ریشه جدال‌های آنلاین ترامپ و توئیتر

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، سه‌شنبه، ۲۶مه ۲۰۲۰ در یک توئیت اعلام کرد که رأی‌گیری پستی در انتخابات۲۰۲۰ آمریکا به تقلب گسترده منجر می‌شود. او نوشت: «به صندوق‌های پستی دستبرد می‌زنند، برگه‌های رأی جعل و حتی غیرقانونی چاپ و به‌طور جعلی امضا می‌شوند.» اشاره ترامپ به شیوه برپایی انتخابات آینده ریاست‌جمهوری آمریکا بود که قرار است در نوامبر۲۰۲۰ برگزار شود. این توئیت با واکنش یک‌سطری شرکت توئیتر مواجه شد. توئیتر یک برچسب زیر توئیت ترامپ اضافه کرد: «حقایق مربوط به رأی‌گیری پستی را دریافت کنید.»
این نخستین‌بار بود که چنین برچسبی زیر توئیت‌های رئیس‌جمهور آمریکا ظاهر می‌شد. این برچسب به‌واقع یک لینک بود که خوانندگان توئیت ترامپ را به مطالبی ارجاع می‌داد که دقیقا بر خلاف ادعای ترامپ و در دفاع از رأی‌گیری پستی بود. به دیگر سخن؛ معنی برچسب توئیتر چیزی نبود جز یک هشدار به کاربران مبنی بر اینکه آنچه ترامپ نوشته است، یک ادعاست که نیاز به صحت‌یابی و راستی‌آزمایی دارد. ترامپ از این اقدام توئیتر برآشفت و در توئیتی دیگر نوشت «توئیتر اکنون در انتخابات ریاست‌جمهوری۲۰۲۰ مداخله کرده است. آن‌ها می‌گویند سخنان من درباره رأی‌گیری پستی که به فساد و تقلب گسترده منجر خواهد شد، نادرست است... توئیتر دارد آزادی بیان را کاملا خفه می‌کند و من به‌عنوان رئیس‌جمهور اجازه آن را نخواهم داد.» توئیتر هم در واکنش به موضع تند ترامپ اعلام کرد که تصمیم برای افزودن این برچسب به توئیت او با سیاست تازه این شرکت برای علامت زدن زیر اطلاعات گمراه‌کننده سازگار است. این شرکت همچنین در اتفاقی دیگر، یک توئیت دیگر ترامپ را هم پنهان نگاه داشت و زیر آن یک پیام هشدار برای کاربران گذاشت: «این توئیت در ستایش خشونت است، اما به دلیل منافع عمومی اگر کسی می‌خواهد آن را مشاهده کند، روی کلمه «مشاهده» کلیک کند.» آنچه توئیتر آن را ستایش خشونت می‌نامید، چند جمله در توئیت ترامپ درباره ناآرامی‌های پس از قتل جورج فلوید سیاه‌پوست به دست پلیس آمریکا بود. ترامپ در توئیت خود نوشته بود: «اراذل و اوباش در حال اهانت به یاد و خاطره جورج فلوید هستند و من نیرو‌های گارد ملی آمریکا را به این شهر می‌فرستم. وقتی غارت‎ها شروع شود، تیراندازی هم آغاز می‌شود.» این توئیت آخر، تنش میان کاخ سفید و توئیتر را به اوج رساند. به‌طوری‌که ترامپ از صدور یک حکم اجرایی برای جلوگیری از این نوع اقدامات توئیتر و دیگر شبکه‌های اجتماعی خبر داد. دونالد ترامپ پیش از این هم بار‌ها رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را به ضدیت با خود از طریق آنچه او «فیک نیوز» (خبر‌های جعلی) می‌خواند، متهم کرده بود. او این حملات و انتقادات علیه رسانه‌ها را از طریق کنفرانس‌های خبری و توئیت‌های خود دنبال می‌کند. ترامپ یا توئیتر؛ کدام درست می‌گویند؟ منطق توئیتر این است که اضافه کردن برچسب راستی‌آزمایی زیر توئیت‌های رئیس‌جمهور آمریکا در راستای سیاست جدید این شبکه بوده و هدف از آن راستی‌آزمایی اخبار برای جلوگیری از ترویج اطلاعات نادرست است.
منطق ترامپ چیست؟ او با استناد به چه چیزی می‌گوید که توئیتر دارد آزادی بیان را کاملا خفه می‌کند و من به‌عنوان رئیس‌جمهور اجازه آن را نخواهم داد؟ و چرا ترامپ حتی بعد از حمله تند لفظی به توئیتر گام دیگری هم برداشت و حکم اجرایی خود را دایر بر حذف یا تغییر بند۲۳۰ قانون رفتار سالم در ارتباطات مطرح کرد؟
قانون رفتار سالم ارتباطی چیست؟ قانون رفتار سالم ارتباطی مصوب سال۱۹۹۶ کنگره آمریکاست که به‌عنوان اصلاحیه و با عنوان بخش پنجم به قانون ارتباطات دوربرد آمریکا (۱۹۹۶) افزوده شده است. این قانون ۲ پیامد داشت؛ پیامد اول برای ارتباطات آنلاین بود، به‌خصوص در ارتباط با رفتار ناسالم و بی‌حرمتی به کودکان و وقاحت در فضای سایبر. پیامد دوم نیز از بند۲۳۰ همین قانون رفتار سالم ارتباطی ناشی شد که اشاره به این دارد که اپراتور‌های خدمات اینترنتی را نباید ناشر قلمداد کرد و این نکته به این معنی است که اپراتور‌های خدمات اینترنتی در قبال آنچه که در آن‌ها منتشر می‌شود، مسئولیت قانونی ندارند. شبکه‌های اجتماعی مسئول محتویات پست‌های کاربران نیستند، اما می‌توانند «با نیت خیر» دست به انسداد یا حذف برخی از پست‌ها بزنند. مثلا پست‌های دارای صحنه‌های مستهجن که منعکس‌کننده آزار یا خشونت هستند. بند۲۳۰ در عمل نه کاربران و نه شبکه‌های اجتماعی نظیر فیس‌بوک یا میکروبلاگی نظیر توئیتر را رسانه قلمداد نمی‌کند (به دلیل نداشتن سردبیر)، بلکه صرفا آن‌ها را یک پلت‌فرم توزیع محتوا به حساب می‌آورد و آن‌ها را از نظر حقوقی مسئول مطالب منتشرشده نمی‌داند. در همین حال ترامپ هنگام امضای فرمان اجرایی خود گفت: این شرکت‌ها (توئیتر و فیس‌بوک) قدرتی مهارنشدنی برای سانسور، محدود کردن، ویرایش، شکل دادن، پنهان کردن یا تغییر بخش بزرگی از ارتباطات دارند. ترامپ با صدور این فرمان اجرایی امیدوار است با این دستور او، زمینه اعمال مقررات تازه و نظارت بیشتر بر عملکرد شبکه‌های اجتماعی ازجمله توئیتر و فیس‌بوک فراهم شود. این دستور همچنین به سازمان‌های اجرایی فرصت و امکان می‌دهد تا علیه اقدامات این نوع شبکه‌ها در نظارت بر محتوای موجود در این شبکه‌ها دست به اقدامات قانونی بزنند. پیامد‌های ستیز ترامپ و توئیتر و همچنین چالش‌های بالقوه قانونی این جدال در آینده مشخص خواهد شد. اکنون و در همین گام نخست توئیتر، فیس‌بوک و گوگل دستور اجرایی ترامپ را یک رویکرد واپسگرایانه و سیاسی به یک قانون مهم ارتباطی قلمداد کرده‌اند.