ضرورت احداث کرانه شمالی

پهنه شمالی شهر مشهد با توجه به ریزدانگی بافت مسکونی شهری از تراکم جمعیتی زیادی برخوردار است. در سال‌های گذشته بر اثر ناهم خوانی توسعه نواحی شهری با نیاز‌های زیستی، اجتماعی و اقتصادی ساکنان شهر، پایداری در شهر عملکرد قدرتمندی در تحولات زندگی شهری و اقتصادی خانوار‌ها نداشته است. از همین رو ششمین دوره مدیریت شهری با نگاه ویژه به خدمت رسانی یکپارچه و یکسان در همه نقاط شهر مشهد در راستای توسعه پایدار شهری از منظر عدالت اجتماعی، فضایی و محیطی در بافت‌های پیرامونی گام‌های مؤثری در راستای بهبود عملکرد شهر برداشته است.

واقعیات مرتبط با شاخص‌های شناسایی بافت‌های کم برخوردار و پیرامونی (ریزدانگی، نفوذناپذیری و ناپایداری) حکایت از این موضوع دارد که تا زمانی که روند توسعه پایدار شهری از نظر اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی با نقصان روبه رو باشد، مشکلات بی شماری برای شهروندان به وجود خواهد آورد. همچنین پیشروی‌های سرزمینی در ساخت واحد‌های مسکونی ناایمن و غیرمجاز تهدیدی جدی برای مشهدالرضا (ع) است.

از این رو در  راستای هدایت و  برنامه ریزی توسعه متوازن شهری، ایجاد معبری با توان جابه جایی انبوه با کارکرد شهری یکی از پارامتر‌های اصلی کنترل این پیشروی هاست. از سویی با توجه به تراکم جمعیتی و نیاز به شبکه دسترسی مناسب در این پهنه، مسیر کرانه شمالی در مشهد برای دسترسی‌های سریع امروز و آینده نه چندان دور این شهر می‌تواند بسیار کارگشا باشد. زیرا جمعیت شهر در این محدوده در حال افزایش سریع است و در صورت برنامه ریزی صحیح برای ساخت پروژه کرانه شمالی مشهد، بخشی که امروز در ضلع شمالی صدمتری واقع شده است، به متن شهر تبدیل خواهد شد.

اگر توسعه مشهد به شکل برنامه ریزی شده از شمال به سمت جنوب این اتوبان و مسیر‌های دسترسی و شاخه‌ای آن انجام شود، می‌توان زمین‌های درون محدوده را تعیین تکلیف مناسب و قانونی کرد تا اصول ساخت وساز آن‌ها هم به صورت مهندسی و با نظارت دقیق تری صورت پذیرد.

آنچه بر اساس شواهد و بررسی‌های پدافند غیرعامل شهر مشهد مشخص است، امروزه مناطق حاشیه شهر خطر ناایمنی بسیاری را تجربه‌ می‌کند. زیرا بسیاری از ساختمان‌ها بدون هیچ اصول و فنون مهندسی ساخته شده اند و بی شک در برابر زلزله بسیاری از آن‌ها آسیب پذیر خواهند بود. این مسیر می‌تواند شبکه معابر بسیاری را در شمال شهر به خود متصل کند و تأثیر بسزایی در کاهش بار ترافیکی شهر داشته باشد.

ایجاد این پروژه با همه مزایا نباید به سمت وسویی برود که سبب گسترش حاشیه نشینی یا توسعه غیراصولی شهر شود. مدیران اجراکننده باید به این موضوع دقت بسیاری داشته باشند. کرانه شمالی یک مسیر دسترسی آسان و سریع برای ساکنان حاشیه شهر است و با توجه به اینکه در زندگی‌های شهری ایجاد مسیر جدید سبب توسعه زندگی شهروندی می‌شود و با اینکه سال‌ها از ایجاد صدمتری مشهد می‌گذرد، نیاز است تا با ایجاد صدمتری دوم به کاهش بار ترافیکی در شمال شهر کمک کرد. ایجاد یک مسیر بزرگراهی در شمال شهر سبب می‌شود توسعه بهتری را در مناطق کم برخوردار شاهد باشیم و همچنین می‌توانیم شاهد تردد بهتر ساکنان این مناطق باشیم.

از نگاه کارشناسان حوزه شهرسازی و معماری، موفقیت این طرح در حوزه املاک و شهرسازی در گرو نظارت مستمر بر روند اجرای ساخت وساز‌های غیرمجاز در شمال شهر مشهد است و درصورتی که بر این روند نظارتی نباشد، بی شک در ایجاد پروژه تداخلی رخ خواهد داد. از سوی دیگر، ساخت این پروژه می‌تواند به کنترل ساخت وساز‌ها در این پهنه کمک شایانی کند.