زمین پاک با تفکیک زباله از مبدا
محمدجواد دهقانی
فعال هویتی و محیط زیست
درتقویم جهانی روز۲۱ آوریل برابر با دوم اردیبهشت‌ماه «روز زمین پاک» نام‌گذاری شده است، البته در ایران نیز برای یادآوری اهمیت حفظ محیط زیست روز ۱۳فروردین ماه «روزطبیعت» نام‌گذاری شده است تا برای مردم یادآوری شود که باید از طبیعت و محیط زندگی‌مان محافظت کنیم. از جمله موضوع‌هایی که نیاز جدی به فرهنگ‌سازی دارد؛ مفهوم پاسداشت از محیط زیست است. اهمیت این مقوله و نیاز همه انسان‌ها به محیطی پاک و سالم، زمین و هوایی عاری از آلودگی برکسی پوشیده نیست. نام‌گذاری این روز در تقویم جهانی، اهمیت فرهنگ‌سازی و لزوم آموزش کودکان را در این‌باره به ما یادآوری می‌کند، کودکانی که در سال‌های نه چندان دور و در سنین بزرگ‌سالی می‌توانند رفتار انسان‌های ماقبل خود با طبیعت را اصلاح کنند و این مفهوم را بهتر درک کنند که ما ساکن زمین هستیم و نمی‌توانیم به آن بی‌تفاوت باشیم، زمینی که نعمتی خدادادی است و نمی‌توانیم هرطور که می‌خواهیم با آن رفتار کنیم. راه‌های بسیاری برای حفظ زمین از آلودگی‌هایی که به وسیله انسان تولید می‌شود (که بعضا اجتناب ناپذیر است) وجود دارد، یکی از آن‌ها مبحث مهم و حیاتی «تفکیک زباله از مبدا» است که افزون بر جلوگیری از هزینه‌های بسیار برای کشور‌ها می‌تواند درآمد بسیار خوبی برای آن‌ها ایجاد و به داشتن «زمین پاک» کمک کند. در کشور‌های توسعه یافته و بعضی کشور‌های درحال توسعه برای آموزش و فرهنگ‌سازی مبحث «تفکیک زباله از مبدا» هزینه‌های بسیاری می‌شود که در حقیقت نوعی سرمایه گذاری است و در کنار این هزینه‌ها، بحث‌های حمایتی برای تشویق مردم در نظر گرفته شده است تا درکنار فرهنگ‌سازی به آموزش هم بپردازند و سریع‌تر به اهدف خود دست یابند. به نوعی نگاه برد - برد به موضوع تفکیک زباله ازمبدا شده است، به طور مثال در کشور هند، استارت‌آپ تحویل زباله طراحی شده است که مردم با تحویل زباله تفکیک شده‌شان امتیاز تخفیف خرید از فروشگاه‌های بزرگ دریافت می‌کنند که این موضوع هم به اقتصاد خانواده کمک می‌کند و هم به اقتصاد شهر‌ها و به نوعی درآمدپایداری ایجاد می‌شود که هزینه‌های آموزش و فرهنگ‌سازی را کاهش و یا کاملا پوشش می‌دهد و در کنار آن به شعار «روز زمین پاک» تحقق می‌بخشد. هرچند تا رسیدن به زمینی پاک و عاری از آلودگی فاصله بسیاری داریم، اما باید به مقوله «تفکیک زباله از مبدا» همانند کشور‌های پیشرفته توجه کرد، توجهی که با برنامه‌ریزی‌های گسترده از سال ۱۹۹۰در دستورکار کشور‌های توسعه یافته قرار گرفته و برنامه‌ریزی‌های خوبی در این‌باره شده تا جایی که برخی کشور‌ها اعلام کرده‌اند تا سال۲۰۳۰ زباله را به صفر خواهند رساند. در ایران هم چندسالی است که به مبحث «تفکیک زباله از مبدا» پرداخته شده است، ولی در مبحث آموزش و فرهنگ‌سازی و اقدامات تشویقی که همراه با فرهنگ‌سازی مردم را ترغیب به همراهی با شهرداری‌ها در این حوزه کند، توجه کافی نشده و اقدامات تشویقی هم آن‌قدر برای همراهی مردم در این زمینه جذاب نبوده است. در کلان‌شهر مشهد هم همراه با بقیه شهر‌های بزرگ ایران چند سالی است اقداماتی درباره «تفکیک زباله از مبدا» انجام می‌شود، اما همان‌طورکه بیان شد این اقدامات نه به لحاظ فرهنگ‌سازی و آموزش و نه از منظر مشوق‌های اقتصادی برای همراهی مردم کافی نبوده است. در منطقه ۵ شهری مشهد که جمعیت حاشیه‌نشین بسیاری دارد، فرهنگ‌سازی و آموزش در این‌باره تأثیر بسزایی دارد و در کنار آن باید اقدامات تشویقی که به ویژه به اقتصاد ضعیف خانواده‌ها کمک می‌کند، در نظر گرفت و با یک برنامه‌ریزی مدون این منطقه را به‌صورت منطقه‌ای پیشرو و نمونه در مشهد معرفی کرد. به امید روزی که با یک برنامه‌ریزی و نگاه ویژه به مبحث مهم «تفکیک زباله از مبدا» رسیدن به آرزوی «زمین پاک» را تحقق بخشیم.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
