تأکید شهردار مشهد بر تسریع بر اجرای مصوبات مرتبط با خدمت‌رسانی به زائران و مجاوران تداوم همکاری‌های بانک شهر و شهرداری مشهد در توسعه پروژه‌های عمرانی و حمل‌ونقل شهری یعقوبی: مشهد به‌زودی در تمام مناطق خود بوستان بانوان خواهد داشت پرستاران، فرشتگان ایثار | اکران تصاویر شهدای پرستار در مشهد شهردار مشهد مقدس: بوستان «شهربانوی بسیج» فردا (۶ آبان ۱۴۰۴) افتتاح می‌شود ارتباط مستقیم با مردم، کلید تصمیم‌گیری دقیق در مدیریت شهری مشهد ارمنستان محدودیت‌های ترانزیتی با آذربایجان را لغو کرد پرستاران، جلوه‌ی عینی مهربانی و ایثار زمین های رها شده محله پورسینای مشهد و تردد دانش آموزان در اراضی خاکی | ۱۰۰  متر خاکی تا مدرسه! سازوکار خرید تضمینی زعفران در خراسان رضوی اجرا می‌شود | اعطای ۸ همت تسهیلات ویژه دولتی به زعفران‌کاران استان ورود ۴۰۰ دستگاه اتوبوس جدید به ناوگان حمل‌ونقل مشهد بقائی: سازمان ملل نماد و نشانه‌ای از عبرت‌آموزی بشر از درد‌ها و رنج‌های گذشته است سلیمی: بوستان «شهربانوی بسیج» در مشهد به‌زودی افتتاح می‌شود جاده سیمان مشهد به طبرسی شمالی متصل شد هوای مشهد برای گروه‌های حساس، ناسالم اعلام شد (۵ آبان ۱۴۰۴) مراسم افتتاحیه شانزدهمین جشنواره تئاتر مردمی «بچه‌های مسجد» در مشهد برگزار شد + فیلم (۴ آبان ۱۴۰۴) شهردار مشهد مقدس: رصدخانه شهری مشهد، کامل‌ترین مجموعه کشور است بانویی که باغش را به بیمارستان بخشید | روایتی از بی‌بی اشرف و عمارت هشت‌آباد مشهد نام‌گذاری «بولوار مشهد» در شهر رفسنجان معاون حقوقی وزیر خارجه به کابل سفر کرد
سرخط خبرها

مشهدآباد(۵)؛ انقطاع یا اتصال هویت دینی مشهد در دوره معاصر

  • کد خبر: ۱۹۹۹۲۷
  • ۲۲ آذر ۱۴۰۲ - ۱۱:۵۰
مشهدآباد(۵)؛ انقطاع یا اتصال هویت دینی مشهد در دوره معاصر
در دوره معاصر، تحت تأثیر اجرای طرح‌های عمرانی و توسعه سرمایه داری در مشهد، هویت این شهر در معرض یک آزمون تاریخی سترگ قرار گرفته است.

مشهدالرضا (ع) از آن دست شهر‌هایی است که هویتش جز به مشهدالرضا (ع) بودن و زیارت نیست. زیرا مشهد نه مزیت محیط زیستی شهر‌های شمالی یا غربی حاشیه زاگرس را دارد و نه مزیت سیاسی یا اقتصادی تهران پایتخت. با این حال، چنان که در یادداشت‌های قبلی اشاره شد، در دوره معاصر، تحت تأثیر اجرای طرح‌های عمرانی و توسعه سرمایه داری در مشهد، هویت این شهر در معرض یک آزمون تاریخی سترگ قرار گرفته است.

همان طور که می‌دانیم، بر اساس آموزه‌های اسلامی، ابعاد ناسوتی و این دنیایی ما و زندگی مان، همچون مکان، زمان، اعداد، روابط انسانی یا حتی حیوانات، هم زمان با ابعاد مادی و جسمانی دارای ابعاد ملکوتی نیز هستند. به عنوان مثال، ما در زندگی دینی خود مفهوم کمی و مادی از زمان داریم که روز و شبمان را با آن محاسبه می‌کنیم و البته این زمان با زمان ملکوتی و قدسی در اتصال است. به همین دلیل زمان‌هایی مانند بین الطلوعین، شب جمعه، غروب آفتاب، سحرگاهان، ماه‌های شعبان و رمضان، شب زیارتی حضرت رضا (ع)، همه وهمه، برای ما زمان‌های خاصی هستند که تأثیر مستقیمی بر زندگی دینی ما دارند.

به همین ترتیب، مکان‌های قدسی نیز به دلیل ارتباط مکان محسوس و مادی با مکان ملکوتی است که قدسیت می‌یابند که در بعضی احادیث از آن‌ها با عنوان شهر جابلقا و جابلسا یاد شده است. با فرض همین ابعاد ملکوتی و ماورایی است که زائر از مسافر عادی متفاوت می‌شود و مجاور از شهروند تمایز می‌یابد. با توجه به ارتباط اموال مادی و این دنیایی با ابعاد ملکوتی آن هاست که انباشت سرمایه و درپیش گرفتن زهد می‌تواند در قالب وقف و نذر و صدقه محقق شود.

مطابق تحلیلی که ماکس وبر، جامعه شناس مشهور آلمانی، از رابطه اخلاق پروتستانی و روح سرمایه داری مطرح کرده، انباشت سرمایه در نظام سرمایه داری محصول زهد دنیوی کالونیست‌های مسیحی است. بر اساس این آموزه، رعایت زهد دنیوی توسط کالونیست ها، منقطع از پاداش اخروی و فقط به منظور پاداش دنیوی انجام می‌شود. انقطاع زندگی انسان از جهان آخرت و عوالم ملکوتی، درحقیقت به معنای نفی یا تضعیف رابطه جهان ناسوتی و مادی با ابعاد ملکوتی و ماورایی است.

در این وضعیت دیگر حتی احکام شرعی مربوط به زمان و مکان و کالا‌ها و روابط انسانی و مانند آن‌ها نیز کم ارزش خواهند شد و در بهترین حالت به احکام بی فایده تبدیل می‌شوند. در انقطاع از ابعاد ملکوتی، زمین ها، زمان ها، کالاها، روابط و خدمات انسانی و همه آنچه ما در شهر با آن سروکار داریم، مطابق قواعد عرضه و تقاضا، در نظام سرمایه داری مبادله می‌شوند و به انباشت سرمایه در نزد سرمایه داران منتهی خواهند شد؛ بنابراین طبیعی است که با توسعه سرمایه داری، آن دسته از انسان‌هایی که به ارتباط با ابعاد ماورایی و ملکوتی زمان و مکان و روابط انسانی پایبند مانده اند، فقیرتر خواهند شد. زیرا دارایی قدسی آن‌ها مانند دیگردارایی‌ها در بازار معامله می‌شود و ارزش افزوده ماورایی آن‌ها نادیده گرفته می‌شود و در این وضعیت انباشت سرمایه دارانه جای وقف و نذر و صدقه را می‌گیرد.

با این تحلیل، اگر شهر مشهد در گذشته با مکان بارگاه ملکوتی حضرت رضا (ع) یا مساجد و مکان‌های قدسی متعددش، با زمان‌های قدسی متراکمش، با روابط مجاور-زائر ملکوتی اش شکل گرفته بود، امروز با گسترش توسعه سرمایه داری، در معرض انقطاع از این ابعاد ملکوتی و انحصار زمان و مکان و روابط انسانی به ابعاد ناسوتی و کمی و محاسباتی است. تنهاراه برون رفت از این بحران هویتی و جلوگیری از انقطاع با هویت سنتی شهر مشهد، احیای توجه و التفات به ابعاد ملکوتی زمان و مکان و روابط انسانی است.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->