نایب‌رئیس شورای شهر تهران تأکید کرد: لزوم تشکیل قرارگاه تاکسیرانی برای نظارت بر مسافرکشی در پایتخت تعهدات خیرین مدرسه‌ساز، مرز ۱۸ هزار همت را رد کرد توزیع ۴ میلیون واحد خون در کشور طی سال ۱۴۰۳ سکته‌های مغزی خفیف با خستگی طولانی‌مدت مرتبط هستند تهران در معرض طوفان تندری (۱۹ خرداد ۱۴۰۴) تأکید وزیر آموزش و پرورش بر اهمیت برگزاری دوره‌های توانمندسازی معلمان پیشرفت ۲۱ درصدی پروژه ذخیره‌سازی آب در ارتفاعات جنوبی مشهد (۱۹ خرداد ۱۴۰۴)
سرخط خبرها

استبداد صغیر چگونه آغاز شد؟

  • کد خبر: ۱۷۰۸۸۹
  • ۰۳ تير ۱۴۰۲ - ۱۱:۴۲
استبداد صغیر چگونه آغاز شد؟
درباره محمدعلی شاه قاجار که در چنین روزی با فرماندهی کلنل ولادیمیر لیاخوف، مجلس را به توپ بست.

به گزارش شهرآرانیوز، محمدعلی شاه قاجار، نوه امیرکبیر بود؛ پسر تاج الملوک و مظفرالدین شاه. اما در زمینه مملکت داری هزار پشت با جد مادری اش بیگانه می‌نمود. تا پیش از سلطنت، از ترس محبوبیت عمویش نزد مشروطه خواهان و نصب او به سلطنت، ادعای هواداری از مشروطه طلبان را داشت و خودش را رفیق قافله نشان می‌داد، اما جوانی او که به تعلیم و تربیت نزد آموزگار روسی اش گذشته بود، بیش از هر چیز او را در نگاه مردم به شریک دزد می‌نمایاند تا رفیق قافله. او به ظاهر از مشروطه طلبان حمایت می‌کرد، اما در باطن با خط مشی پدرش مخالف بود و مردم را شایسته دخالت در امور مملکت داری نمی‌دانست.

همین که در روز تاج گذاری اش نمایندگان مجلس شورای ملی را دعوت نکرد، آشکارا بنیان مشروطه را نادیده گرفت و اعلام کرد قوانین این مجلس را امضا نخواهد کرد. کمی بعد هم، نهایت واکنش و مدارای او برابر اعتراضات و شورش‌های مردمی، گردن نهادن به بخش کوچک وظایفی بود که از سوی مشروطه به او محول می‌شد. اما در ابتدای روزگاری که محمدعلی شاه تازه داشت طعم سلطنت را می‌چشید، مجلس نوپای شورای ملی درحال جان گرفتن بود و از گوشه وکنار کشور، انجمن‌های متعدد با رویکرد‌های گوناگون علیه یکدیگر قد علم کرده بودند.

در این اوضاع، سیدمحمدعلی طباطبایی، رهبر تراز اول مشروطه، به شاه هشدار داد ایجاد نظم و امنیت در وضعیت فعلی برعهده اوست. شاه نیز با ابلاغ نامه‌ای به انجمن ها، اعلام کرد ادامه فعالیت آنان مشروط به تنظیم نظام نامه قانونی است؛ اما در عمل، محتوای تلگراف‌هایی که به شاه می‌رسید، نشانی از آرامش و تسلط بر اوضاع نداشت. در صورت تسلیم نشدن حکومت برابر مردم، حمله به تهران از سوی آزادی خواهان حتمی بود.

بنابراین، شاه اعلام کرد با مجلس گفتگو خواهد کرد، اما زبان آتشین او در ۲ تیر ۱۲۸۷، توپ‌هایی پی درپی بود که به فرمان کلنل ولادیمیر لیاخوف روسی به سمت ساختمان مجلس پرتاب می‌شد. پس از این روز، حکومت نظامی و دوره استبداد صغیر در تهران آغاز شد؛ مطبوعات تعطیل شدند و چهره‌های سرشناسی مانند جهانگیرخان صوراسرافیل کشته شدند. شاه بی پروا از علت حمله به مجلس سخن گفت و اعلام کرد انجمن‌ها و مطبوعات عامل آشوب بودند، سلطنت از سوی خدا به او تفویض شده و نیروی نظامی در حیطه اختیار اوست و این شاه است که تشخیص می‌دهد چه چیز درست یا غلط است.

بدین ترتیب، مراجع در شرایط خفقان آلود آن روز‌ها وارد ماجرا شدند و با اعلام حکم محاربه برای کسانی که با مشروطه مخالفت و به مسلمانان تعرض می‌کنند، مردم را علیه شاه قرار دادند. آتش جنگی یازده ماهه میان حکومت استبدادی قاجار و مردم مشروطه خواه آغاز شد و در نهایت با لشکرکشی مردم از نقاط مختلف ازجمله تبریز، اصفهان و رشت به پایتخت، تهران در محاصره کامل قرار گرفت. در پایان جنگی سه روزه، محمدعلی شاه از کاخ سلطنتی گریخت و به سفارتخانه روسیه پناه برد.

سپس در ۲۴ تیر ۱۲۸۸ مجلسی با عنوان مجمع عالی در بهارستان تشکیل شد و پانصد نفر شامل نمایندگان دور اول مجلس، تجار، اشراف، سرداران و... به خلع شاه رأی دادند و ولیعهد را جانشین کردند. تلاش‌های محمدعلی شاه برای بازگرداندن قدرت بی نتیجه ماند، پس به اوکراین امروزی و بعدتر ایتالیا گریخت و در همان جا از دنیا رفت.

توصیف یک نشریه انگلیسی از محمدعلی شاه قاجار

این شاهزاده صفات مخصوص به خود داشت؛ اول آنکه تیراندازی ماهر بود، دوم آنکه کمتر عیاشی می‌کرد و زنان زیادی نداشت و سوم آنکه همیشه تنگدست و بی پول بود. گهگاهی با گرفتن وام احتیاجاتش را برطرف می‌کرد. به طلبکارانش وعده اعطای مقام می‌داد و در نهایت کسانی که او را در زمان ولایتعهدی دیده بودند، هیچ آثاری از لیاقت و کفایت در او مشاهده نکردند.

محمدعلی شاه از دیدگاه ناظم الاسلام کرمانی، از فعالان جنبش مشروطه

محمدعلی میرزا، خست، لئامت، سفاهت و قساوت قلب را به منتهای درجه رسانده بود. تمام خدام و رعیت را فدای خود می‌خواست. به هرکس احتیاج پیدا می‌کرد، با ملایمت کامل رفتار می‌کرد و به محض رفع احتیاج، انگار او را هرگز نمی‌شناخت. با اشخاص پست و نانجیب که سبب خانه خرابی مردم بودند، وثوق می‌یافت و به رمال و فال گیر و جادوگر اعتقاد داشت. خود را مسلمان می‌دانست، اما مسجد و معبد را به توپ می‌بست.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->